واژهنامه سئو
این واژهنامه با هدف پوشش کامل اصطلاحات سئو از سطح مقدماتی تا پیشرفته تهیه شده است. تلاش شده تا تعاریف دقیق، کامل و بهروز باشند تا به عنوان یک مرجع تخصصی برای کارشناسان سئو و علاقهمندان به این حوزه قابل استفاده باشد.
A/B Testing (تست A/B): روشی برای مقایسه دو نسخه متفاوت از یک صفحه وب (صفحه A و صفحه B) برای تعیین اینکه کدام یک عملکرد بهتری در رسیدن به یک هدف مشخص (مانند نرخ کلیک، نرخ تبدیل) دارد. ترافیک به طور مساوی بین دو نسخه تقسیم میشود و نتایج تحلیل میشوند.
Above the Fold (بالای خط تا): بخشی از محتوای صفحه وب که بدون نیاز به اسکرول کردن، بلافاصله پس از بارگذاری صفحه برای کاربر قابل مشاهده است. محتوای مهم و فراخوان به اقدام (CTA) معمولا در این بخش قرار میگیرد.
Algorithm (الگوریتم): مجموعهای از قوانین، فرمولها و سیگنالهای پردازشی بسیار پیچیده که موتورهای جستجو (مانند گوگل) از آنها برای خزیدن، ایندکس کردن و مهمتر از همه، رتبهبندی صفحات وب در پاسخ به کوئریهای کاربران استفاده میکنند. این الگوریتمها دائماً در حال تغییر و بهروزرسانی هستند.
Algorithm Update (بهروزرسانی الگوریتم): تغییرات اعمال شده توسط موتورهای جستجو در الگوریتمهای رتبهبندی خود. این بهروزرسانیها میتوانند کوچک و نامحسوس یا بزرگ و تأثیرگذار (مانند بهروزرسانیهای هسته گوگل) باشند و باعث نوسانات قابل توجهی در رتبهبندی سایتها شوند.
Alt Text / Alt Attribute (متن جایگزین / صفت Alt): توضیحی متنی که به تگ HTML تصویر (
<img>
) با استفاده از صفتalt
اضافه میشود. اهداف اصلی آن: ۱) کمک به موتورهای جستجو برای درک محتوای بصری تصویر ۲) نمایش متن به کاربران در صورت عدم بارگذاری تصویر ۳) بهبود دسترسیپذیری برای کاربران دارای اختلالات بینایی که از صفحهخوانها استفاده میکنند.AMP (Accelerated Mobile Pages - صفحات موبایل پرشتاب): یک چارچوب متنباز که توسط گوگل پشتیبانی میشود و هدف آن ایجاد صفحات وبی است که روی دستگاههای موبایل بسیار سریع بارگذاری میشوند. AMP از طریق استفاده از HTML، JS و کش محدود شده به این هدف میرسد.
Anchor Text (انکر تکست / متن لنگر): متن یا کلمه قابل کلیک در یک هایپرلینک. انکر تکست به موتورهای جستجو و کاربران سیگنال میدهد که صفحه مقصد درباره چه موضوعی است. انواع مختلفی دارد (نام تجاری، کلمه کلیدی دقیق، عمومی، عریان و...). بهینهسازی انکر تکست در لینکسازی داخلی و خارجی اهمیت دارد.
Authority (اعتبار): مفهومی نسبی که نشاندهنده میزان قدرت، اعتماد و شناختهشدگی یک وبسایت یا صفحه وب در یک حوزه موضوعی خاص است. اعتبار از طریق عوامل مختلفی مانند کیفیت و کمیت بکلینکها، کیفیت محتوا، سیگنالهای E-E-A-T و قدمت دامنه ایجاد میشود. (مفاهیم مرتبط: Domain Authority, Page Authority).
Auto-Suggest / Autocomplete (پیشنهاد خودکار): قابلیتی در موتورهای جستجو که هنگام تایپ کوئری توسط کاربر، جستجوهای مرتبط و محبوب را پیشبینی و پیشنهاد میدهد. این پیشنهادات میتوانند منبع خوبی برای تحقیق کلمات کلیدی باشند.
Backlink / Inbound Link (بکلینک / لینک ورودی): لینکی از یک وبسایت خارجی به وبسایت شما. بکلینکها به عنوان "رأی اعتماد" از سایتهای دیگر تلقی میشوند و یکی از مهمترین فاکتورهای رتبهبندی در سئوی خارجی هستند. کیفیت بکلینک (اعتبار سایت مبدأ، مرتبط بودن محتوا، انکر تکست) اهمیت بالایی دارد.
BERT (Bidirectional Encoder Representations from Transformers): یک تکنیک مبتنی بر شبکه عصبی برای پردازش زبان طبیعی (NLP) که توسط گوگل توسعه داده شده است. BERT به گوگل کمک میکند تا زمینه و مفهوم کلمات در کوئریهای جستجو را بهتر درک کند، به خصوص برای جستجوهای طولانیتر و محاورهای.
Black Hat SEO (سئوی کلاه سیاه): مجموعهای از تکنیکها و استراتژیهای غیراخلاقی که صراحتاً دستورالعملهای موتورهای جستجو را نقض میکنند. هدف آنها فریب الگوریتمها برای کسب رتبه سریع است. مثالها: کیورد استافینگ، کلاکینگ، خرید لینک انبوه، محتوای پنهان. این روشها ریسک بالایی دارند و میتوانند منجر به جریمه شدید یا حذف کامل سایت از نتایج جستجو شوند.
Blog (وبلاگ): بخشی از یک وبسایت یا وبسایتی مستقل که به طور منظم با مقالات، پستها و محتواهای دیگر بهروز میشود. وبلاگنویسی یک استراتژی مهم در بازاریابی محتوا و سئو برای جذب ترافیک ارگانیک، ایجاد اعتبار و تعامل با مخاطبان است.
Bot / Crawler / Spider (ربات / خزنده / عنکبوت): نرمافزاری که موتورهای جستجو از آن برای کشف صفحات جدید و بهروز شده در وب استفاده میکنند. خزندهها با دنبال کردن لینکها از صفحهای به صفحه دیگر حرکت کرده و اطلاعات صفحات را جمعآوری میکنند تا برای ایندکس شدن ارسال شوند.
Bounce Rate (نرخ پرش): درصدی از بازدیدکنندگانی که پس از مشاهده تنها یک صفحه از وبسایت شما، بدون هیچگونه تعامل دیگری (مانند کلیک روی لینک، پر کردن فرم) آن را ترک میکنند. نرخ پرش بالا میتواند (نه همیشه) نشاندهنده عدم رضایت کاربر، نامرتبط بودن محتوا با کوئری جستجو، یا مشکلات فنی/تجربه کاربری باشد. تفسیر آن به نوع صفحه و هدف آن بستگی دارد.
Brand Mention (اشاره به نام تجاری): ذکر شدن نام تجاری (برند) شما در وبسایتهای دیگر، حتی بدون وجود لینک مستقیم به سایت شما. موتورهای جستجو ممکن است از این اشارات به عنوان سیگنالی برای سنجش اعتبار و محبوبیت برند استفاده کنند.
Breadcrumbs (مسیر راهنما / بردکرامب): یک عنصر ناوبری در صفحات وب که مسیر کاربر از صفحه اصلی سایت تا صفحه فعلی را نشان میدهد. بردکرامبها به کاربران در درک ساختار سایت و بازگشت به صفحات قبلی کمک میکنند و همچنین برای سئو مفید هستند زیرا ساختار سایت را به موتورهای جستجو نشان داده و لینکهای داخلی ایجاد میکنند.
Broken Link (لینک شکسته): لینکی که به یک صفحه یا منبع ناموجود (معمولاً خطای 404) اشاره میکند. لینکهای شکسته تجربه کاربری بدی ایجاد میکنند و میتوانند به سئو آسیب بزنند (هم لینکهای داخلی شکسته و هم لینکهای خارجی شکسته در سایت شما).
Cache / Caching (حافظه پنهان / کش کردن): ذخیرهسازی موقت فایلهای وبسایت (مانند HTML، CSS، JS، تصاویر) در مرورگر کاربر یا در سرورهای میانی (CDN) برای افزایش سرعت بارگذاری صفحات در بازدیدهای بعدی.
Canonical Tag (تگ کنونیکال /
rel="canonical"
): یک تگ HTML که در بخش<head>
صفحه قرار میگیرد (<link rel="canonical" href="URL-اصلی">
). این تگ به موتورهای جستجو اعلام میکند که کدام نسخه از یک صفحه (در صورت وجود چندین URL با محتوای تکراری یا بسیار مشابه) نسخه اصلی و مرجع است که باید ایندکس و رتبهبندی شود. این کار از مشکلات ناشی از محتوای تکراری جلوگیری میکند.CDN (Content Delivery Network - شبکه توزیع محتوا): شبکهای از سرورهای پراکنده در نقاط جغرافیایی مختلف که نسخههای کش شده از محتوای وبسایت (مانند تصاویر، CSS، JS) را ذخیره میکنند. CDN با ارائه محتوا از نزدیکترین سرور به کاربر، سرعت بارگذاری سایت را به طور قابل توجهی افزایش میدهد.
Citation (اشاره / استناد محلی): اشاره به اطلاعات کلیدی یک کسبوکار محلی (نام، آدرس، شماره تلفن - NAP) در وبسایتها و دایرکتوریهای آنلاین دیگر (مانند Yelp، Foursquare، دایرکتوریهای محلی). سیتیشنها برای سئوی محلی اهمیت زیادی دارند.
Click Depth (عمق کلیک): تعداد کلیکهای لازم برای رسیدن از صفحه اصلی وبسایت به یک صفحه خاص. صفحاتی که با کلیکهای کمتری از صفحه اصلی قابل دسترسی هستند (عمق کلیک کمتر)، معمولاً توسط موتورهای جستجو مهمتر تلقی شده و راحتتر خزیده میشوند.
Click-Through Rate (CTR - نرخ کلیک): نسبت تعداد کلیکهایی که یک لینک (مثلاً در نتایج جستجو، تبلیغات یا ایمیل) دریافت میکند به تعداد کل دفعاتی که آن لینک نمایش داده شده است (Impression). فرمول: CTR = (تعداد کلیک / تعداد نمایش) × ۱۰۰. CTR در SERP میتواند یکی از سیگنالهای رتبهبندی باشد و نشاندهنده جذابیت عنوان و توضیحات متا است.
Cloaking (کلاکینگ / پنهانکاری): یک تکنیک کلاه سیاه که در آن محتوا یا URL متفاوتی به رباتهای موتور جستجو نسبت به آنچه به کاربران نمایش داده میشود، ارائه میگردد. هدف آن فریب موتور جستجو برای کسب رتبه بهتر است و به شدت توسط گوگل جریمه میشود.
CMS (Content Management System - سیستم مدیریت محتوا): نرمافزاری که به کاربران امکان ایجاد، مدیریت و انتشار محتوای دیجیتال (معمولاً برای وبسایتها) را بدون نیاز به دانش برنامهنویسی عمیق میدهد. مثالهای محبوب: وردپرس، جوملا، دروپال.
Content is King (محتوا پادشاه است): عبارتی رایج در بازاریابی دیجیتال که بر اهمیت تولید محتوای با کیفیت، مفید و جذاب به عنوان اساس موفقیت در سئو و جذب مخاطب تأکید دارد.
Content Marketing (بازاریابی محتوا): یک رویکرد استراتژیک بازاریابی که بر ایجاد و توزیع محتوای ارزشمند، مرتبط و مداوم برای جذب و حفظ یک مخاطب مشخص و در نهایت، هدایت آنها به سمت اقدام سودآور تمرکز دارد. بازاریابی محتوا و سئو ارتباط تنگاتنگی با هم دارند.
Conversion (تبدیل): تکمیل یک اقدام یا هدف مشخص و مطلوب در وبسایت توسط کاربر. مثالها: خرید محصول، پر کردن فرم تماس، ثبتنام در خبرنامه، دانلود فایل.
Conversion Rate (نرخ تبدیل): درصدی از بازدیدکنندگان وبسایت که یک اقدام تبدیل مشخص را انجام میدهند. فرمول: نرخ تبدیل = (تعداد تبدیلها / تعداد کل بازدیدکنندگان) × ۱۰۰.
Conversion Rate Optimization (CRO - بهینهسازی نرخ تبدیل): فرآیند سیستماتیک بهبود وبسایت و محتوای آن برای افزایش درصد بازدیدکنندگانی که به مشتری یا هدف مورد نظر تبدیل میشوند. CRO اغلب با استفاده از تست A/B، تحلیل رفتار کاربر و بهبود تجربه کاربری انجام میشود.
Core Algorithm Update (بهروزرسانی هسته الگوریتم): بهروزرسانیهای مهم و گستردهای که گوگل چندین بار در سال در الگوریتم رتبهبندی اصلی خود اعمال میکند. این بهروزرسانیها معمولاً تأثیرات وسیعی بر نتایج جستجو دارند و هدف آنها بهبود کلی کیفیت و مرتبط بودن نتایج است.
Core Web Vitals (معیارهای حیاتی وب): مجموعهای از معیارهای مشخص شده توسط گوگل که جنبههای کلیدی تجربه کاربری در بارگذاری صفحات وب را اندازهگیری میکنند:
LCP (Largest Contentful Paint): سرعت بارگذاری بزرگترین محتوای قابل مشاهده در صفحه.
FID (First Input Delay) / INP (Interaction to Next Paint): سرعت پاسخدهی صفحه به اولین تعامل کاربر (مانند کلیک یا لمس). (INP به تدریج جایگزین FID میشود).
CLS (Cumulative Layout Shift): پایداری بصری صفحه و میزان جابجایی غیرمنتظره عناصر در حین بارگذاری. این معیارها بخشی از سیگنالهای "تجربه صفحه" (Page Experience) گوگل هستند.
Cornerstone Content (محتوای سنگ بنا / محتوای بنیادی): مهمترین، جامعترین و بهترین مقالات یا صفحات در وبسایت شما پیرامون موضوعات اصلی کسبوکارتان. این صفحات باید به خوبی بهینهسازی شده و از طریق لینکهای داخلی از صفحات مرتبط دیگر پشتیبانی شوند. هدف آنها کسب رتبه برای کلمات کلیدی رقابتی و اصلی است.
Crawl Budget (بودجه خزش): تعداد صفحات و فرکانسی که رباتهای موتور جستجو (مانند Googlebot) برای خزیدن یک وبسایت در یک دوره زمانی مشخص اختصاص میدهند. بودجه خزش برای سایتهای بسیار بزرگ با میلیونها صفحه اهمیت بیشتری دارد. عواملی مانند سرعت سایت، سلامت سایت (کم بودن خطاها) و محبوبیت صفحات بر آن تأثیر میگذارند.
Crawl Error (خطای خزش): مشکلی که خزنده موتور جستجو هنگام تلاش برای دسترسی به یک URL در وبسایت شما با آن مواجه میشود. مثالها: خطاهای سرور (5xx)، خطاهای یافت نشدن صفحه (404)، مسدود شدن توسط robots.txt. این خطاها در گزارشهای Google Search Console قابل مشاهده هستند.
Crawler / Spider / Bot (خزنده / عنکبوت / ربات): (تکرار برای کامل بودن) نرمافزاری که موتورهای جستجو از آن برای کشف و پیمایش صفحات وب در اینترنت استفاده میکنند. این خزندهها لینکها را دنبال کرده و محتوای صفحات را برای ایندکس شدن جمعآوری میکنند.
CSS (Cascading Style Sheets): زبانی برای توصیف ظاهر و قالببندی اسناد نوشته شده با HTML یا XML. CSS نحوه نمایش عناصر (مانند رنگ، فونت، چیدمان) را کنترل میکند و برای طراحی وب مدرن ضروری است.
CTR (Click-Through Rate - نرخ کلیک): (تکرار برای کامل بودن) نسبت تعداد کلیکهایی که یک لینک (مثلاً در نتایج جستجو) دریافت میکند به تعداد دفعاتی که آن لینک نمایش داده شده است (Impression). CTR = (تعداد کلیک / تعداد نمایش) * ۱۰۰.
De-index (حذف از ایندکس): فرآیند حذف یک صفحه یا کل وبسایت از ایندکس موتور جستجو. این اتفاق میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله جریمههای دستی، مشکلات فنی شدید، درخواست مالک سایت (با استفاده از تگ noindex یا ابزار حذف URL)، یا تشخیص محتوای بیکیفیت یا اسپم توسط الگوریتم.
Deep Link (لینک عمیق): لینکی که به یک صفحه خاص در داخل یک وبسایت اشاره میکند، نه به صفحه اصلی آن. اکثر بکلینکها و لینکهای داخلی، لینکهای عمیق هستند.
Directory (دایرکتوری / فهرست راهنما): وبسایتی که لیستی از وبسایتها یا کسبوکارها را بر اساس دستهبندی یا موضوع سازماندهی میکند. در گذشته، ثبت سایت در دایرکتوریها یک روش لینکسازی رایج بود، اما امروزه تنها دایرکتوریهای معتبر و مرتبط (به خصوص دایرکتوریهای محلی برای Local SEO) ارزشمند هستند.
Disavow Tool (ابزار انکار لینک): ابزاری که توسط گوگل (و بینگ) ارائه شده و به وبمسترها اجازه میدهد تا لیستی از بکلینکهای بیکیفیت یا اسپم که به سایتشان اشاره میکنند را به موتور جستجو معرفی کنند و درخواست کنند که این لینکها در ارزیابی رتبهبندی سایتشان نادیده گرفته شوند. استفاده از این ابزار باید با احتیاط و تنها در صورت لزوم (مثلاً پس از دریافت جریمه دستی یا مشاهده لینکهای اسپم زیاد) انجام شود.
Dofollow Link (لینک دوفالو): اصطلاحی رایج (اما از نظر فنی نه چندان دقیق) برای توصیف یک هایپرلینک استاندارد که به طور پیشفرض، "اعتبار" یا "PageRank" را به صفحه مقصد منتقل میکند. در واقع، لینکها به طور پیشفرض دنبال میشوند مگر اینکه صفت
rel="nofollow"
،rel="ugc"
یاrel="sponsored"
به آنها اضافه شود.Domain (دامنه / دامین): نام منحصر به فردی که برای شناسایی یک وبسایت در اینترنت استفاده میشود (مانند
google.com
).Domain Authority (DA - اعتبار دامنه): امتیازی (معمولاً بین ۱ تا ۱۰۰) که توسط ابزارهای سئو شخص ثالث (مانند Moz) توسعه داده شده و قدرت و پتانسیل رتبهبندی کلی یک دامنه را پیشبینی میکند. این امتیاز بر اساس فاکتورهایی مانند کمیت و کیفیت بکلینکها محاسبه میشود. مهم: DA یک معیار رسمی گوگل نیست و نباید تنها مبنای تصمیمگیری باشد، اما برای مقایسه نسبی رقبا مفید است. (مشابه: DR از Ahrefs, Authority Score از SEMrush).
Duplicate Content (محتوای تکراری): وجود بلوکهای قابل توجهی از محتوا در داخل یک دامنه یا بین دامنههای مختلف که یا کاملاً مشابه هستند یا تفاوت بسیار کمی دارند. محتوای تکراری میتواند باعث سردرگمی موتورهای جستجو در انتخاب نسخه اصلی برای ایندکس و رتبهبندی شود و ممکن است "بودجه خزش" را هدر دهد. استفاده صحیح از تگ کنونیکال و ریدایرکت 301 به مدیریت آن کمک میکند.
Dwell Time (زمان ماندگاری): مدت زمانی که کاربر پس از کلیک روی یک نتیجه جستجو در صفحه مقصد سپری میکند و سپس به صفحه نتایج جستجو باز میگردد. اگرچه گوگل مستقیماً استفاده از آن را به عنوان سیگنال رتبهبندی تأیید نکرده، اما بسیاری از متخصصان سئو معتقدند زمان ماندگاری بالا میتواند نشاندهنده رضایت کاربر و کیفیت صفحه باشد. (متمایز از Time on Page در گوگل آنالیتیکس).
Dynamic Rendering (رندرینگ پویا): یک راهکار فنی سئو که در آن سرور، نسخه متفاوتی از صفحه را به رباتهای موتور جستجو (معمولاً نسخه HTML رندر شده سمت سرور) نسبت به کاربران عادی (معمولاً نسخه JavaScript سمت کلاینت) ارائه میدهد. این روش برای وبسایتهایی که به شدت به JavaScript برای نمایش محتوای اصلی متکی هستند و ممکن است در خزش و ایندکس شدن توسط موتورهای جستجو مشکل داشته باشند، استفاده میشود. (باید با احتیاط استفاده شود تا به عنوان کلاکینگ تلقی نگردد).
E-A-T / E-E-A-T (Expertise, Authoritativeness, Trustworthiness + Experience):
E - Expertise (تخصص): سطح دانش و مهارت نویسنده یا وبسایت در موضوع مورد نظر.
A - Authoritativeness (اعتبار): میزان شناختهشدگی و مرجع بودن نویسنده، محتوا و وبسایت در آن حوزه.
T - Trustworthiness (اعتمادپذیری): میزان قابل اعتماد بودن نویسنده، محتوا و وبسایت، شامل امنیت سایت، شفافیت اطلاعات و صحت محتوا.
E - Experience (تجربه): (جدیداً اضافه شده) نشاندهنده داشتن تجربه عملی و دست اول در مورد موضوع محتوا. این مفاهیم بخشی از دستورالعملهای ارزیابان کیفیت جستجوی گوگل هستند و به ویژه برای موضوعات حساس YMYL (Your Money or Your Life - پول شما یا زندگی شما) اهمیت بالایی دارند. گوگل از سیگنالهای مختلفی برای ارزیابی E-E-A-T استفاده میکند.
Editorial Link (لینک تحریریه): لینکی که به صورت طبیعی و بدون درخواست یا پرداخت، توسط یک وبسایت دیگر به محتوای شما داده میشود، صرفاً به این دلیل که آن محتوا را ارزشمند، معتبر یا جالب تشخیص دادهاند. این نوع لینکها ارزشمندترین نوع بکلینک محسوب میشوند.
Engagement Metrics (معیارهای تعامل): معیارهایی که نشان میدهند کاربران چگونه با وبسایت یا محتوای شما تعامل میکنند. مثالها: نرخ پرش، میانگین زمان ماندگاری در صفحه، صفحات بازدید شده در هر جلسه، نرخ کلیک، کامنتها، اشتراکگذاریها. این معیارها میتوانند به طور غیرمستقیم بر سئو تأثیر بگذارند زیرا نشاندهنده کیفیت محتوا و تجربه کاربری هستند.
Entity (موجودیت): یک چیز یا مفهوم منحصر به فرد، مشخص و قابل تفکیک (مانند یک شخص، مکان، سازمان، رویداد، مفهوم). موتورهای جستجو مانند گوگل در حال حرکت به سمت درک بهتر "موجودیتها" و روابط بین آنها (از طریق گراف دانش) هستند تا فقط به تطبیق کلمات کلیدی اکتفا نکنند.
Evergreen Content (محتوای همیشه سبز): محتوایی که برای مدت طولانی مرتبط و ارزشمند باقی میماند و به موضوعات حساس به زمان وابسته نیست. این نوع محتوا میتواند به طور مداوم ترافیک ارگانیک جذب کند. مثالها: راهنماهای جامع، مقالات آموزشی پایهای، تعاریف اصطلاحات.
External Link / Outbound Link (لینک خارجی / لینک خروجی): لینکی از وبسایت شما به یک وبسایت دیگر. لینک دادن به منابع معتبر و مرتبط میتواند به افزایش اعتماد و اعتبار محتوای شما کمک کند و تجربه کاربری را بهبود بخشد.
Featured Snippet (قطعه ویژه / پاسخ ویژه): یک کادر برجسته در بالای نتایج جستجوی ارگانیک گوگل (گاهی به آن "رتبه صفر" هم میگویند) که پاسخی خلاصه به کوئری کاربر را مستقیماً از یک صفحه وب نمایش میدهد. به دست آوردن Featured Snippet میتواند ترافیک و دیدهشدن سایت را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
Fetch as Google / URL Inspection Tool (واکشی مانند گوگل / ابزار بررسی URL): ابزاری در Google Search Console که به وبمسترها اجازه میدهد ببینند Googlebot چگونه یک URL خاص را میبیند (واکشی میکند) و رندر میکند. همچنین برای درخواست ایندکس کردن یک URL جدید یا بهروز شده استفاده میشود.
Footer Link (لینک فوتر): لینکی که در بخش پایینی (فوتر) تمام یا اکثر صفحات یک وبسایت قرار دارد. این لینکها معمولاً برای ناوبری (مانند لینک به صفحات درباره ما، تماس با ما، حریم خصوصی) استفاده میشوند، اما ارزش سئوی آنها نسبت به لینکهای موجود در بدنه اصلی محتوا کمتر است.
Freshness (تازگی محتوا): سیگنالی که موتورهای جستجو برای برخی کوئریها (به خصوص موضوعات خبری، رویدادهای جاری، یا موضوعاتی که به طور مکرر تغییر میکنند) در نظر میگیرند. برای این نوع جستجوها، محتوای جدیدتر و بهروزتر ممکن است رتبه بهتری کسب کند.
Geo-targeting (هدفگذاری جغرافیایی): ارائه محتوا یا تبلیغات متفاوت به کاربران بر اساس موقعیت مکانی آنها (کشور، منطقه، شهر). در سئو، این مفهوم در سئوی بینالمللی (با استفاده از hreflang) و سئوی محلی کاربرد دارد.
Google Analytics (گوگل آنالیتیکس): سرویس رایگان تحلیل وب گوگل که آمار دقیقی درباره ترافیک وبسایت، رفتار کاربران، منابع ترافیک، نرخ تبدیل و بسیاری معیارهای دیگر ارائه میدهد. ابزاری ضروری برای درک عملکرد وبسایت و اندازهگیری نتایج تلاشهای سئو.
Google Autocomplete (تکمیل خودکار گوگل): (رجوع شود به Auto-Suggest)
Google Business Profile (GBP - پروفایل کسبوکار گوگل): (قبلاً Google My Business یا GMB) یک ابزار رایگان برای کسبوکارها و سازمانها جهت مدیریت حضور آنلاین خود در جستجوی گوگل و نقشه گوگل. بهینهسازی GBP برای سئوی محلی حیاتی است.
Google Knowledge Graph (گراف دانش گوگل): پایگاه دانشی که توسط گوگل برای درک بهتر حقایق درباره افراد، مکانها، اشیاء و مفاهیم (موجودیتها) و روابط بین آنها استفاده میشود. اطلاعات گراف دانش اغلب در قالب پنل دانش (Knowledge Panel) در نتایج جستجو نمایش داده میشود.
Googlebot (گوگلبات): نام عمومی برای خزندههای وب گوگل. گوگلبات مسئول کشف و خزیدن صفحات وب برای افزودن به ایندکس گوگل است.
Google Search Console (GSC - کنسول جستجوی گوگل): (قبلاً Google Webmaster Tools) سرویس رایگان گوگل برای وبمسترها که به آنها امکان نظارت بر وضعیت ایندکس شدن سایت، عملکرد در نتایج جستجو (نمایش، کلیک، CTR، میانگین رتبه)، شناسایی خطاها، ارسال نقشه سایت، و دریافت پیامهای مهم از گوگل را میدهد. ابزاری حیاتی برای هر متخصص سئو.
Google Trends (گوگل ترندز): ابزاری رایگان از گوگل که محبوبیت و روند جستجوی کلمات کلیدی مختلف را در طول زمان و در مناطق جغرافیایی مختلف نشان میدهد. برای تحقیق کلمات کلیدی، شناسایی موضوعات پرطرفدار و درک فصلی بودن جستجوها مفید است.
Grey Hat SEO (سئوی کلاه خاکستری): تکنیکها و استراتژیهایی که در مرز بین سئوی کلاه سفید و کلاه سیاه قرار دارند. این روشها لزوماً دستورالعملهای گوگل را به صراحت نقض نمیکنند، اما ممکن است غیراخلاقی یا پرریسک تلقی شوند و در آینده توسط گوگل جریمه شوند. تعریف دقیق آن بحثبرانگیز است.
Guest Blogging / Guest Posting (وبلاگنویسی مهمان / پست مهمان): نوشتن و انتشار یک مقاله در وبلاگ یا وبسایت فرد یا شرکت دیگری. این کار میتواند راهی برای ایجاد روابط، افزایش آگاهی از برند، هدایت ترافیک ارجاعی و (در صورت انجام صحیح و طبیعی) کسب بکلینکهای معتبر باشد. اما انجام آن به صورت اسپم یا صرفاً برای لینکسازی انبوه، میتواند منجر به جریمه شود.
H1-H6 Tags (تگهای سرتیتر / هدینگ): تگهای HTML (
<h1>
تا<h6>
) که برای تعریف ساختار سلسلهمراتبی و عناوین بخشهای مختلف یک صفحه وب استفاده میشوند.<h1>
معمولاً عنوان اصلی صفحه است و تنها یک بار باید استفاده شود. استفاده صحیح از هدینگها به بهبود خوانایی برای کاربران و درک ساختار محتوا توسط موتورهای جستجو کمک میکند.Hard Bounce (پرش سخت): در ایمیل مارکتینگ، نشاندهنده عدم تحویل دائمی ایمیل به یک آدرس خاص (مثلاً به دلیل نامعتبر بودن آدرس). در زمینه سئو، مفهوم مشابهی ندارد، اما گاهی به اشتباه با نرخ پرش (Bounce Rate) خلط میشود.
Hidden Text / Hidden Links (متن پنهان / لینک پنهان): یک تکنیک کلاه سیاه که در آن متن یا لینکها به گونهای در صفحه قرار داده میشوند که برای کاربران قابل مشاهده نباشند (مثلاً با همرنگ کردن متن با پسزمینه، استفاده از فونت سایز صفر، یا پنهان کردن با CSS) اما توسط موتورهای جستجو قابل خواندن باشند. هدف آن دستکاری رتبهبندی است و به شدت جریمه میشود.
Hilltop Algorithm (الگوریتم هیلتاپ): یک الگوریتم قدیمیتر که در تشخیص صفحات "متخصص" یا "مرجع" در یک موضوع خاص نقش داشت. مفهوم اصلی آن شناسایی صفحاتی بود که به تعداد زیادی از منابع مرتبط و باکیفیت در آن حوزه لینک میدادند و خود نیز از سایتهای دیگر لینک دریافت میکردند. اگرچه این الگوریتم خاص ممکن است دیگر به همان شکل استفاده نشود، اما ایده شناسایی صفحات مرجع همچنان در الگوریتمهای مدرن وجود دارد.
Homepage (صفحه اصلی): صفحه ورودی یا ریشه یک وبسایت (معمولاً آدرس دامنه اصلی). اغلب مهمترین صفحه سایت از نظر ناوبری و توزیع اعتبار است.
hreflang Attribute (صفت hreflang): یک صفت HTML که به تگ
<link>
در بخش<head>
یا در نقشه سایت XML اضافه میشود.hreflang
به گوگل میگوید که نسخههای زبانی یا منطقهای متفاوتی از یک صفحه وجود دارد و به گوگل کمک میکند تا نسخه صحیح را به کاربران در زبان یا منطقه مناسب نمایش دهد. برای سئوی بینالمللی ضروری است.HTML (HyperText Markup Language): زبان نشانهگذاری استاندارد برای ایجاد و ساختاردهی صفحات وب و محتوای آنها. مرورگرها کدهای HTML را تفسیر کرده و به صورت بصری به کاربران نمایش میدهند.
HTTP (Hypertext Transfer Protocol): پروتکل پایهای برای انتقال دادهها (مانند صفحات وب) در اینترنت.
HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure): نسخه امن پروتکل HTTP که از رمزگذاری SSL/TLS برای ایمنسازی ارتباط بین مرورگر کاربر و سرور وبسایت استفاده میکند. HTTPS از اطلاعات کاربران محافظت میکند، اعتماد را افزایش میدهد و یک سیگنال رتبهبندی جزئی برای گوگل است. امروزه استفاده از HTTPS برای همه وبسایتها ضروری تلقی میشود.
Hub Page (صفحه هاب / صفحه مرکزی): صفحهای در وبسایت که به عنوان یک منبع مرکزی برای یک موضوع گسترده عمل میکند و به صفحات عمیقتر و جزئیتر (صفحات spoke یا cluster content) در همان موضوع لینک میدهد. ساختار Hub-and-Spoke یا Topic Cluster به سازماندهی محتوا، بهبود ناوبری و تقویت اعتبار موضوعی کمک میکند. (مشابه Cornerstone Content).
Image SEO (سئوی تصویر): بهینهسازی تصاویر در وبسایت برای بهبود دیدهشدن آنها در نتایج جستجوی تصویر گوگل و همچنین کمک به سئوی کلی صفحه. شامل استفاده از نام فایل توصیفی، متن جایگزین (Alt Text) مناسب، فشردهسازی تصویر برای کاهش حجم و افزایش سرعت بارگذاری، و گاهی استفاده از نقشه سایت تصاویر.
Impression (نمایش): هر بار که یک لینک یا تبلیغ در نتایج جستجو یا صفحهای دیگر به کاربر نمایش داده میشود، یک Impression ثبت میگردد. تعداد Impression همراه با تعداد کلیک برای محاسبه CTR استفاده میشود.
Inbound Link (لینک ورودی): (رجوع شود به Backlink)
Index / Indexing (ایندکس / ایندکس کردن): فرآیندی که طی آن موتورهای جستجو اطلاعات جمعآوری شده توسط خزندهها را تجزیه و تحلیل، ذخیره و سازماندهی میکنند. ایندکس مانند یک کتابخانه عظیم است که به موتور جستجو امکان میدهد به سرعت صفحات مرتبط با کوئری کاربر را پیدا و بازیابی کند. صفحهای که ایندکس نشده باشد، در نتایج جستجو نمایش داده نخواهد شد.
Indexability (قابلیت ایندکس شدن): توانایی یک صفحه وب برای خزیده شدن و ایندکس شدن توسط موتورهای جستجو. عواملی مانند تگ
noindex
، فایلrobots.txt
، خطاهای سرور و مشکلات فنی میتوانند بر قابلیت ایندکس شدن تأثیر بگذارند.Information Architecture (IA - معماری اطلاعات): نحوه سازماندهی، ساختاردهی و برچسبگذاری محتوا در یک وبسایت یا اپلیکیشن. هدف IA کمک به کاربران برای یافتن آسان اطلاعات و تکمیل وظایف است. معماری اطلاعات خوب برای تجربه کاربری و سئو (به خصوص خزیدن و درک ساختار سایت توسط موتورهای جستجو) حیاتی است.
Informational Query (کوئری اطلاعاتی): نوعی از کوئری جستجو که در آن کاربر به دنبال کسب اطلاعات در مورد یک موضوع خاص است (مثلاً "سئو چیست؟"، "پایتخت ایران کجاست؟").
Internal Link (لینک داخلی): لینکی که از یک صفحه در وبسایت شما به صفحه دیگری در همان وبسایت اشاره میکند. لینکهای داخلی به کاربران در ناوبری سایت کمک میکنند، ساختار سایت را به موتورهای جستجو نشان میدهند، و به توزیع اعتبار صفحه (PageRank یا Link Equity) در سراسر سایت کمک میکنند.
International SEO (سئوی بینالمللی): بهینهسازی وبسایت برای جذب ترافیک ارگانیک از کشورهای مختلف و/یا به زبانهای مختلف. شامل استفاده از
hreflang
، ساختار URL مناسب (زیردامنه، زیرپوشه یا دامنه جداگانه)، هدفگذاری زبانی و کشوری، و تولید محتوای بومیسازی شده است.Interstitial Ad (تبلیغ بینابینی): تبلیغات تمامصفحه که قبل، بعد یا در حین نمایش محتوای اصلی یک صفحه وب یا اپلیکیشن ظاهر میشوند. گوگل ممکن است سایتهایی را که از تبلیغات بینابینی مزاحم (به خصوص در موبایل) استفاده میکنند، جریمه کند زیرا تجربه کاربری بدی ایجاد میکنند.
IP Address (آدرس IP): یک رشته عددی منحصر به فرد که به هر دستگاه متصل به شبکه اینترنت (مانند سرور وبسایت یا کامپیوتر کاربر) اختصاص داده میشود و برای شناسایی و مسیریابی دادهها استفاده میشود.
JavaScript (JS): یک زبان برنامهنویسی محبوب که عمدتاً برای ایجاد تعامل و پویایی در صفحات وب استفاده میشود. سئوی سایتهای متکی به جاوا اسکریپت (JavaScript SEO) میتواند چالشبرانگیز باشد زیرا موتورهای جستجو باید JS را اجرا (رندر) کنند تا محتوای نهایی را ببینند و ایندکس کنند.
JavaScript SEO (سئوی جاوا اسکریپت): مجموعهای از تکنیکها و بهترین شیوهها برای اطمینان از اینکه محتوای وبسایتهایی که به شدت از JavaScript استفاده میکنند، به درستی توسط موتورهای جستجو خزیده، رندر و ایندکس میشود. شامل روشهایی مانند رندرینگ سمت سرور (SSR)، رندرینگ پویا (Dynamic Rendering) و پیشرندرینگ (Prerendering).
Keyword (کلمه کلیدی / کلیدواژه): کلمه یا عبارتی که کاربران برای یافتن اطلاعات، محصولات یا خدمات در موتورهای جستجو وارد میکنند. تحقیق و انتخاب کلمات کلیدی مناسب، اساس بسیاری از فعالیتهای سئو است.
Keyword Cannibalization (همنوعخواری کلمه کلیدی): وضعیتی که در آن چندین صفحه در یک وبسایت برای یک کلمه کلیدی یا مجموعه کلمات کلیدی مشابه با یکدیگر رقابت میکنند. این امر میتواند باعث سردرگمی موتورهای جستجو در تعیین صفحه مناسب برای رتبهبندی شود و اعتبار صفحات را تقسیم کند، در نتیجه پتانسیل رتبهبندی کلی سایت برای آن کلمه کلیدی کاهش مییابد.
Keyword Density (چگالی کلمه کلیدی): درصدی که یک کلمه کلیدی خاص در متن یک صفحه وب نسبت به تعداد کل کلمات آن صفحه تکرار شده است. در گذشته اهمیت زیادی داشت، اما امروزه تمرکز بیش از حد بر چگالی کلمه کلیدی توصیه نمیشود و میتواند منجر به کیورد استافینگ شود. تمرکز باید بر استفاده طبیعی و معنایی از کلمات کلیدی و مفاهیم مرتبط باشد.
Keyword Difficulty (KD - سختی کلمه کلیدی): معیاری (معمولاً ارائه شده توسط ابزارهای سئو) که تخمین میزند رقابت برای کسب رتبه در نتایج جستجوی ارگانیک برای یک کلمه کلیدی خاص چقدر دشوار است. این معیار معمولاً بر اساس کمیت و کیفیت بکلینکهای صفحاتی که در حال حاضر رتبه دارند، محاسبه میشود.
Keyword Research (تحقیق کلمات کلیدی): فرآیند شناسایی، تحلیل و انتخاب کلمات و عباراتی که مخاطبان هدف شما برای جستجوی اطلاعات یا محصولات مرتبط با کسبوکار شما در موتورهای جستجو استفاده میکنند. شامل بررسی حجم جستجو، سختی کلمه کلیدی، قصد کاربر و مرتبط بودن است.
Keyword Stuffing (تکرار بیش از حد کلمه کلیدی / کیورد استافینگ): یک تکنیک کلاه سیاه که در آن یک کلمه کلیدی به طور غیرطبیعی و افراطی در محتوا، تگهای متا، تگهای هدینگ، متن جایگزین تصویر یا انکر تکستها تکرار میشود تا رتبه صفحه برای آن کلمه کلیدی به صورت مصنوعی بهبود یابد. این عمل به شدت توسط موتورهای جستجو جریمه میشود و به تجربه کاربری آسیب میزند.
Knowledge Panel / Knowledge Card (پنل دانش / کارت دانش): کادری که در سمت راست (در دسکتاپ) یا بالای (در موبایل) نتایج جستجوی گوگل ظاهر میشود و اطلاعات خلاصهای درباره یک موجودیت (شخص، مکان، سازمان، مفهوم) که در گراف دانش گوگل وجود دارد، نمایش میدهد.
KPI (Key Performance Indicator - شاخص کلیدی عملکرد): معیارهای قابل اندازهگیری که برای ارزیابی موفقیت در رسیدن به اهداف تجاری یا بازاریابی خاص استفاده میشوند. در سئو، KPIها میتوانند شامل رتبه کلمات کلیدی، ترافیک ارگانیک، نرخ تبدیل از ترافیک ارگانیک، دیدهشدن در جستجو (Impression) و اعتبار دامنه باشند.
Landing Page (صفحه فرود): صفحهای در وبسایت که به طور خاص برای یک کمپین بازاریابی یا تبلیغاتی طراحی شده و کاربران پس از کلیک روی یک لینک (از تبلیغ، ایمیل، نتایج جستجو و...) به آن هدایت میشوند. هدف اصلی صفحه فرود معمولاً تشویق کاربر به انجام یک اقدام مشخص (تبدیل) است.
Latent Semantic Indexing (LSI - ایندکسسازی معنایی پنهان): از نظر فنی، LSI یک تکنیک قدیمی پردازش زبان طبیعی است که گوگل صراحتاً اعلام کرده از آن استفاده نمیکند. با این حال، در جامعه سئو، اصطلاح "کلمات کلیدی LSI" به طور رایج (و شاید نادرست) برای اشاره به کلمات و عبارات مرتبط معنایی با کلمه کلیدی اصلی استفاده میشود. ایده اصلی این است که استفاده از این کلمات مرتبط به موتورهای جستجو کمک میکند تا موضوع و زمینه محتوا را بهتر درک کنند. تمرکز بر پوشش جامع موضوع به طور طبیعی این کلمات را شامل میشود.
Lazy Loading (بارگذاری تنبل): تکنیکی برای بهینهسازی سرعت صفحه که در آن بارگذاری منابع غیرضروری (معمولاً تصاویر یا ویدئوهای پایینتر از خط تا) تا زمانی که کاربر به نزدیکی آنها اسکرول کند، به تعویق میافتد. این کار زمان بارگذاری اولیه صفحه را کاهش میدهد.
Link Bait (طعمه لینک): تولید محتوای بسیار جذاب، منحصر به فرد، مفید یا بحثبرانگیز با هدف اصلی تشویق طبیعی وبسایتهای دیگر به لینک دادن به آن.
Link Building (لینکسازی): فرآیند فعالانه و استراتژیک برای به دست آوردن بکلینکهای (لینکهای ورودی) با کیفیت از وبسایتهای دیگر به وبسایت خود. لینکسازی یکی از ارکان اصلی سئوی خارجی است و روشهای مختلفی دارد (مانند تولید محتوای عالی، outreach، بازسازی لینکهای شکسته، لینکسازی محلی، روابط عمومی دیجیتال).
Link Equity / Link Juice (ارزش لینک / عصاره لینک): مفهومی که به ارزش یا اعتباری اشاره دارد که از طریق هایپرلینکها از یک صفحه به صفحه دیگر منتقل میشود. لینکها از صفحات معتبرتر، ارزش بیشتری منتقل میکنند. این مفهوم اساس الگوریتم PageRank اصلی بود و همچنان در سئو اهمیت دارد. صفات
nofollow
,ugc
,sponsored
میتوانند بر انتقال این ارزش تأثیر بگذارند.Link Farm (مزرعه لینک): گروهی از وبسایتها که صرفاً با هدف افزایش مصنوعی تعداد بکلینکها به یکدیگر لینک میدهند. این یک تکنیک کلاه سیاه است و توسط موتورهای جستجو شناسایی و جریمه میشود.
Link Profile (پروفایل لینک): مجموعهای از تمام بکلینکهایی که به یک وبسایت یا صفحه خاص اشاره میکنند. تحلیل پروفایل لینک شامل بررسی کمیت، کیفیت، انکر تکستها، مرتبط بودن سایتهای لینکدهنده و سرعت افزایش لینکها میشود. یک پروفایل لینک طبیعی و با کیفیت برای سئو ضروری است.
Link Reclamation (بازپسگیری لینک): فرآیند یافتن و درخواست بازیابی لینکهایی که قبلاً به سایت شما اشاره میکردند اما اکنون از بین رفتهاند (مثلاً به دلیل حذف صفحه مبدأ یا تغییر URL). همچنین میتواند شامل یافتن اشارات بدون لینک به برند و درخواست افزودن لینک باشد.
Local Pack / Snack Pack (بسته محلی): بخشی در نتایج جستجوی گوگل (معمولاً شامل یک نقشه و لیستی از 3 کسبوکار محلی) که برای کوئریهای دارای قصد محلی (مانند "رستوران نزدیک من"، "لوله کش در تهران") نمایش داده میشود. قرار گرفتن در Local Pack برای سئوی محلی بسیار مهم است.
Local SEO (سئوی محلی): بهینهسازی حضور آنلاین یک کسبوکار برای جذب مشتریان بیشتر از جستجوهای محلی مرتبط. این شامل بهینهسازی وبسایت، بهینهسازی پروفایل کسبوکار گوگل (GBP)، ایجاد سیتیشنهای محلی (NAP)، کسب نظرات مشتریان و هدفگذاری کلمات کلیدی محلی است.
Log File Analysis (تحلیل فایل لاگ): فرآیند بررسی فایلهای لاگ سرور وب برای درک اینکه رباتهای موتور جستجو (و کاربران) چگونه با وبسایت تعامل میکنند. این تحلیل میتواند اطلاعات ارزشمندی درباره نحوه خزیدن سایت، صفحات پربازدید توسط رباتها، خطاهای خزش، و بودجه خزش ارائه دهد. این یک تکنیک پیشرفته در سئوی تکنیکال است.
Long-Tail Keyword (کلمه کلیدی طولانی / دمدراز): عبارات کلیدی طولانیتر و مشخصتر (معمولاً 3 کلمه یا بیشتر) که حجم جستجوی کمتری نسبت به کلمات کلیدی اصلی دارند، اما اغلب نرخ تبدیل بالاتری دارند زیرا قصد کاربر در آنها مشخصتر است. مثال: به جای "کفش"، "خرید کفش ورزشی مردانه نایک سایز 42".
Manual Action / Manual Penalty (اقدام دستی / جریمه دستی): جریمهای که توسط یک بازبین انسانی در گوگل (نه الگوریتم) به دلیل نقض آشکار دستورالعملهای وبمستر گوگل بر روی یک وبسایت اعمال میشود. این جریمهها میتوانند باعث افت شدید رتبه یا حذف کامل سایت از نتایج جستجو شوند و در Google Search Console اطلاعرسانی میشوند. برای رفع آن نیاز به اصلاح مشکل و ارسال درخواست بازبینی (Reconsideration Request) است.
Meta Description (متا توضیحات): یک تگ HTML (
<meta name="description" content="...">
) که توضیح کوتاهی (معمولاً تا 155-160 کاراکتر) درباره محتوای یک صفحه وب ارائه میدهد. این توضیحات اغلب در قطعه (Snippet) نتایج جستجو زیر عنوان صفحه نمایش داده میشود. اگرچه متا توضیحات یک فاکتور رتبهبندی مستقیم نیست، اما میتواند به شدت بر نرخ کلیک (CTR) تأثیر بگذارد زیرا کاربران را ترغیب به کلیک میکند.Meta Keywords Tag (تگ متا کلمات کلیدی): یک تگ HTML (
<meta name="keywords" content="...">
) که در گذشته برای لیست کردن کلمات کلیدی مرتبط با صفحه استفاده میشد. مهم: گوگل سالهاست که از این تگ به عنوان سیگنال رتبهبندی استفاده نمیکند و اکثر موتورهای جستجوی دیگر نیز به آن اهمیتی نمیدهند. استفاده از آن بیفایده است و حتی ممکن است به رقبا ایده کلمات کلیدی شما را بدهد.Meta Tags (تگهای متا): قطعههایی از کد HTML که اطلاعاتی درباره یک صفحه وب (فراداده یا Metadata) را به مرورگرها و موتورهای جستجو ارائه میدهند، اما مستقیماً در محتوای قابل مشاهده صفحه نمایش داده نمیشوند. مهمترین تگهای متا برای سئو شامل تگ عنوان (
<title>
)، متا توضیحات (<meta name="description">
) و متا روبوتس (<meta name="robots">
) هستند.Metric (معیار / سنجه): یک مقدار قابل اندازهگیری که برای ردیابی و ارزیابی وضعیت یک فرآیند یا فعالیت خاص استفاده میشود. در سئو، معیارهای زیادی مانند ترافیک ارگانیک، رتبه کلمات کلیدی، CTR، نرخ پرش، نرخ تبدیل و ... وجود دارد.
Minification (کوچکسازی / مینیفای کردن): فرآیند حذف کاراکترهای غیرضروری (مانند فاصلههای اضافی، خطوط جدید، توضیحات کد) از فایلهای کد منبع (مانند HTML، CSS، JavaScript) بدون تغییر در عملکرد آنها. این کار حجم فایلها را کاهش داده و سرعت بارگذاری صفحه را بهبود میبخشد.
Mobile-First Indexing (ایندکسسازی اول-موبایل): رویکرد گوگل برای ایندکسکردن و رتبهبندی صفحات وب که در آن از نسخه موبایل صفحه به عنوان نسخه اصلی استفاده میکند. این بدان معناست که گوگل عمدتاً نسخه موبایل سایت شما را برای ارزیابی محتوا و تعیین رتبه در نظر میگیرد. بنابراین، داشتن یک وبسایت سازگار با موبایل (Mobile-Friendly) و ارائه تجربه کاربری خوب در موبایل، حیاتی است.
Mobile-Friendly (سازگار با موبایل): وبسایتی که به درستی در دستگاههای موبایل (مانند گوشیهای هوشمند و تبلتها) نمایش داده میشود و استفاده از آن در این دستگاهها آسان است. ویژگیها شامل طراحی واکنشگرا (Responsive Design)، فونتهای خوانا، دکمهها و لینکهای قابل کلیک با اندازه مناسب و عدم استفاده از محتوای ناسازگار با موبایل (مانند فلش) است.
MUM (Multitask Unified Model): یک فناوری هوش مصنوعی جدیدتر از گوگل (معرفی شده در سال 2021) که برای درک بهتر اطلاعات و پاسخ به کوئریهای پیچیدهتر کاربران طراحی شده است. MUM میتواند اطلاعات را از منابع مختلف، زبانهای گوناگون و فرمتهای متفاوت (متن، تصویر، ویدئو) درک و ترکیب کند. انتظار میرود MUM تأثیرات قابل توجهی بر آینده جستجو داشته باشد.
NAP (Name, Address, Phone Number - نام، آدرس، شماره تلفن): اطلاعات کلیدی تماس یک کسبوکار محلی. ثبات و دقت NAP در سراسر وب (در وبسایت، پروفایل کسبوکار گوگل، دایرکتوریهای محلی و سیتیشنها) برای سئوی محلی بسیار مهم است.
Natural Link (لینک طبیعی): لینکی که بدون هیچگونه اقدام مصنوعی، پرداخت یا درخواست مستقیم از طرف مالک سایت دریافت میشود. این لینکها معمولاً به دلیل کیفیت بالای محتوا یا اعتبار سایت به صورت ارادی توسط دیگران ایجاد میشوند و ارزشمندترین نوع بکلینک هستند. (مشابه Editorial Link).
Navigational Query (کوئری ناوبری / هدایتی): نوعی از کوئری جستجو که در آن کاربر قصد دارد مستقیماً به یک وبسایت یا صفحه خاص برود (مثلاً "ورود به جیمیل"، "دیجیکالا").
Negative SEO (سئوی منفی): مجموعهای از اقدامات مخرب و غیراخلاقی که توسط یک شخص یا رقیب با هدف آسیب رساندن به رتبه یک وبسایت دیگر در نتایج جستجو انجام میشود. روشها میتواند شامل ایجاد لینکهای اسپم انبوه به سایت هدف، هک کردن سایت، کپی کردن محتوا، یا ایجاد نظرات منفی جعلی باشد.
Nofollow Attribute (
rel="nofollow"
): صفتی که میتوان به تگ لینک (<a>
) اضافه کرد تا به موتورهای جستجو بگوید که این لینک را در محاسبه PageRank و انتقال اعتبار دنبال نکنند. گوگل اکنونnofollow
را بیشتر به عنوان یک "اشاره" (Hint) در نظر میگیرد تا یک "دستور" قطعی. این صفت معمولاً برای لینکهای پولی، کامنتهای کاربران، لینکهای موجود در فرومها و محتوای تولید شده توسط کاربر (UGC) استفاده میشود.Noindex Tag (تگ noindex): یک متا تگ (
<meta name="robots" content="noindex">
) یا دستور در هدر HTTP (X-Robots-Tag) که به موتورهای جستجو میگوید یک صفحه خاص را ایندکس نکنند و در نتایج جستجو نمایش ندهند. برای صفحاتی مانند نتایج جستجوی داخلی سایت، صفحات ادمین، یا صفحات با محتوای بسیار کمارزش استفاده میشود.Off-Page SEO (سئوی خارجی / آفپیج): مجموعه اقداماتی که خارج از وبسایت شما انجام میشود تا اعتبار، اعتماد، مرتبط بودن و محبوبیت آن را در چشم موتورهای جستجو و کاربران افزایش دهد. مهمترین بخش آن لینکسازی (Link Building) است، اما شامل فعالیتهای دیگری مانند بازاریابی محتوا، بازاریابی شبکههای اجتماعی، ایجاد سیتیشنهای محلی، روابط عمومی دیجیتال و برندسازی نیز میشود.
On-Page SEO (سئوی داخلی / آنپیج): مجموعه اقداماتی که مستقیماً روی صفحات وبسایت شما انجام میشود تا محتوا و ساختار آنها برای موتورهای جستجو و کاربران بهینه شود. این شامل بهینهسازی کلمات کلیدی در محتوا و تگها (عنوان، هدینگها، متا توضیحات، متن جایگزین)، بهبود کیفیت و خوانایی محتوا، بهینهسازی ساختار URL، استفاده از لینکهای داخلی، پیادهسازی دادههای ساختاریافته (Schema) و بهبود تجربه کاربری در صفحه است.
Organic Search Results (نتایج جستجوی ارگانیک / طبیعی): لیستهای غیر پولی (رایگان) که در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP) بر اساس الگوریتمهای رتبهبندی و مرتبط بودن با کوئری کاربر نمایش داده میشوند. این نتایج متمایز از نتایج پولی (تبلیغات) هستند.
Orphan Page (صفحه یتیم): صفحهای در وبسایت که هیچ لینک داخلی از صفحات دیگر همان سایت به آن اشاره نمیکند. این صفحات برای کاربران و خزندههای موتور جستجو به سختی قابل کشف هستند و معمولاً اعتبار کمی دریافت میکنند. شناسایی و لینکدهی به صفحات یتیم مهم است.
Outbound Link (لینک خروجی): (رجوع شود به External Link)
Outreach (ارتباطگیری / اطلاعرسانی): فرآیند برقراری ارتباط با افراد، وبلاگنویسان، روزنامهنگاران، اینفلوئنسرها یا وبسایتهای دیگر با هدف ترویج محتوا، ایجاد روابط، کسب بکلینک یا همکاریهای دیگر.
Page Authority (PA - اعتبار صفحه): امتیازی (معمولاً بین ۱ تا ۱۰۰) مشابه اعتبار دامنه (DA) که توسط ابزارهای سئو شخص ثالث (مانند Moz) توسعه داده شده و قدرت و پتانسیل رتبهبندی یک صفحه خاص را پیشبینی میکند. این امتیاز نیز بر اساس کمیت و کیفیت لینکهایی که به آن صفحه خاص اشاره میکنند، محاسبه میشود. مانند DA، این یک معیار رسمی گوگل نیست.
Page Experience (تجربه صفحه): مجموعهای از سیگنالها که گوگل برای سنجش کیفیت تجربه کاربری یک صفحه وب استفاده میکند. این سیگنالها شامل معیارهای حیاتی وب (Core Web Vitals)، سازگاری با موبایل، استفاده از HTTPS، و عدم وجود تبلیغات بینابینی مزاحم هستند. گوگل از این سیگنالها به عنوان بخشی از الگوریتم رتبهبندی خود استفاده میکند.
Page Speed / Site Speed (سرعت صفحه / سرعت سایت): مدت زمانی که طول میکشد تا محتوای یک صفحه وب به طور کامل بارگذاری و برای کاربر قابل مشاهده و تعامل شود. سرعت سایت یک فاکتور رتبهبندی مهم برای گوگل (به خصوص در موبایل) است و تأثیر مستقیمی بر تجربه کاربری و نرخ تبدیل دارد. ابزارهایی مانند Google PageSpeed Insights برای اندازهگیری و بهبود آن استفاده میشوند.
PageRank (پیجرنک): الگوریتمی که در ابتدا توسط لری پیج و سرگئی برین (موسسان گوگل) توسعه داده شد و برای اندازهگیری اهمیت و اعتبار یک صفحه وب بر اساس کمیت و کیفیت لینکهایی که به آن اشاره میکنند، استفاده میشد. اگرچه گوگل دیگر مقادیر عمومی PageRank را منتشر نمیکند و الگوریتمهایش بسیار پیچیدهتر شدهاند، اما مفهوم اصلی انتقال اعتبار از طریق لینکها (Link Equity) همچنان یکی از پایههای اصلی رتبهبندی گوگل است.
Paid Search Results / PPC Ads (نتایج جستجوی پولی / تبلیغات کلیکی): تبلیغاتی که در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP)، معمولاً در بالا یا پایین نتایج ارگانیک، نمایش داده میشوند. تبلیغدهندگان به ازای هر کلیک روی تبلیغشان (Pay-Per-Click) به موتور جستجو هزینه پرداخت میکنند. پلتفرم اصلی برای این تبلیغات Google Ads (قبلاً AdWords) است.
Panda Algorithm Update (بهروزرسانی الگوریتم پاندا): یک بهروزرسانی الگوریتمی مهم که اولین بار در سال ۲۰۱۱ توسط گوگل معرفی شد و هدف آن کاهش رتبه سایتهایی با محتوای بیکیفیت، کمارزش، تکراری یا اصطلاحاً "محتوای تولید شده برای موتور جستجو" بود. پاندا اکنون بخشی از الگوریتم هسته گوگل است.
Penguin Algorithm Update (بهروزرسانی الگوریتم پنگوئن): یک بهروزرسانی الگوریتمی مهم که اولین بار در سال ۲۰۱۲ توسط گوگل معرفی شد و هدف آن مقابله با تکنیکهای لینکسازی اسپم و دستکاریکننده (مانند خرید لینک، مزارع لینک، انکر تکست بیشازحد بهینهشده) بود. پنگوئن نیز اکنون بخشی از الگوریتم هسته گوگل است و به صورت آنی (Real-time) عمل میکند.
People Also Ask (PAA - مردم همچنین میپرسند): بخشی در نتایج جستجوی گوگل که لیستی از سوالات مرتبط با کوئری اصلی کاربر را نمایش میدهد. با کلیک روی هر سوال، پاسخ آن (معمولاً از یک وبسایت) به همراه لینک به منبع نمایش داده میشود. PAA میتواند منبع خوبی برای درک سوالات کاربران و ایدههای محتوایی باشد.
Penalty (جریمه): تأثیر منفی بر رتبه یک وبسایت در نتایج جستجو به دلیل نقض دستورالعملهای موتور جستجو. جریمهها میتوانند الگوریتمی (ناشی از بهروزرسانیهایی مانند پاندا یا پنگوئن) یا دستی (اعمال شده توسط بازبین انسانی) باشند.
Pillar Page (صفحه ستون): (رجوع شود به Hub Page یا Cornerstone Content). صفحهای جامع که یک موضوع گسترده را پوشش میدهد و به عنوان مرکز یک خوشه موضوعی (Topic Cluster) عمل میکند، به صفحات جزئیتر لینک میدهد و از آنها لینک دریافت میکند.
Piracy / DMCA Takedown (دزدی محتوا / حذف به دلیل نقض قانون کپیرایت): گوگل الگوریتمهایی دارد که رتبه سایتهایی را که به طور مکرر به دلیل نقض قانون کپیرایت (مانند قانون کپیرایت هزاره دیجیتال - DMCA) گزارش میشوند، کاهش میدهد.
Pogo-sticking (پوگو استیکینگ): رفتاری که در آن کاربر روی یک نتیجه جستجو کلیک میکند، به سرعت متوجه میشود که صفحه مورد نظرش نیست و بلافاصله به صفحه نتایج جستجو (SERP) باز میگردد تا روی نتیجه دیگری کلیک کند. پوگو استیکینگ مکرر برای یک نتیجه خاص میتواند سیگنالی منفی برای موتور جستجو باشد که آن صفحه نیاز کاربر را برآورده نمیکند.
Position / Rank (موقعیت / رتبه): جایگاهی که یک URL خاص در لیست نتایج جستجوی ارگانیک برای یک کلمه کلیدی مشخص کسب میکند. رتبه ۱ به معنای اولین نتیجه ارگانیک است.
PPC (Pay-Per-Click): مدلی از تبلیغات آنلاین که در آن تبلیغدهنده تنها زمانی هزینه پرداخت میکند که کاربری روی تبلیغ او کلیک کند. Google Ads رایجترین پلتفرم PPC برای تبلیغات در نتایج جستجو است.
Prerendering (پیشرندر کردن): تکنیکی در سئوی جاوا اسکریپت که در آن نسخه HTML کامل و رندر شده یک صفحه جاوا اسکریپتی از قبل ایجاد و ذخیره میشود. سپس این نسخه استاتیک HTML به رباتهای موتور جستجو (و گاهی به کاربران برای بارگذاری اولیه سریعتر) ارائه میشود.
Private Blog Network (PBN - شبکه وبلاگ خصوصی): شبکهای از وبسایتها (معمولاً ساخته شده روی دامنههای منقضی شده با اعتبار قبلی) که توسط یک شخص یا گروه کنترل میشود و هدف اصلی آن ساخت بکلینکهای مصنوعی به وبسایتهای اصلی (سایتهای پولی) برای دستکاری رتبهبندی است. استفاده از PBN یک تکنیک کلاه سیاه پرخطر است و میتواند منجر به جریمههای شدید شود.
Query / Search Query (کوئری / عبارت جستجو): کلمه یا عبارتی که کاربر در کادر جستجوی موتور جستجو وارد میکند.
RankBrain (رنکبرین): یک سیستم هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین که بخشی از الگوریتم اصلی گوگل است. RankBrain به گوگل کمک میکند تا معنی کوئریهای جستجو، به خصوص کوئریهای جدید یا مبهم که قبلاً دیده نشدهاند، را بهتر درک کند و مرتبطترین نتایج را برای آنها پیدا کند. تصور میشود یکی از مهمترین سیگنالهای رتبهبندی باشد.
Ranking Factor (فاکتور رتبهبندی): یکی از عوامل یا سیگنالهایی که الگوریتم موتور جستجو برای ارزیابی و رتبهبندی صفحات وب در نتایج جستجو در نظر میگیرد. صدها فاکتور رتبهبندی وجود دارد که اهمیت آنها میتواند متفاوت باشد و دائماً در حال تغییر است. مثالها: کیفیت محتوا، بکلینکها، سرعت سایت، سازگاری با موبایل، HTTPS، قصد کاربر، E-E-A-T.
Reciprocal Link (لینک متقابل / تبادل لینک): توافقی بین دو وبسایت برای لینک دادن به یکدیگر. تبادل لینک بیش از حد و غیرطبیعی، به خصوص اگر صرفاً با هدف دستکاری رتبهبندی انجام شود، میتواند توسط گوگل به عنوان یک طرح لینک (Link Scheme) تلقی شده و جریمه شود.
Redirect (ریدایرکت / تغییر مسیر): روشی برای هدایت خودکار کاربران و رباتهای موتور جستجو از یک URL به URL دیگر. انواع مختلفی دارد:
301 Redirect (تغییر مسیر دائمی): به موتور جستجو میگوید که یک صفحه برای همیشه به آدرس جدیدی منتقل شده است. این نوع ریدایرکت بیشتر اعتبار لینک (Link Equity) را به URL جدید منتقل میکند و بهترین گزینه برای انتقال دائمی صفحات است.
302 Redirect (تغییر مسیر موقت): به موتور جستجو میگوید که انتقال موقتی است و URL اصلی باید همچنان در ایندکس باقی بماند. اعتبار لینک کمتری را منتقل میکند.
Meta Refresh: روشی قدیمیتر و کندتر برای ریدایرکت که معمولاً توصیه نمیشود.
Referrer / Referring Domain (ارجاعدهنده / دامنه ارجاعدهنده): منبعی که ترافیک را به وبسایت شما هدایت میکند. در گوگل آنالیتیکس، دامنه ارجاعدهنده وبسایتی است که کاربر از طریق کلیک روی لینکی در آن، به سایت شما وارد شده است.
Reinclusion Request / Reconsideration Request (درخواست بازبینی / گنجاندن مجدد): فرآیندی که در آن مالک وبسایتی که جریمه دستی از گوگل دریافت کرده، پس از رفع مشکلات گزارششده، درخواستی را از طریق Google Search Console ارسال میکند تا گوگل سایت را مجدداً بررسی کرده و در صورت تایید رفع مشکل، جریمه را لغو کند.
Rel="sponsored" Attribute: صفتی که به تگ لینک (
<a>
) اضافه میشود تا مشخص کند که این لینک بخشی از یک تبلیغ، حمایت مالی یا قرارداد تجاری مشابه است. گوگل توصیه میکند از این صفت برای لینکهای پولی استفاده شود.Rel="ugc" Attribute (User-Generated Content): صفتی که به تگ لینک (
<a>
) اضافه میشود تا مشخص کند که این لینک در محتوای تولید شده توسط کاربر (مانند کامنتها، پستهای فروم) قرار دارد. گوگل توصیه میکند از این صفت برای چنین لینکهایی استفاده شود.Relevance (مرتبط بودن): میزان نزدیکی و ارتباط محتوای یک صفحه وب با کوئری جستجوی کاربر. مرتبط بودن یکی از اصلیترین معیارهای رتبهبندی است.
Rendering (رندر کردن): فرآیندی که طی آن مرورگر (یا ربات موتور جستجو) کدهای HTML, CSS و JavaScript یک صفحه وب را پردازش و اجرا میکند تا نسخه بصری و قابل تعامل نهایی صفحه را ایجاد کند. رندر صحیح برای سایتهای متکی به جاوا اسکریپت در سئو اهمیت زیادی دارد.
Responsive Web Design (RWD - طراحی وب واکنشگرا): رویکردی در طراحی و توسعه وب که هدف آن ایجاد وبسایتهایی است که ظاهر و عملکرد خود را به طور خودکار با اندازه صفحه نمایش و دستگاه کاربر (دسکتاپ، تبلت، موبایل) تطبیق میدهند. RWD روش توصیه شده گوگل برای ساخت سایتهای سازگار با موبایل است.
Rich Snippet / Rich Result (قطعه غنی / نتیجه غنی): نتایج جستجوی پیشرفته در گوگل که اطلاعات بصری یا تعاملی بیشتری نسبت به نتایج استاندارد (فقط عنوان، URL و توضیحات) نمایش میدهند. این اطلاعات اضافی (مانند ستارههای امتیازدهی، قیمت محصول، زمان پخت دستور غذا، تاریخ رویداد) از دادههای ساختاریافته (Schema Markup) در کد HTML صفحه استخراج میشوند. Rich Snippetها میتوانند دیدهشدن و CTR را افزایش دهند.
Robots Meta Tag (متا تگ روبوتس): (رجوع شود به Noindex Tag و Nofollow Attribute). متا تگی (
<meta name="robots" content="...">
) که دستورالعملهای خاصی را برای خزندههای موتور جستجو در مورد نحوه برخورد با یک صفحه خاص ارائه میدهد. رایجترین دستوراتindex
/noindex
(اجازه/عدم اجازه ایندکس کردن) وfollow
/nofollow
(اجازه/عدم اجازه دنبال کردن لینکهای صفحه) هستند.Robots.txt: فایلی متنی که در دایرکتوری ریشه (root) وبسایت قرار میگیرد (
yourdomain.com/robots.txt
). این فایل به خزندههای موتورهای جستجو (مانند Googlebot) دستور میدهد که کدام بخشها، صفحات یا فایلهای سایت را نباید بخزند (crawl کنند). مهم:robots.txt
از ایندکس شدن جلوگیری نمیکند (اگر صفحهای از جای دیگری لینک داشته باشد، ممکن است بدون خزیدن ایندکس شود)؛ برای جلوگیری قطعی از ایندکس، باید از تگnoindex
استفاده کرد. همچنین،robots.txt
عمومی است و همه میتوانند آن را ببینند.ROI (Return on Investment - بازگشت سرمایهگذاری): معیاری برای سنجش سودآوری یک سرمایهگذاری. در سئو، ROI نشان میدهد که چه مقدار درآمد یا ارزش (نسبت به هزینه صرف شده) از طریق فعالیتهای سئو به دست آمده است. محاسبه ROI سئو میتواند چالشبرانگیز باشد اما برای توجیه بودجه و اثبات اثربخشی ضروری است.
Sandbox (سندباکس / جعبه شنی): یک تئوری (که توسط گوگل رسماً تایید نشده) مبنی بر اینکه گوگل ممکن است سایتهای جدید یا سایتهایی که تغییرات ناگهانی زیادی در پروفایل لینک خود دارند را برای مدتی در یک "دوره آزمایشی" قرار دهد و رتبهبندی آنها را محدود کند تا اعتبار و کیفیت آنها را ارزیابی کند. وجود قطعی "سندباکس" مورد بحث است، اما طبیعی است که سایتهای جدید برای کسب اعتبار و رتبه به زمان نیاز داشته باشند.
Schema Markup / Structured Data (نشانهگذاری اسکیما / دادههای ساختاریافته): کدی (معمولاً با استفاده از واژگان Schema.org و فرمتهایی مانند JSON-LD، Microdata یا RDFa) که به HTML صفحه اضافه میشود تا به موتورهای جستجو کمک کند محتوای صفحه را بهتر درک کرده و زمینه آن را تشخیص دهند. استفاده از Schema میتواند به ایجاد Rich Snippetها در نتایج جستجو کمک کند و درک موجودیتها توسط موتور جستجو را بهبود بخشد.
Scrape / Scraping (اسکرپ کردن / خراشیدن داده): فرآیند استفاده از رباتها یا اسکریپتها برای استخراج خودکار محتوا یا دادهها از وبسایتها. Scraperها میتوانند برای اهداف مختلفی استفاده شوند، از جمله جمعآوری داده برای تحلیل رقبا یا تحقیق بازار. کپی کردن کامل محتوای سایت دیگر و انتشار آن (Content Scraping) یک عمل غیراخلاقی و مضر برای سئو است.
Search Console (کنسول جستجو): (رجوع شود به Google Search Console)
Search Engine (موتور جستجو): یک سیستم نرمافزاری (مانند گوگل، بینگ، داکداکگو) که برای جستجو و یافتن اطلاعات در شبکه جهانی وب طراحی شده است. موتورهای جستجو با استفاده از خزندهها وب را پیمایش میکنند، صفحات را ایندکس میکنند و با استفاده از الگوریتمهای پیچیده، مرتبطترین نتایج را برای کوئریهای کاربران رتبهبندی و نمایش میدهند.
Search Engine Marketing (SEM - بازاریابی موتورهای جستجو): یک مفهوم گستردهتر در بازاریابی دیجیتال که شامل تمام فعالیتها برای افزایش دیدهشدن یک وبسایت در صفحات نتایج موتور جستجو (SERP) میشود. SEM معمولاً شامل دو بخش اصلی است: سئو (SEO) برای افزایش ترافیک ارگانیک (رایگان) و تبلیغات پولی (PPC) برای افزایش ترافیک پولی.
Search Engine Optimization (SEO - بهینهسازی برای موتورهای جستجو): فرآیند بهبود کیفیت و کمیت ترافیک وبسایت از طریق نتایج جستجوی ارگانیک (غیر پولی) موتورهای جستجو. سئو شامل جنبههای فنی (Technical SEO)، محتوایی (On-Page SEO) و اعتباری (Off-Page SEO) است و هدف آن افزایش دیدهشدن سایت برای کوئریهای مرتبط و جذب مخاطبان هدف است.
Search Intent / User Intent (قصد کاربر از جستجو): هدف یا دلیل اصلی که کاربر یک کلمه کلیدی یا کوئری خاص را در موتور جستجو وارد میکند. درک قصد کاربر برای تولید محتوای مناسب و بهینهسازی صفحات برای آن کلمات کلیدی حیاتی است. انواع اصلی قصد کاربر:
Informational (اطلاعاتی): کاربر به دنبال اطلاعات است.
Navigational (ناوبری): کاربر میخواهد به سایت یا صفحه خاصی برود.
Transactional (تراکنشی): کاربر قصد خرید یا انجام یک معامله را دارد.
Commercial Investigation (تحقیق تجاری): کاربر در حال تحقیق و مقایسه محصولات یا خدمات قبل از خرید است.
Search Operator (عملگر جستجو): دستورات یا کاراکترهای خاصی که میتوان به کوئری جستجو اضافه کرد تا نتایج را محدودتر و دقیقتر کند. مثالها:
site:
(جستجو فقط در یک سایت خاص)،"
"
(جستجوی عبارت دقیق)،-
(حذف یک کلمه)،intitle:
(جستجوی کلمه در عنوان صفحه).Search Volume (حجم جستجو): میانگین تعداد دفعاتی که یک کلمه کلیدی خاص در یک دوره زمانی مشخص (معمولاً ماهانه) در یک موتور جستجو و منطقه جغرافیایی معین جستجو میشود. حجم جستجو یکی از معیارهای مهم در تحقیق کلمات کلیدی است.
Seed Keywords (کلمات کلیدی بذر / پایه): کلمات کلیدی اصلی، کوتاه و گستردهای که نقطه شروع فرآیند تحقیق کلمات کلیدی هستند. ابزارهای تحقیق کلمات کلیدی از این کلمات بذر برای یافتن کلمات کلیدی مرتبط، طولانیتر و مشخصتر استفاده میکنند.
Semantics / Semantic Search (معناشناسی / جستجوی معنایی): توانایی موتورهای جستجو برای درک معنی و زمینه کلمات و عبارات در کوئریها و محتوای وب، فراتر از تطبیق دقیق کلمات کلیدی. جستجوی معنایی با استفاده از مفاهیمی مانند گراف دانش، موجودیتها، BERT و MUM انجام میشود و هدف آن ارائه نتایج مرتبطتر بر اساس قصد واقعی کاربر است.
SEO Audit (ممیزی / حسابرسی سئو): فرآیند بررسی جامع و سیستماتیک یک وبسایت برای شناسایی مشکلات و فرصتهای بهبود در زمینههای مختلف سئو (تکنیکال، آنپیج، آفپیج، محتوا، تجربه کاربری). نتایج ممیزی به تدوین یک استراتژی و نقشه راه برای بهینهسازی سایت کمک میکند.
SERP (Search Engine Results Page - صفحه نتایج موتور جستجو): صفحهای که توسط موتور جستجو در پاسخ به کوئری کاربر نمایش داده میشود. SERPها معمولاً شامل ترکیبی از نتایج ارگانیک، نتایج پولی (تبلیغات)، و ویژگیهای مختلف SERP (مانند Featured Snippets، People Also Ask، پنل دانش، نتایج محلی، تصاویر، ویدئوها) هستند.
SERP Features (ویژگیهای SERP): هر نتیجهای در صفحه نتایج موتور جستجو که یک نتیجه ارگانیک سنتی (شامل عنوان، URL و توضیحات) نیست. مثالها شامل تبلیغات، Featured Snippets، Local Pack، پنل دانش، PAA، تصاویر، ویدئوها، Top Stories (اخبار برتر)، نتایج خرید و... میشوند. به دست آوردن جایگاه در برخی از این ویژگیها میتواند فرصت خوبی برای افزایش دیدهشدن باشد.
Server (سرور / کارساز): کامپیوتر قدرتمندی که فایلها و دادههای یک وبسایت را ذخیره کرده و در پاسخ به درخواست مرورگرهای کاربران، آنها را از طریق اینترنت ارسال میکند.
Server Logs (لاگهای سرور): فایلهایی که به طور خودکار توسط سرور وب ایجاد میشوند و تمام درخواستهای دریافت شده توسط سرور (شامل درخواستهای کاربران و رباتهای موتور جستجو) را ثبت میکنند. (رجوع شود به Log File Analysis).
Session (جلسه / نشست): در گوگل آنالیتیکس، یک جلسه مجموعهای از تعاملات کاربر با وبسایت شما در یک بازه زمانی مشخص است. یک جلسه معمولاً با ورود کاربر به سایت شروع شده و پس از مدتی عدم فعالیت (معمولاً ۳۰ دقیقه) یا خروج کاربر از سایت، پایان مییابد. یک کاربر میتواند چندین جلسه داشته باشد.
Share of Voice (SOV - سهم از صدا): معیاری که نشان میدهد برند یا وبسایت شما در مقایسه با رقبایتان چقدر در یک بازار یا کانال خاص (مانند نتایج جستجوی ارگانیک برای کلمات کلیدی مهم) دیدهشدن و توجه را به خود جلب کرده است.
Sitelinks (لینکهای سایت): لینکهای اضافی که گاهی اوقات زیر نتیجه اصلی یک وبسایت در SERP نمایش داده میشوند و به بخشها یا صفحات مهم دیگری در همان سایت اشاره میکنند. Sitelinkها به کاربران کمک میکنند سریعتر به محتوای مورد نظرشان برسند و نشاندهنده درک خوب ساختار سایت توسط گوگل هستند. گوگل به صورت خودکار تصمیم میگیرد که چه زمانی و کدام لینکها را نمایش دهد.
Sitemap (نقشه سایت): فایلی (معمولاً با فرمت XML) که لیستی از URLهای مهم وبسایت شما را که میخواهید موتورهای جستجو بخزند و ایندکس کنند، ارائه میدهد. ارسال نقشه سایت از طریق Google Search Console به موتورهای جستجو کمک میکند تا محتوای سایت شما را (به خصوص صفحات جدید یا عمیق) راحتتر کشف کنند. انواع دیگر نقشه سایت شامل نقشه سایت HTML (برای کاربران)، نقشه سایت تصاویر و نقشه سایت ویدئو است.
Snippet (قطعه / اسنیپت): نحوه نمایش یک نتیجه جستجو در SERP. اسنیپت استاندارد شامل تگ عنوان (Title Tag)، URL و متا توضیحات (Meta Description) است. (رجوع شود به Rich Snippet و Featured Snippet).
Social Signal (سیگنال اجتماعی): معیارها و تعاملاتی که از پلتفرمهای شبکههای اجتماعی نشأت میگیرند، مانند لایکها، اشتراکگذاریها، کامنتها و تعداد دنبالکنندگان. اگرچه گوگل بارها اعلام کرده که سیگنالهای اجتماعی مستقیماً فاکتور رتبهبندی نیستند، اما فعالیت قوی در شبکههای اجتماعی میتواند به طور غیرمستقیم به سئو کمک کند (مثلاً از طریق افزایش دیدهشدن محتوا، هدایت ترافیک، و احتمالاً کسب لینکهای طبیعی).
Soft 404 (خطای 404 نرم): وضعیتی که در آن یک صفحه که باید خطای "یافت نشد" (404) را برگرداند، به جای آن کد وضعیت موفقیتآمیز (200 OK) را برمیگرداند، اما محتوای آن صفحه نشاندهنده عدم وجود محتوا یا یک پیام خطای عمومی است. این وضعیت میتواند موتورهای جستجو را سردرگم کند و باید اصلاح شود تا کد 404 یا 410 صحیح برگردانده شود.
Spam / Webspam (اسپم / هرزنامه وب): هرگونه تکنیک یا محتوایی که با هدف فریب کاربران یا دستکاری رتبهبندی موتورهای جستجو ایجاد میشود و دستورالعملهای کیفیت موتور جستجو را نقض میکند. (شامل Black Hat SEO).
Spider / Crawler / Bot (عنکبوت / خزنده / ربات): (تکرار برای کامل بودن) نرمافزاری که موتورهای جستجو از آن برای کشف و پیمایش صفحات وب در اینترنت استفاده میکنند.
Split Testing (تست تقسیم): (رجوع شود به A/B Testing)
SSL Certificate (گواهی SSL): یک فایل داده دیجیتال که هویت یک وبسایت را تأیید کرده و امکان برقراری یک اتصال رمزگذاری شده (HTTPS) بین سرور وب و مرورگر کاربر را فراهم میکند. داشتن گواهی SSL معتبر برای فعال کردن HTTPS ضروری است.
Status Codes (کدهای وضعیت HTTP): کدهای عددی سه رقمی که توسط سرور وب در پاسخ به درخواست مرورگر یا ربات ارسال میشوند و وضعیت آن درخواست را نشان میدهند. کدهای مهم برای سئو:
200 OK
: درخواست موفقیتآمیز بود و محتوا ارسال شد.301 Moved Permanently
: منبع برای همیشه به URL جدید منتقل شده است.302 Found
/307 Temporary Redirect
: منبع به طور موقت به URL دیگری منتقل شده است.404 Not Found
: سرور نتوانست منبع درخواستی را پیدا کند.410 Gone
: منبع برای همیشه حذف شده است (قویتر از 404).500 Internal Server Error
: خطای داخلی در سرور رخ داده است.503 Service Unavailable
: سرور به طور موقت در دسترس نیست (مثلاً به دلیل بار زیاد یا تعمیرات).
Stop Words (کلمات توقف): کلمات رایج و کوتاهی (مانند "و"، "یا"، "در"، "به"، "یک"، "است") که موتورهای جستجو ممکن است در پردازش کوئریها و محتوا آنها را نادیده بگیرند تا بر کلمات مهمتر تمرکز کنند. با این حال، با پیشرفت پردازش زبان طبیعی، اهمیت نادیده گرفتن آنها کمتر شده و گاهی این کلمات برای درک معنی ضروری هستند. معمولاً نیازی به حذف دستی آنها از محتوا یا URL نیست.
Structured Data (دادههای ساختاریافته): (رجوع شود به Schema Markup).
Subdomain (زیردامنه): بخشی که قبل از نام دامنه اصلی در URL قرار میگیرد (مثلاً
blog.example.com
که در آنblog
زیردامنهexample.com
است). زیردامنهها گاهی برای سازماندهی بخشهای بزرگ و متمایز یک وبسایت استفاده میشوند. گوگل معمولاً زیردامنهها را تا حدی به عنوان موجودیتهای جدا از دامنه اصلی در نظر میگیرد.Subfolder / Subdirectory (زیرپوشه / زیرشاخه): بخشی که بعد از نام دامنه اصلی در URL قرار میگیرد (مثلاً
example.com/blog/
که در آنblog
یک زیرپوشه است). استفاده از زیرپوشهها روش رایجتری برای سازماندهی محتوای مرتبط در یک وبسایت است و معمولاً از نظر سئو به زیردامنهها ترجیح داده میشود زیرا تمام محتوا تحت اعتبار دامنه اصلی قرار میگیرد.Taxonomy (ردهبندی / طبقهبندی): روش سازماندهی و دستهبندی محتوا در یک وبسایت. در وردپرس، رایجترین تاکسونومیها "دستهها" (Categories) و "برچسبها" (Tags) هستند. یک ساختار طبقهبندی خوب به کاربران و موتورهای جستجو در یافتن محتوای مرتبط کمک میکند.
Technical SEO (سئوی تکنیکال / فنی): جنبههایی از سئو که به بهینهسازی زیرساختهای فنی وبسایت مربوط میشود تا اطمینان حاصل شود که موتورهای جستجو میتوانند به راحتی و به طور مؤثر سایت را بخزند، ایندکس کنند، رندر کنند و درک کنند. شامل موضوعاتی مانند سرعت سایت، سازگاری با موبایل، قابلیت خزش و ایندکس شدن (robots.txt, sitemap, noindex)، ساختار سایت، استفاده از HTTPS، دادههای ساختاریافته، مدیریت ریدایرکتها، رفع خطاهای 404 و سئوی جاوا اسکریپت است.
Thin Content (محتوای ضعیف / کمعمق): صفحاتی در وبسایت که محتوای بسیار کمی دارند یا محتوای آنها ارزش کمی برای کاربر ایجاد میکند. مثالها: صفحات با محتوای تکراری زیاد، صفحات دروازه (Doorway Pages)، محتوای تولید شده به صورت خودکار، یا صفحاتی که فقط تعداد کمی کلمه دارند. محتوای ضعیف میتواند توسط الگوریتم پاندا جریمه شود.
Time on Page (زمان ماندگاری در صفحه): معیاری در گوگل آنالیتیکس که میانگین مدت زمانی را نشان میدهد که کاربران در یک صفحه خاص سپری کردهاند. این معیار میتواند نشاندهنده میزان جذابیت و مفید بودن محتوای صفحه باشد. (متمایز از Dwell Time).
Title Tag (تگ عنوان): یک تگ HTML (
<title>عنوان صفحه</title>
) که در بخش<head>
صفحه قرار میگیرد و عنوان آن صفحه وب را مشخص میکند. این عنوان در تب مرورگر، در نتایج جستجو (SERP) به عنوان تیتر اصلی قابل کلیک، و هنگام اشتراکگذاری صفحه در شبکههای اجتماعی نمایش داده میشود. تگ عنوان یکی از مهمترین عناصر سئوی داخلی (On-Page) است و باید توصیفی، منحصر به فرد و شامل کلمات کلیدی اصلی صفحه باشد (معمولاً تا 55-60 کاراکتر).TLD (Top-Level Domain - دامنه سطح بالا): آخرین بخش نام دامنه که پس از نقطه قرار میگیرد. مثالها:
.com
,.org
,.net
,.ir
,.co
,.io
. انواع مختلفی دارد: gTLD (عمومی مانند .com)، ccTLD (کشوری مانند .ir, .uk)، sTLD (حمایتشده مانند .edu, .gov).Topic Cluster (خوشه موضوعی): یک استراتژی سازماندهی محتوا که در آن یک صفحه اصلی و جامع (Pillar Page یا Hub Page) به عنوان مرجع برای یک موضوع گسترده عمل میکند و مجموعهای از صفحات محتوایی جزئیتر (Cluster Content) که جنبههای خاصی از آن موضوع را پوشش میدهند، به صفحه اصلی لینک داده و از آن لینک دریافت میکنند. این ساختار به موتورهای جستجو کمک میکند تا تخصص و پوشش عمیق سایت در آن موضوع را درک کنند و میتواند به بهبود رتبه برای کل موضوع کمک کند.
Traffic (ترافیک): تعداد بازدیدکنندگانی که به یک وبسایت مراجعه میکنند. انواع مختلفی دارد:
Organic Traffic (ترافیک ارگانیک): بازدیدکنندگان از نتایج جستجوی رایگان.
Paid Traffic (ترافیک پولی): بازدیدکنندگان از تبلیغات کلیکی (PPC).
Direct Traffic (ترافیک مستقیم): بازدیدکنندگانی که URL سایت را مستقیماً تایپ کرده یا از بوکمارک استفاده کردهاند.
Referral Traffic (ترافیک ارجاعی): بازدیدکنندگان از لینکهای موجود در سایتهای دیگر.
Social Traffic (ترافیک اجتماعی): بازدیدکنندگان از پلتفرمهای شبکههای اجتماعی.
Transactional Query (کوئری تراکنشی / معاملاتی): نوعی از کوئری جستجو که در آن کاربر قصد مشخصی برای انجام یک عمل یا معامله دارد (مانند "خرید آیفون 14"، "رزرو هتل در کیش"، "دانلود فایرفاکس").
TrustRank (تراسترنک): مفهومی (و احتمالاً یک الگوریتم یا بخشی از آن) که به سنجش میزان اعتمادپذیری یک وبسایت بر اساس نزدیکی آن به مجموعهای از "سایتهای بذر" (Seed Sites) معتبر و شناختهشده از طریق ساختار لینکها میپردازد. ایده این است که لینکها از سایتهای معتبر، سیگنال اعتماد را منتقل میکنند.
UGC (User-Generated Content - محتوای تولید شده توسط کاربر): هر نوع محتوایی (مانند کامنتها، نقدها، پستهای فروم، پستهای شبکههای اجتماعی) که توسط کاربران یک پلتفرم یا وبسایت ایجاد میشود، نه توسط خود مالک سایت. (رجوع شود به
rel="ugc"
).UI (User Interface - رابط کاربری): بخش بصری و تعاملی یک وبسایت یا اپلیکیشن که کاربر مستقیماً با آن کار میکند. طراحی UI خوب بر سهولت استفاده و جذابیت بصری تمرکز دارد.
Universal Search (جستجوی جهانی): ادغام انواع مختلف نتایج (مانند تصاویر، ویدئوها، اخبار، نقشهها، نتایج خرید) در کنار نتایج ارگانیک سنتی در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP). گوگل با جستجوی جهانی سعی در ارائه پاسخهای متنوعتر و کاملتر به کوئریهای کاربران دارد.
Unnatural Link (لینک غیرطبیعی): لینکی که به منظور دستکاری رتبهبندی در موتورهای جستجو ایجاد شده و دستورالعملهای گوگل در مورد طرحهای لینک (Link Schemes) را نقض میکند. مثالها: لینکهای خریداری شده که PageRank را منتقل میکنند، تبادل لینک بیش از حد، لینکهای ایجاد شده توسط ابزارهای خودکار، لینکهای اسپم در کامنتها یا فرومها، لینک از PBNها. گوگل میتواند سایتهایی را که لینکهای غیرطبیعی ایجاد یا دریافت میکنند، جریمه کند.
URL (Uniform Resource Locator): آدرس منحصر به فرد یک منبع (مانند یک صفحه وب، تصویر یا فایل) در اینترنت. ساختار URL بهینه برای سئو معمولاً کوتاه، توصیفی، خوانا برای انسان و شامل کلمات کلیدی مرتبط (با استفاده از خط تیره
-
برای جدا کردن کلمات) است.URL Inspection Tool (ابزار بررسی URL): (رجوع شود به Fetch as Google)
URL Parameter (پارامتر URL): متغیرهایی که به انتهای URL اضافه میشوند (معمولاً بعد از علامت سوال
?
) تا اطلاعات اضافی را به سرور منتقل کنند یا نحوه نمایش محتوا را کنترل کنند (مثلاً برای ردیابی کمپینها، فیلتر کردن یا مرتبسازی نتایج). مثال:example.com/products?category=shoes&sort=price
. پارامترهای زیاد و کنترل نشده میتوانند باعث ایجاد محتوای تکراری و هدر رفتن بودجه خزش شوند. Google Search Console ابزارهایی برای مدیریت پارامترها ارائه میدهد.Usability (کاربردپذیری / قابلیت استفاده): میزان سهولت و کارایی استفاده از یک وبسایت یا محصول برای کاربران جهت رسیدن به اهدافشان. کاربردپذیری خوب بخش مهمی از تجربه کاربری (UX) است و میتواند به طور غیرمستقیم بر سئو تأثیر بگذارد (مثلاً با کاهش نرخ پرش و افزایش زمان ماندگاری).
User Experience (UX - تجربه کاربری): احساسات، نگرشها و برداشتهای کلی یک کاربر هنگام تعامل با یک سیستم، محصول یا سرویس (مانند یک وبسایت). UX شامل جنبههای مختلفی از جمله کاربردپذیری، طراحی بصری، معماری اطلاعات، سرعت، دسترسیپذیری و رضایت کلی کاربر است. بهبود UX برای سئو اهمیت فزایندهای پیدا کرده است (رجوع شود به Page Experience).
User Intent (قصد کاربر): (رجوع شود به Search Intent).
Video SEO (سئوی ویدئو): بهینهسازی محتوای ویدئویی برای افزایش دیدهشدن و رتبهبندی آن در نتایج جستجوی گوگل (به خصوص در تب ویدئو و نتایج جستجوی جهانی) و همچنین در پلتفرمهای ویدئویی مانند یوتیوب. شامل بهینهسازی عنوان، توضیحات، تگها، تصویر بندانگشتی (Thumbnail)، ایجاد رونوشت (Transcript) و استفاده از نقشه سایت ویدئو و دادههای ساختاریافته ویدئو.
Virtual Assistant (دستیار مجازی): نرمافزارهایی مانند Google Assistant, Siri, Alexa که از پردازش زبان طبیعی برای پاسخ به سوالات و انجام وظایف به صورت صوتی استفاده میکنند. (مرتبط با Voice Search).
Visibility (دیدهشدن): معیاری که نشان میدهد یک وبسایت یا برند چقدر در نتایج جستجو (یا کانالهای دیگر) برای مخاطبان هدف خود قابل مشاهده است. معمولاً با ردیابی رتبه کلمات کلیدی مهم و سهم از صدا (SOV) اندازهگیری میشود.
Voice Search (جستجوی صوتی): استفاده از دستورات صوتی و زبان محاورهای برای انجام جستجو در موتورهای جستجو یا دستیارهای مجازی. رشد جستجوی صوتی بر نحوه بهینهسازی محتوا تأثیر میگذارد (مثلاً تمرکز بر کلمات کلیدی طولانی و سوالی، و بهینهسازی برای پاسخهای مستقیم و Featured Snippetها).
Web Vitals (معیارهای وب): (رجوع شود به Core Web Vitals). ابتکاری از گوگل برای ارائه راهنمایی یکپارچه در مورد سیگنالهای کیفیتی که برای ارائه یک تجربه کاربری عالی در وب ضروری هستند.
Webmaster Guidelines (دستورالعملهای وبمستر): مجموعهای از توصیهها و بهترین شیوههای منتشر شده توسط موتورهای جستجو (به خصوص گوگل) که به وبمسترها کمک میکند سایتهای خود را به گونهای بسازند و مدیریت کنند که برای موتورهای جستجو قابل دسترس، قابل فهم و با کیفیت باشند. پیروی از این دستورالعملها برای موفقیت بلندمدت در سئو ضروری است و نقض آنها میتواند منجر به جریمه شود.
White Hat SEO (سئوی کلاه سفید): مجموعه تکنیکها، استراتژیها و تاکتیکهای اخلاقی و پایداری که کاملاً مطابق با دستورالعملهای موتورهای جستجو هستند. سئوی کلاه سفید بر ارائه ارزش واقعی به کاربران از طریق تولید محتوای با کیفیت، بهبود تجربه کاربری، بهینهسازی فنی صحیح و کسب لینکهای طبیعی تمرکز دارد. این روش بهترین رویکرد برای موفقیت بلندمدت و بدون ریسک در سئو است.
WordPress (وردپرس): محبوبترین سیستم مدیریت محتوا (CMS) در جهان که به طور گسترده برای ساخت انواع وبسایتها و وبلاگها استفاده میشود. وردپرس به دلیل انعطافپذیری، جامعه کاربری بزرگ و افزونههای متعدد (از جمله افزونههای سئو مانند Yoast SEO و Rank Math) برای سئو بسیار مناسب است.
XML Sitemap (نقشه سایت XML): (رجوع شود به Sitemap). فایلی با فرمت XML که لیستی از URLهای سایت را برای موتورهای جستجو فراهم میکند.
YMYL (Your Money or Your Life - پول شما یا زندگی شما): دستهای از موضوعات یا صفحات وب که محتوای آنها میتواند به طور بالقوه بر سلامت، ایمنی، ثبات مالی یا رفاه آینده کاربر تأثیر بگذارد. مثالها: مشاوره مالی، مشاوره پزشکی، اخبار مهم، اطلاعات حقوقی، صفحات خرید آنلاین. گوگل استانداردهای کیفیت بسیار بالاتری (به خصوص از نظر E-E-A-T) برای صفحات YMYL دارد زیرا اطلاعات نادرست یا غیرقابل اعتماد در این حوزهها میتواند آسیب جدی به کاربران وارد کند.
Yoast SEO: یکی از محبوبترین و پرکاربردترین افزونههای سئو برای سیستم مدیریت محتوای وردپرس که ابزارها و راهنماییهایی برای بهینهسازی آنپیج، ایجاد نقشه سایت XML، مدیریت ریدایرکتها و موارد دیگر ارائه میدهد. (مشابه: Rank Math, All in One SEO Pack).
A/B Testing (تست A/B): روشی برای مقایسه دو نسخه متفاوت از یک صفحه وب (صفحه A و صفحه B) برای تعیین اینکه کدام یک عملکرد بهتری در رسیدن به یک هدف مشخص (مانند نرخ کلیک، نرخ تبدیل) دارد. ترافیک به طور مساوی بین دو نسخه تقسیم میشود و نتایج تحلیل میشوند. مترادف: Split Testing.
Above the Fold (بالای خط تا): بخشی از محتوای صفحه وب که بدون نیاز به اسکرول کردن، بلافاصله پس از بارگذاری صفحه برای کاربر قابل مشاهده است. محتوای مهم و فراخوان به اقدام (CTA) معمولا در این بخش قرار میگیرد.
Accessibility (A11y - دسترسیپذیری): طراحی و توسعه وبسایتها و ابزارهای دیجیتال به گونهای که افراد دارای معلولیت (مانند اختلالات بینایی، شنوایی، حرکتی یا شناختی) بتوانند از آنها استفاده کنند. شامل استفاده از متن جایگزین مناسب برای تصاویر، ساختار معنایی صحیح HTML، قابلیت ناوبری با کیبورد و کنتراست رنگ کافی است. دسترسیپذیری برای تجربه کاربری ضروری است و میتواند به طور غیرمستقیم بر سئو تأثیر مثبت بگذارد.
AJAX (Asynchronous JavaScript and XML): مجموعهای از تکنیکهای توسعه وب که به یک صفحه وب اجازه میدهد بخشهایی از محتوای خود را بدون نیاز به بارگذاری مجدد کل صفحه، به صورت ناهمزمان با سرور مبادله و بهروز کند. در حالی که AJAX تجربه کاربری را روانتر میکند، پیادهسازی نادرست آن میتواند چالشهایی برای خزش و ایندکس کردن محتوای پویا توسط موتورهای جستجو ایجاد کند (نیاز به راهکارهایی مانند History API دارد).
Algorithm (الگوریتم): مجموعهای از قوانین، فرمولها و سیگنالهای پردازشی بسیار پیچیده که موتورهای جستجو (مانند گوگل) از آنها برای خزیدن، ایندکس کردن و مهمتر از همه، رتبهبندی صفحات وب در پاسخ به کوئریهای کاربران استفاده میکنند. این الگوریتمها دائماً در حال تغییر و بهروزرسانی هستند.
Algorithm Penalty (جریمه الگوریتمی): کاهش رتبه یا دیدهشدن یک وبسایت در نتایج جستجو که به صورت خودکار توسط یک بهروزرسانی الگوریتم (مانند بهروزرسانیهای هسته، پاندا، پنگوئن، Helpful Content) اعمال میشود، برخلاف جریمه دستی که توسط یک بازبین انسانی اعمال میگردد. معمولاً هیچ اطلاعرسانی مستقیمی در Search Console برای جریمه الگوریتمی وجود ندارد.
Algorithm Update (بهروزرسانی الگوریتم): تغییرات اعمال شده توسط موتورهای جستجو در الگوریتمهای رتبهبندی خود. این بهروزرسانیها میتوانند کوچک و نامحسوس یا بزرگ و تأثیرگذار (مانند بهروزرسانیهای هسته گوگل) باشند و باعث نوسانات قابل توجهی در رتبهبندی سایتها شوند.
Alt Text / Alt Attribute (متن جایگزین / صفت Alt): توضیحی متنی که به تگ HTML تصویر (
<img>
) با استفاده از صفتalt
اضافه میشود. اهداف اصلی آن: ۱) کمک به موتورهای جستجو برای درک محتوای بصری تصویر ۲) نمایش متن به کاربران در صورت عدم بارگذاری تصویر ۳) بهبود دسترسیپذیری برای کاربران دارای اختلالات بینایی که از صفحهخوانها استفاده میکنند.Ambiguous Query (کوئری مبهم): یک عبارت جستجو که میتواند چندین معنی یا قصد کاربر متفاوت داشته باشد. موتورهای جستجو سعی میکنند با نمایش نتایج متنوع یا پرسیدن سوالات уточняющие (مانند PAA) به بهترین شکل به این نوع کوئریها پاسخ دهند.
AMP (Accelerated Mobile Pages - صفحات موبایل پرشتاب): یک چارچوب متنباز که توسط گوگل پشتیبانی میشود و هدف آن ایجاد صفحات وبی است که روی دستگاههای موبایل بسیار سریع بارگذاری میشوند. AMP از طریق استفاده از HTML، JS و کش محدود شده به این هدف میرسد. اهمیت آن به عنوان یک فاکتور رتبهبندی مستقیم کاهش یافته اما سرعت همچنان مهم است.
Anchor Text (انکر تکست / متن لنگر): متن یا کلمه قابل کلیک در یک هایپرلینک. انکر تکست به موتورهای جستجو و کاربران سیگنال میدهد که صفحه مقصد درباره چه موضوعی است. انواع مختلفی دارد:
Exact Match (تطابق دقیق): دقیقاً از کلمه کلیدی هدف استفاده میکند. (استفاده بیش از حد خطرناک است).
Partial Match (تطابق جزئی): شامل کلمه کلیدی هدف به همراه کلمات دیگر است.
Branded (نام تجاری): از نام برند به عنوان انکر تکست استفاده میکند.
Naked URL (URL عریان): خود URL به عنوان انکر تکست نمایش داده میشود.
Generic (عمومی): از عبارات عمومی مانند "اینجا کلیک کنید" یا "بیشتر بخوانید" استفاده میکند. (ارزش سئوی کمی دارد).
Image Anchor: وقتی یک تصویر لینک میشود، متن جایگزین (Alt Text) آن به عنوان انکر تکست عمل میکند. بهینهسازی انکر تکست در لینکسازی داخلی و خارجی اهمیت دارد و پروفایل انکر تکست طبیعی باید ترکیبی از انواع مختلف باشد.
API (Application Programming Interface - رابط برنامهنویسی کاربردی): مجموعهای از قوانین و پروتکلها که به نرمافزارهای مختلف امکان میدهد با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و دادهها را مبادله کنند. بسیاری از ابزارهای سئو از APIها برای دریافت داده از گوگل (مانند Search Console API, Google Ads API) یا ارائه خدمات خود استفاده میکنند.
App Indexing (ایندکس کردن اپلیکیشن): فرآیندی که به موتورهای جستجو (مانند گوگل) اجازه میدهد محتوای درون اپلیکیشنهای موبایل را کشف و ایندکس کنند. این کار امکان میدهد تا کاربران از طریق نتایج جستجوی وب مستقیماً به محتوای مرتبط در اپلیکیشن هدایت شوند (Deep Linking).
Archive Page (صفحه آرشیو): صفحاتی که معمولاً توسط سیستمهای مدیریت محتوا (CMS) مانند وردپرس به صورت خودکار ایجاد میشوند تا پستها یا مطالب را بر اساس تاریخ، دستهبندی، برچسب یا نویسنده لیست کنند. اگر این صفحات به درستی مدیریت نشوند (مثلاً با استفاده از
noindex
یا ارائه محتوای منحصر به فرد)، ممکن است باعث ایجاد محتوای تکراری یا کمارزش (Thin Content) و هدر رفتن بودجه خزش شوند.ATR (Ahrefs Rank): یک معیار اختصاصی از ابزار سئو Ahrefs که وبسایتها را بر اساس اندازه و کیفیت پروفایل بکلینک آنها رتبهبندی میکند (از ۱ به بالا، هرچه کمتر بهتر). مشابه DA از Moz، یک معیار شخص ثالث است نه معیار رسمی گوگل.
Authority (اعتبار): مفهومی نسبی که نشاندهنده میزان قدرت، اعتماد و شناختهشدگی یک وبسایت یا صفحه وب در یک حوزه موضوعی خاص است. اعتبار از طریق عوامل مختلفی مانند کیفیت و کمیت بکلینکها، کیفیت محتوا، سیگنالهای E-E-A-T و قدمت دامنه ایجاد میشود. (مفاهیم مرتبط: Domain Authority, Page Authority, Topical Authority).
Authorship Markup (نشانهگذاری نویسندگی - منسوخ شده): یک طرح قدیمی گوگل (با استفاده از
rel=author
و پیوند به پروفایل گوگل پلاس) که هدف آن پیوند دادن محتوا به نویسندگان آن بود. این طرح دیگر توسط گوگل برای رتبهبندی استفاده نمیشود، اما مفهوم اعتبار نویسنده (بخشی از E-E-A-T) همچنان بسیار مهم است.Auto-Suggest / Autocomplete (پیشنهاد خودکار / تکمیل خودکار): قابلیتی در موتورهای جستجو که هنگام تایپ کوئری توسط کاربر، جستجوهای مرتبط و محبوب را پیشبینی و پیشنهاد میدهد. این پیشنهادات میتوانند منبع خوبی برای تحقیق کلمات کلیدی و درک قصد کاربر باشند.
Backlink / Inbound Link (بکلینک / لینک ورودی): لینکی از یک وبسایت خارجی به وبسایت شما. بکلینکها به عنوان "رأی اعتماد" از سایتهای دیگر تلقی میشوند و یکی از مهمترین فاکتورهای رتبهبندی در سئوی خارجی هستند. کیفیت بکلینک (اعتبار سایت مبدأ، مرتبط بودن محتوا، انکر تکست، موقعیت لینک در صفحه) اهمیت بالایی دارد.
Baidu (بایدو): موتور جستجوی غالب در کشور چین. دارای الگوریتمها و ویژگیهای خاص خود است و سئو برای بایدو نیازمند ملاحظات متفاوتی نسبت به گوگل است.
BERT (Bidirectional Encoder Representations from Transformers): یک تکنیک پیشرفته مبتنی بر شبکه عصبی برای پردازش زبان طبیعی (NLP) که توسط گوگل توسعه داده شده است. BERT به گوگل کمک میکند تا زمینه و مفهوم کلمات در کوئریهای جستجو و محتوای صفحات را با در نظر گرفتن کلمات قبل و بعد (دو طرفه) بهتر درک کند، به خصوص برای جستجوهای طولانیتر، محاورهای و درک ظرایف زبان.
Bing (بینگ): موتور جستجوی متعلق به مایکروسافت. دومین موتور جستجوی بزرگ در بسیاری از بازارهای غربی پس از گوگل. اگرچه سهم بازار کمتری دارد، اما میتواند منبع ترافیک قابل توجهی باشد و بهینهسازی برای بینگ (که ممکن است تفاوتهای جزئی با گوگل داشته باشد) نیز ارزشمند است.
BirdBrain Algorithm Update: نامی که به یکی از بهروزرسانیهای گوگل (حدود سال 2015، همزمان با معرفی RankBrain) داده شد که بر بهبود درک کوئریهای محاورهای و پیچیدهتر تمرکز داشت.
Black Hat SEO (سئوی کلاه سیاه): مجموعهای از تکنیکها و استراتژیهای غیراخلاقی که صراحتاً دستورالعملهای موتورهای جستجو را نقض میکنند. هدف آنها فریب الگوریتمها برای کسب رتبه سریع است. مثالها: کیورد استافینگ، کلاکینگ، خرید لینک انبوه، محتوای پنهان، PBN ها، Doorway Pages. این روشها ریسک بالایی دارند و میتوانند منجر به جریمه شدید یا حذف کامل سایت از نتایج جستجو شوند.
Blog (وبلاگ): بخشی از یک وبسایت یا وبسایتی مستقل که به طور منظم با مقالات، پستها و محتواهای دیگر بهروز میشود. وبلاگنویسی یک استراتژی مهم در بازاریابی محتوا و سئو برای جذب ترافیک ارگانیک، ایجاد اعتبار موضوعی (Topical Authority)، پاسخ به سوالات کاربران و تعامل با مخاطبان است.
Bot / Crawler / Spider (ربات / خزنده / عنکبوت): نرمافزاری که موتورهای جستجو از آن برای کشف صفحات جدید و بهروز شده در وب استفاده میکنند. خزندهها با دنبال کردن لینکها از صفحهای به صفحه دیگر حرکت کرده و اطلاعات صفحات را جمعآوری میکنند تا برای ایندکس شدن ارسال شوند.
Bounce Rate (نرخ پرش): درصدی از بازدیدکنندگانی که پس از مشاهده تنها یک صفحه از وبسایت شما، بدون هیچگونه تعامل دیگری (مانند کلیک روی لینک، پر کردن فرم، رفتن به صفحه دیگر) آن را ترک میکنند. نرخ پرش بالا میتواند (نه همیشه) نشاندهنده عدم رضایت کاربر، نامرتبط بودن محتوا با کوئری جستجو، یا مشکلات فنی/تجربه کاربری باشد. تفسیر آن به نوع صفحه (مثلاً صفحه تماس با ما ممکن است نرخ پرش بالایی داشته باشد) و هدف آن بستگی دارد. (توجه: در Google Analytics 4، مفهوم Bounce Rate تغییر کرده و به صورت معکوس Engagement Rate تعریف میشود).
Brand Mention (اشاره به نام تجاری): ذکر شدن نام تجاری (برند) شما در وبسایتهای دیگر، حتی بدون وجود لینک مستقیم به سایت شما. موتورهای جستجو ممکن است از این اشارات بدون لینک (Unlinked Mentions) به عنوان سیگنالی برای سنجش اعتبار و محبوبیت برند استفاده کنند. تبدیل این اشارات به لینک یکی از تاکتیکهای لینکسازی (Link Reclamation) است.
Branded Keywords (کلمات کلیدی برند / نام تجاری): عبارات جستجویی که شامل نام یک برند خاص یا تغییراتی از آن هستند (مثلاً "گوشی سامسونگ"، "پشتیبانی دیجیکالا"). این کوئریها معمولاً قصد ناوبری یا تحقیق تجاری دارند و رتبهبندی برای آنها برای خود برند حیاتی است.
Breadcrumbs (مسیر راهنما / بردکرامب): یک عنصر ناوبری ثانویه در صفحات وب که مسیر سلسلهمراتبی کاربر از صفحه اصلی سایت تا صفحه فعلی را نشان میدهد (مانند: خانه > دستهبندی > صفحه محصول). بردکرامبها به کاربران در درک موقعیت خود در سایت و بازگشت آسان به صفحات قبلی کمک میکنند و همچنین برای سئو مفید هستند زیرا ساختار سایت را به موتورهای جستجو نشان داده، لینکهای داخلی ایجاد میکنند و ممکن است در نتایج جستجو نمایش داده شوند.
Broken Link (لینک شکسته): لینکی که به یک صفحه یا منبع ناموجود اشاره میکند و معمولاً منجر به خطای 404 (یافت نشد) یا خطای مشابهی میشود. لینکهای شکسته (چه داخلی و چه خارجی که از سایت شما به بیرون میروند) تجربه کاربری بدی ایجاد میکنند، اعتبار سایت را خدشهدار میکنند و میتوانند بودجه خزش را هدر دهند. شناسایی و اصلاح منظم آنها مهم است.
Cache / Caching (حافظه پنهان / کش کردن): ذخیرهسازی موقت کپیهایی از فایلهای وبسایت (مانند HTML، CSS، JS، تصاویر) در مکانی نزدیکتر به کاربر (مانند مرورگر کاربر یا سرورهای CDN) تا در بازدیدهای بعدی، این فایلها سریعتر بارگذاری شوند و نیاز به درخواست مجدد از سرور اصلی کاهش یابد. کش کردن برای بهبود سرعت سایت حیاتی است.
Cache Busting (باطل کردن کش): تکنیکهایی برای اطمینان از اینکه مرورگرها همیشه جدیدترین نسخه یک فایل (مانند CSS یا JS) را دریافت میکنند و از نسخه قدیمی ذخیره شده در کش استفاده نمیکنند. این کار معمولاً با افزودن یک رشته متغیر (مانند شماره نسخه یا هش محتوا) به نام فایل یا به عنوان پارامتر URL انجام میشود (مثلاً
style.v2.css
یاscript.js?ver=123
).Canonical Tag (تگ کنونیکال /
rel="canonical"
): یک تگ HTML که در بخش<head>
صفحه قرار میگیرد (<link rel="canonical" href="URL-اصلی">
). این تگ به موتورهای جستجو اعلام میکند که کدام نسخه از یک صفحه (در صورت وجود چندین URL با محتوای تکراری یا بسیار مشابه، مانند صفحات با پارامترهای URL یا نسخههای پرینت) نسخه اصلی، مرجع یا "کنونیکال" است که باید ایندکس و رتبهبندی شود. این کار از مشکلات ناشی از محتوای تکراری جلوگیری کرده و سیگنالهای رتبهبندی (مانند لینکها) را در یک URL واحد تجمیع میکند.ccTLD (Country Code Top-Level Domain - دامنه سطح بالای کد کشوری): دامنههای سطح بالایی که به یک کشور یا منطقه جغرافیایی خاص اختصاص داده شدهاند (مانند
.ir
برای ایران،.uk
برای بریتانیا،.de
برای آلمان). استفاده از ccTLD یک سیگنال قوی برای موتورهای جستجو و کاربران است که وبسایت عمدتاً برای مخاطبان آن کشور خاص هدفگذاری شده است. برای سئوی بینالمللی، انتخاب بین ccTLD، زیردامنه یا زیرپوشه یک تصمیم استراتژیک است.CDN (Content Delivery Network - شبکه توزیع محتوا): شبکهای از سرورهای پراکنده در نقاط جغرافیایی مختلف جهان که نسخههای کش شده از محتوای استاتیک وبسایت (مانند تصاویر، ویدئوها، CSS، JS) را ذخیره میکنند. CDN با ارائه محتوا از نزدیکترین سرور به موقعیت مکانی کاربر، زمان تأخیر (Latency) را کاهش داده و سرعت بارگذاری سایت را به طور قابل توجهی افزایش میدهد، به خصوص برای مخاطبان جهانی.
CDP (Customer Data Platform - پلتفرم داده مشتری): سیستمی که دادههای مشتری را از منابع مختلف (مانند وبسایت، CRM، اپلیکیشن، شبکههای اجتماعی) جمعآوری، یکپارچه و مدیریت میکند تا یک دید ۳۶۰ درجه از هر مشتری ایجاد شود. اگرچه مستقیماً ابزار سئو نیست، اما بینشهای حاصل از CDP میتواند به درک بهتر مخاطبان هدف، شخصیسازی محتوا و تدوین استراتژیهای سئو مؤثرتر کمک کند.
Citation (اشاره / استناد محلی): اشاره آنلاین به اطلاعات کلیدی یک کسبوکار محلی شامل نام (Name)، آدرس (Address) و شماره تلفن (Phone number) – که به اختصار NAP نامیده میشود. این اشارات میتوانند در دایرکتوریهای آنلاین (مانند Yelp، Foursquare، کتاب اول)، وبسایتهای مرتبط صنعتی، یا سایر منابع آنلاین ظاهر شوند. ثبات و دقت اطلاعات NAP در تمام سیتیشنها برای سئوی محلی (Local SEO) و کمک به گوگل برای تأیید هویت و موقعیت کسبوکار بسیار مهم است.
Click Depth (عمق کلیک): حداقل تعداد کلیکهای لازم برای رسیدن از صفحه اصلی وبسایت به یک صفحه خاص. صفحاتی که با کلیکهای کمتری از صفحه اصلی قابل دسترسی هستند (عمق کلیک کمتر)، معمولاً توسط موتورهای جستجو مهمتر تلقی شده، راحتتر خزیده میشوند و اعتبار بیشتری از صفحه اصلی دریافت میکنند. ساختار سایت و لینکسازی داخلی بر عمق کلیک تأثیر میگذارند. مترادف: Crawl Depth.
Click-Through Rate (CTR - نرخ کلیک): نسبت تعداد کلیکهایی که یک لینک (مثلاً یک نتیجه در SERP، یک تبلیغ، یا لینکی در ایمیل) دریافت میکند به تعداد کل دفعاتی که آن لینک نمایش داده شده است (Impression). فرمول: CTR = (تعداد کلیک / تعداد نمایش) × ۱۰۰. CTR در نتایج جستجوی ارگانیک یک معیار عملکرد مهم است و میتواند به طور غیرمستقیم بر رتبهبندی تأثیر بگذارد زیرا گوگل ممکن است از آن (یا معیارهای مشابه) به عنوان سیگنالی برای سنجش مرتبط بودن و جذابیت نتیجه برای کاربران استفاده کند. عنوان صفحه (Title Tag) و متا توضیحات (Meta Description) نقش کلیدی در بهبود CTR دارند.
Cloaking (کلاکینگ / پنهانکاری): یک تکنیک کلاه سیاه که در آن محتوا یا URL متفاوتی به رباتهای موتور جستجو نسبت به آنچه به کاربران عادی نمایش داده میشود، ارائه میگردد. هدف آن فریب موتور جستجو برای کسب رتبه بهتر با نمایش محتوای بهینهشده برای رباتها است در حالی که کاربران ممکن است محتوای دیگری ببینند. این عمل به شدت توسط گوگل جریمه میشود. (انواع خاص: IP Cloaking, User-Agent Cloaking).
CMS (Content Management System - سیستم مدیریت محتوا): نرمافزاری که به کاربران امکان ایجاد، مدیریت، ویرایش و انتشار محتوای دیجیتال (معمولاً برای وبسایتها) را بدون نیاز به دانش برنامهنویسی عمیق میدهد. CMS ها فرآیند مدیریت وبسایت را آسانتر میکنند. مثالهای محبوب: وردپرس (WordPress)، جوملا (Joomla)، دروپال (Drupal)، شاپیفای (Shopify - برای تجارت الکترونیک).
Co-citation / Co-occurrence (هماستنادی / همرخدادی):
Co-citation: زمانی رخ میدهد که دو سند (مثلاً دو وبسایت یا مقاله) توسط یک سند سوم (یا بیشتر) با هم ذکر میشوند (لینک داده میشوند)، حتی اگر آن دو سند مستقیماً به یکدیگر لینک نداده باشند.
Co-occurrence: زمانی رخ میدهد که کلمات کلیدی یا مفاهیم خاصی به طور مکرر در کنار هم در مجموعهای از اسناد ظاهر میشوند. موتورهای جستجو ممکن است از این الگوها برای درک روابط معنایی بین موجودیتها، وبسایتها و موضوعات استفاده کنند، حتی در غیاب لینکهای مستقیم. این مفاهیم به ایده مرتبط بودن موضوعی (Topical Relevance) کمک میکنند.
Content Decay (زوال محتوا): پدیدهای که در آن محتوای منتشر شده در وبسایت به مرور زمان دقت، مرتبط بودن یا تازگی خود را از دست میدهد و در نتیجه، ترافیک ارگانیک و رتبه آن کاهش مییابد. مقابله با زوال محتوا نیازمند شناسایی محتواهای قدیمی و بهروزرسانی منظم آنها (Content Refresh) است.
Content Gap Analysis (تحلیل شکاف محتوا): فرآیندی برای شناسایی موضوعات یا کلمات کلیدی که رقبای شما برای آنها رتبه دارند یا محتوا تولید کردهاند، اما وبسایت شما پوشش نداده است. این تحلیل به کشف فرصتهای جدید برای تولید محتوا و جذب ترافیک بیشتر کمک میکند.
Content Hub / Pillar Page / Cornerstone Content (هاب محتوا / صفحه ستون / محتوای سنگ بنا): مفاهیمی مرتبط که به مهمترین، جامعترین و اصلیترین صفحات وبسایت پیرامون یک موضوع گسترده اشاره دارند. این صفحات به عنوان یک مرجع مرکزی عمل کرده و به صفحات جزئیتر و مرتبط (Cluster Content یا Spoke Pages) در همان موضوع لینک میدهند و از آنها لینک دریافت میکنند. این ساختار (معروف به مدل Topic Cluster یا Hub-and-Spoke) به سازماندهی محتوا، بهبود ناوبری، تقویت اعتبار موضوعی (Topical Authority) و بهبود رتبهبندی برای کل موضوع کمک میکند.
Content is King (محتوا پادشاه است): عبارتی رایج در بازاریابی دیجیتال که بر اهمیت بنیادین تولید محتوای با کیفیت بالا، مفید، مرتبط، جذاب و منحصر به فرد به عنوان اساس موفقیت در سئو، جذب و حفظ مخاطب، و ایجاد اعتبار تأکید دارد.
Content Marketing (بازاریابی محتوا): یک رویکرد استراتژیک بازاریابی که بر ایجاد و توزیع محتوای ارزشمند، مرتبط و مداوم برای جذب و حفظ یک مخاطب مشخص و در نهایت، هدایت آنها به سمت اقدام سودآور (مانند خرید، ثبتنام) تمرکز دارد. بازاریابی محتوا و سئو ارتباط تنگاتنگی با هم دارند؛ سئو به دیده شدن محتوا کمک میکند و محتوای عالی، سوخت لازم برای سئو را فراهم میکند.
Content Pruning (هرس محتوا): فرآیند شناسایی و حذف یا ادغام محتوای کمکیفیت، قدیمی، تکراری، یا با عملکرد ضعیف (از نظر ترافیک، تعامل، یا تبدیل) از یک وبسایت. هدف از هرس محتوا، بهبود کیفیت کلی سایت، تمرکز بودجه خزش بر روی صفحات مهمتر، و جلوگیری از مشکلاتی مانند Index Bloat یا اثرات منفی الگوریتمهایی مانند Panda یا Helpful Content Update است.
Content Refresh (بازسازی / بهروزرسانی محتوا): فرآیند بازبینی و بهروزرسانی محتوای موجود در وبسایت برای اطمینان از دقت، مرتبط بودن، جامعیت و تازگی آن. این کار میتواند شامل افزودن اطلاعات جدید، حذف موارد منسوخ، بهبود خوانایی، بهینهسازی برای کلمات کلیدی جدید، یا افزودن رسانههای جدید باشد. بازسازی محتوا به مقابله با Content Decay کمک کرده و میتواند رتبهبندی صفحات را بهبود بخشد.
Conversion (تبدیل): تکمیل یک اقدام یا هدف مشخص و مطلوب در وبسایت توسط کاربر. تبدیلها میتوانند کلان (Macro-conversion) مانند خرید محصول یا ارسال فرم سرنخ، یا خرد (Micro-conversion) مانند ثبتنام در خبرنامه، دانلود یک فایل، یا مشاهده یک ویدئو باشند.
Conversion Rate (نرخ تبدیل): درصدی از بازدیدکنندگان وبسایت که یک اقدام تبدیل مشخص را در یک بازه زمانی معین انجام میدهند. فرمول: نرخ تبدیل = (تعداد تبدیلها / تعداد کل بازدیدکنندگان یا جلسات) × ۱۰۰. نرخ تبدیل یک شاخص کلیدی عملکرد (KPI) مهم برای سنجش اثربخشی وبسایت و کمپینهای بازاریابی است.
Conversion Rate Optimization (CRO - بهینهسازی نرخ تبدیل): فرآیند سیستماتیک بهبود وبسایت و صفحات فرود (Landing Pages) با هدف افزایش درصد بازدیدکنندگانی که اقدام تبدیل مورد نظر را انجام میدهند. CRO شامل درک رفتار کاربر (از طریق تحلیل دادهها، نقشههای حرارتی، نظرسنجیها)، ایجاد فرضیهها، اجرای تستهای A/B یا چندمتغیره، و بهبود مستمر عناصر صفحه مانند CTAها، فرمها، عناوین و طراحی کلی است.
Core Algorithm Update (بهروزرسانی هسته الگوریتم): بهروزرسانیهای مهم، گسترده و قابل توجهی که گوگل چندین بار در سال در الگوریتم رتبهبندی اصلی خود اعمال میکند. این بهروزرسانیها معمولاً نام خاصی ندارند (برخلاف پاندا یا پنگوئن اولیه) و هدف آنها بهبود کلی توانایی گوگل در ارزیابی کیفیت و مرتبط بودن محتوا و ارائه نتایج بهتر است. این بهروزرسانیها میتوانند باعث نوسانات قابل توجهی در رتبهبندی بسیاری از سایتها شوند.
Core Web Vitals (CWV - معیارهای حیاتی وب): مجموعهای از معیارهای مشخص شده توسط گوگل که جنبههای کلیدی تجربه کاربری در بارگذاری و تعامل با صفحات وب را اندازهگیری میکنند. این معیارها بخشی از سیگنالهای "تجربه صفحه" (Page Experience) گوگل هستند. سه معیار اصلی عبارتند از:
LCP (Largest Contentful Paint - ترسیم بزرگترین محتوا): سرعت بارگذاری قابل مشاهده بزرگترین عنصر محتوایی (متن یا تصویر) در دید کاربر (Viewport). زمان ایدهآل: کمتر از ۲.۵ ثانیه.
INP (Interaction to Next Paint - تعامل تا ترسیم بعدی): (جایگزین FID شده است) سرعت پاسخدهی کلی صفحه به تمام تعاملات کاربر (مانند کلیک، لمس، تایپ) در طول بازدید. زمان ایدهآل: کمتر از ۲۰۰ میلیثانیه.
CLS (Cumulative Layout Shift - تغییر چیدمان تجمعی): پایداری بصری صفحه و میزان جابجایی غیرمنتظره عناصر در حین بارگذاری. امتیاز ایدهآل: کمتر از ۰.۱. بهبود این معیارها برای تجربه کاربری و سئو اهمیت دارد.
Cornerstone Content (محتوای سنگ بنا / محتوای بنیادی): (رجوع شود به Content Hub).
Crawl Budget (بودجه خزش): تعداد صفحات و فرکانسی که رباتهای موتور جستجو (مانند Googlebot) توانایی و تمایل دارند در یک بازه زمانی معین از یک وبسایت بخزند. بودجه خزش به طور رسمی تخصیص داده نمیشود، بلکه نتیجهای از عواملی مانند اندازه سایت، سلامت سایت (کم بودن خطاها)، سرعت بارگذاری صفحات، و اهمیت یا محبوبیت سایت (بر اساس سیگنالهایی مانند PageRank) است. برای سایتهای بسیار بزرگ با میلیونها صفحه، مدیریت بودجه خزش برای اطمینان از خزش صفحات مهم، اهمیت بیشتری پیدا میکند.
Crawl Depth (عمق خزش): (رجوع شود به Click Depth).
Crawl Efficiency (کارایی خزش): بهینهسازی یک وبسایت به گونهای که خزندههای موتور جستجو بتوانند حداکثر تعداد صفحات مهم و با کیفیت را با صرف کمترین منابع (زمان و بودجه خزش) کشف و بخزند. اقداماتی مانند بهبود سرعت سایت، رفع لینکهای شکسته، مدیریت محتوای تکراری، استفاده صحیح از robots.txt و نقشه سایت به بهبود کارایی خزش کمک میکنند.
Crawl Error (خطای خزش): مشکلی که خزنده موتور جستجو هنگام تلاش برای دسترسی به یک URL در وبسایت شما با آن مواجه میشود. این خطاها در گزارش Coverage (پوشش) در Google Search Console نمایش داده میشوند. انواع رایج شامل خطاهای سرور (5xx)، خطاهای یافت نشدن صفحه (404، 410)، خطاهای ریدایرکت، و مسدود شدن توسط robots.txt است. رفع خطاهای خزش برای اطمینان از ایندکس شدن صحیح سایت مهم است.
Crawl Trap (تله خزش): یک مشکل ساختاری در وبسایت که باعث میشود خزندههای موتور جستجو در یک حلقه بیپایان یا در تعداد بسیار زیادی از URLهای کمارزش گیر کنند و بودجه خزش را هدر دهند. تلههای خزش میتوانند ناشی از پارامترهای URL بیپایان، تقویمهای با ناوبری بینهایت، ساختارهای دایرکتوری معیوب، یا فیلترهای ناوبری نادرست باشند. شناسایی و رفع آنها برای سئوی تکنیکال ضروری است. مترادف: Spider Trap.
Crawler / Spider / Bot (خزنده / عنکبوت / ربات): (تکرار برای کامل بودن) نرمافزاری که موتورهای جستجو از آن برای کشف صفحات جدید و بهروز شده در وب استفاده میکنند. خزندهها با دنبال کردن لینکها از صفحهای به صفحه دیگر حرکت کرده و اطلاعات صفحات را جمعآوری میکنند تا برای ایندکس شدن ارسال شوند. نام خزنده اصلی گوگل، Googlebot است.
Cross-linking (لینکدهی متقابل دامنه): لینک دادن بین وبسایتهای مختلفی که تحت مالکیت یا کنترل یک شخص یا سازمان هستند. اگر به صورت طبیعی و برای ارائه ارزش به کاربر انجام شود، مشکلی ندارد، اما اگر به صورت افراطی و صرفاً برای دستکاری PageRank انجام شود، میتواند به عنوان یک طرح لینک (Link Scheme) تلقی شود.
CSS (Cascading Style Sheets - شیوهنامههای آبشاری): زبانی برای توصیف ظاهر و قالببندی (Layout, Colors, Fonts) اسناد نوشته شده با زبانهای نشانهگذاری مانند HTML. CSS به جداسازی محتوا (HTML) از ارائه (CSS) کمک میکند و برای طراحی وب مدرن ضروری است. فایلهای CSS باید بهینهسازی و کوچکسازی (Minification) شوند تا سرعت بارگذاری صفحه بهبود یابد.
CSS Sprites (اسپرایتهای CSS): تکنیکی برای بهینهسازی سرعت وب که در آن چندین تصویر کوچک (مانند آیکونها) در یک فایل تصویر بزرگتر ترکیب میشوند. سپس با استفاده از CSS (خاصیت
background-position
)، فقط بخش مورد نیاز از تصویر بزرگتر برای هر عنصر نمایش داده میشود. این کار تعداد درخواستهای HTTP به سرور را کاهش میدهد. با رواج HTTP/2 که امکان بارگذاری موازی منابع را بهبود بخشیده، اهمیت اسپرایتها کمتر شده اما همچنان میتواند مفید باشد.CTR (Click-Through Rate - نرخ کلیک): (تکرار برای کامل بودن) نسبت تعداد کلیکهایی که یک لینک دریافت میکند به تعداد دفعاتی که آن لینک نمایش داده شده است. CTR = (تعداد کلیک / تعداد نمایش) * ۱۰۰.
Data Highlighter (برجستهساز داده - منسوخ شده): ابزاری قدیمی در Google Search Console که به وبمسترها اجازه میداد بدون نیاز به تغییر کد HTML، بخشهای مختلف داده (مانند نام رویداد، تاریخ، مکان) را روی صفحات سایت خود برای گوگل "برچسب" یا "هایلایت" کنند تا گوگل بتواند آنها را به عنوان دادههای ساختاریافته درک کند. این ابزار دیگر فعال نیست و گوگل توصیه میکند از پیادهسازی مستقیم Schema Markup (ترجیحاً با JSON-LD) استفاده شود.
De-index (حذف از ایندکس / دیایندکس): فرآیند حذف یک صفحه یا کل وبسایت از پایگاه داده (ایندکس) موتور جستجو، به طوری که دیگر در نتایج جستجو ظاهر نشود. این اتفاق میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد: درخواست مالک سایت (با استفاده از تگ
noindex
، دستورX-Robots-Tag: noindex
یا ابزار حذف URL در Search Console)، جریمه دستی شدید، مشکلات فنی اساسی که مانع دسترسی رباتها میشود، یا تشخیص محتوای بسیار بیکیفیت، اسپم یا ناقض قوانین توسط الگوریتمها یا بازبینان انسانی.Deep Link (لینک عمیق): لینکی که به یک صفحه خاص در داخل یک وبسایت یا اپلیکیشن اشاره میکند، نه صرفاً به صفحه اصلی آن. اکثر بکلینکها و لینکهای داخلی، لینکهای عمیق هستند و به هدایت کاربران و توزیع اعتبار به صفحات داخلی کمک میکنند.
DeepCrawl / Lumar (نام ابزار): یکی از ابزارهای پیشرفته و محبوب برای خزش و ممیزی فنی وبسایت (SEO Audit). (ابزارهای مشابه: Screaming Frog SEO Spider, Sitebulb).
De-optimization (بهینهسازی منفی / عکس بهینهسازی): فرآیندی (اغلب ناخواسته) که در آن تغییرات اعمال شده بر روی یک وبسایت منجر به کاهش عملکرد سئو و افت رتبهبندی آن میشود. این میتواند ناشی از تغییرات نادرست در محتوا، ساختار سایت، مشکلات فنی، یا حذف عناصر بهینهسازی شده قبلی باشد.
Differential Serving (سرویسدهی متفاوت): ارائه محتوا یا کد متفاوت به کلاینتهای مختلف بر اساس ویژگیهای درخواست آنها، مانند User-Agent (نوع مرورگر یا ربات) یا دستگاه (موبایل/دسکتاپ). Dynamic Rendering یک نمونه مورد قبول از این روش برای اهداف سئو است، اما اگر با هدف فریب موتور جستجو انجام شود، به Cloaking تبدیل میشود.
Directory (دایرکتوری / فهرست راهنما): وبسایتی که لیستی از وبسایتها، کسبوکارها یا منابع دیگر را بر اساس دستهبندی یا موضوع سازماندهی و ارائه میکند. در گذشته، ثبت سایت در دایرکتوریهای عمومی یک روش رایج لینکسازی بود، اما امروزه ارزش سئوی آنها بسیار کاهش یافته و تنها ثبت در دایرکتوریهای معتبر، مرتبط با صنعت، و به خصوص دایرکتوریهای محلی (برای Local SEO) میتواند مفید باشد.
Disavow Tool (ابزار انکار لینک): ابزاری که توسط موتورهای جستجو (گوگل و بینگ) ارائه شده و به وبمسترها اجازه میدهد تا لیستی از بکلینکهای بیکیفیت، اسپم یا غیرطبیعی که به سایتشان اشاره میکنند و کنترلی بر حذف آنها ندارند را به موتور جستجو معرفی کنند. با استفاده از این ابزار، وبمستر از موتور جستجو میخواهد که این لینکها را در ارزیابی رتبهبندی سایتشان نادیده بگیرد. استفاده از Disavow Tool باید با احتیاط بسیار و تنها در موارد ضروری (مانند پس از دریافت جریمه دستی به دلیل لینکهای غیرطبیعی، یا مشاهده الگوی واضحی از سئوی منفی) انجام شود، زیرا استفاده نادرست میتواند به سئوی سایت آسیب بزند. گوگل اعلام کرده که الگوریتمهایش در نادیده گرفتن لینکهای اسپم بسیار بهتر شدهاند و نیاز به استفاده از این ابزار کمتر از گذشته است.
Disinformation / Misinformation (اطلاعات نادرست / غلط):
Misinformation: اطلاعات نادرستی که بدون قصد فریب منتشر میشود.
Disinformation: اطلاعات نادرست یا دستکاری شدهای که عمداً برای فریب یا آسیب رساندن منتشر میشود. گوگل و سایر موتورهای جستجو تلاش میکنند با استفاده از الگوریتمها و ارزیابی E-E-A-T، رتبه سایتهایی را که اطلاعات نادرست، به خصوص در موضوعات حساس YMYL، منتشر میکنند، کاهش دهند.
DNS (Domain Name System - سامانه نام دامنه): سیستم سلسلهمراتبی و توزیعشدهای در اینترنت که نامهای دامنه قابل خواندن برای انسان (مانند
www.google.com
) را به آدرسهای IP عددی قابل فهم برای ماشین (مانند172.217.160.142
) ترجمه میکند. سرعت و پایداری سرورهای DNS که وبسایت شما از آنها استفاده میکند، بر سرعت دسترسی اولیه به سایت (DNS Lookup Time) و در نتیجه بر تجربه کاربری و سرعت کلی سایت تأثیر میگذارد.Document Object Model (DOM - مدل شیءگرای سند): یک رابط برنامهنویسی مستقل از پلتفرم و زبان برای اسناد HTML و XML که ساختار منطقی سند را به صورت یک درختواره از اشیاء (Nodes) نمایش میدهد. مرورگرها هنگام بارگذاری صفحه، DOM را ایجاد میکنند و جاوا اسکریپت میتواند از طریق DOM به عناصر صفحه دسترسی پیدا کرده و آنها را تغییر دهد (مثلاً محتوا، استایل، ساختار). درک نحوه ساخت و تغییر DOM برای اشکالزدایی رندرینگ صفحات و سئوی جاوا اسکریپت (JavaScript SEO) مهم است.
Dofollow Link (لینک دوفالو): اصطلاحی رایج اما غیررسمی و از نظر فنی نادرست، برای توصیف یک هایپرلینک استاندارد HTML (
<a>
) که هیچ صفتrel
خاصی (مانندnofollow
,ugc
,sponsored
) ندارد. به طور پیشفرض، موتورهای جستجو این لینکها را دنبال میکنند (Follow) و آنها را به عنوان یک سیگنال برای انتقال اعتبار (Link Equity یا PageRank) به صفحه مقصد در نظر میگیرند.Domain (دامنه / دامین): نام منحصر به فرد و قابل خواندن برای انسان که برای شناسایی یک وبسایت در اینترنت استفاده میشود (مثلاً
google.com
یاwikipedia.org
). دامنهها از طریق DNS به آدرسهای IP ترجمه میشوند.Domain Authority (DA - اعتبار دامنه): امتیازی (معمولاً بین ۱ تا ۱۰۰) که توسط شرکت نرمافزاری سئو Moz توسعه داده شده و قدرت و پتانسیل رتبهبندی کلی یک دامنه را بر اساس کیفیت و کمیت بکلینکهای آن پیشبینی میکند. مهم: DA یک معیار رسمی گوگل نیست و مستقیماً بر رتبهبندی تأثیر نمیگذارد. این امتیاز باید به عنوان یک معیار مقایسهای نسبی با رقبا استفاده شود و نباید تنها مبنای سنجش کیفیت یک سایت یا تصمیمگیریهای سئو باشد. (ابزارهای دیگر معیارهای مشابهی دارند: DR از Ahrefs, Authority Score از SEMrush, Trust Flow/Citation Flow از Majestic).
Doorway Pages (صفحات دروازه / درگاه): صفحاتی که با هدف کسب رتبه برای کلمات کلیدی بسیار خاص و متعدد ایجاد میشوند، اما خودشان ارزش منحصر به فرد کمی برای کاربر دارند و عمدتاً کاربر را به صفحه دیگری (معمولاً صفحه اصلی یا یک صفحه فروش) هدایت میکنند. این صفحات اغلب از نظر محتوایی بسیار شبیه به هم هستند و فقط در کلمات کلیدی یا مکانهای هدف تفاوت دارند. ایجاد Doorway Pages یک تکنیک کلاه سیاه محسوب شده و توسط گوگل جریمه میشود.
DuckDuckGo (داکداکگو): یک موتور جستجو که بر حفظ حریم خصوصی کاربران تمرکز دارد و برخلاف گوگل، تاریخچه جستجوی کاربران را ردیابی نمیکند و نتایج شخصیسازی شده ارائه نمیدهد. اگرچه سهم بازار کوچکی دارد، اما محبوبیت آن در حال افزایش است.
Duplicate Content (محتوای تکراری): وجود بلوکهای قابل توجهی از محتوا در داخل یک دامنه یا بین دامنههای مختلف که یا کاملاً یکسان هستند یا تفاوت بسیار کمی با هم دارند. محتوای تکراری میتواند به دلایل فنی (مانند پارامترهای URL، شناسههای جلسه، صفحات قابل چاپ، نسخههای HTTP/HTTPS یا www/non-www) یا به دلیل کپی کردن محتوا (Scraping) یا انتشار محتوا در چندین مکان (Syndication) ایجاد شود. این وضعیت میتواند باعث سردرگمی موتورهای جستجو در انتخاب نسخه اصلی برای ایندکس و رتبهبندی شود، سیگنالهای رتبهبندی را بین URLهای مختلف تقسیم کند و بودجه خزش را هدر دهد. راهکارهای مدیریت آن شامل استفاده صحیح از تگ کنونیکال (
rel="canonical"
), ریدایرکت 301، مدیریت پارامترهای URL و جلوگیری از ایندکس صفحات غیرضروری است.Dwell Time (زمان ماندگاری در SERP / زمان تامل): مدت زمانی که کاربر پس از کلیک روی یک نتیجه در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP)، در صفحه مقصد سپری میکند و قبل از بازگشت به همان SERP. Dwell Time با Time on Page در گوگل آنالیتیکس متفاوت است (که بازگشت به SERP را اندازهگیری نمیکند). اگرچه گوگل مستقیماً استفاده از Dwell Time را به عنوان سیگنال رتبهبندی تأیید نکرده، اما بسیاری از متخصصان سئو معتقدند زمان ماندگاری بسیار کوتاه (که منجر به Pogo-sticking میشود) میتواند سیگنالی منفی برای کیفیت یا مرتبط بودن صفحه باشد، در حالی که زمان ماندگاری طولانیتر میتواند نشاندهنده رضایت کاربر باشد.
Dynamic Rendering (رندرینگ پویا): یک راهکار فنی سئو (معمولاً برای سایتهای SPA یا بسیار متکی به جاوا اسکریپت) که در آن سرور وب، نسخه متفاوتی از صفحه را به کلاینتهای مختلف ارائه میدهد: یک نسخه HTML ایستا و کاملاً رندر شده به رباتهای موتور جستجو (مانند Googlebot) و نسخه معمول جاوا اسکریپتی سمت کلاینت به کاربران انسانی. هدف، اطمینان از این است که رباتها میتوانند محتوای اصلی را بدون نیاز به اجرای کامل جاوا اسکریپت (که ممکن است با خطا یا تأخیر همراه باشد) ببینند و ایندکس کنند. این روش باید با دقت پیادهسازی شود تا توسط گوگل به عنوان Cloaking تلقی نگردد (محتوای ارائه شده به ربات و کاربر باید اساساً یکسان باشد).
E-A-T / E-E-A-T (Expertise, Authoritativeness, Trustworthiness + Experience - تخصص، اعتبار، اعتماد + تجربه): مجموعهای از معیارها که در دستورالعملهای ارزیابان کیفیت جستجوی گوگل (QRG) برای ارزیابی کیفیت صفحات وب، به ویژه صفحات YMYL (Your Money or Your Life)، مورد تأکید قرار گرفتهاند. این معیارها به طور مستقیم فاکتور رتبهبندی نیستند، اما گوگل از سیگنالهای مختلفی که با این مفاهیم همخوانی دارند برای سنجش کیفیت و رتبهبندی استفاده میکند.
E - Experience (تجربه): نشاندهنده داشتن تجربه عملی، دست اول و واقعی در مورد موضوع محتوا. (مثلاً فردی که واقعاً از یک محصول استفاده کرده یا در یک مکان بوده است). این معیار اخیراً به E-A-T اضافه شده است.
E - Expertise (تخصص): سطح دانش، مهارت و صلاحیت نویسنده یا سازمان در حوزه موضوعی محتوا. برای موضوعات تخصصی (مانند پزشکی یا مالی) اهمیت بیشتری دارد.
A - Authoritativeness (اعتبار / مرجعیت): میزان شناختهشدگی، احترام و مرجع بودن نویسنده، محتوا و وبسایت به عنوان منبعی قابل استناد در آن حوزه. بکلینکها از سایتهای معتبر و اشارات (Mentions) میتوانند به ایجاد اعتبار کمک کنند.
T - Trustworthiness (اعتمادپذیری): میزان قابل اعتماد بودن، صحت، شفافیت و امنیت وبسایت و محتوای آن. شامل مواردی مانند امنیت اتصال (HTTPS)، اطلاعات تماس شفاف، سیاستهای روشن، صحت اطلاعات ارائه شده و عدم وجود محتوای مضر یا فریبنده است.
Edge SEO (سئوی لبه / سئوی در CDN): پیادهسازی و اجرای وظایف و بهینهسازیهای سئو (مانند مدیریت ریدایرکتها، اصلاح هدرهای HTTP، تزریق تگهای کنونیکال، پیادهسازی hreflang، یا حتی رندرینگ پویا) در سطح شبکه توزیع محتوا (CDN) به جای سرور اصلی (Origin Server). این کار میتواند باعث اجرای سریعتر این وظایف، کاهش بار روی سرور اصلی و امکان اعمال تغییرات بدون نیاز به دخالت تیم توسعه اصلی شود.
Editorial Link (لینک تحریریه / لینک ویراستاری): لینکی که به صورت طبیعی و داوطلبانه توسط یک وبسایت دیگر (معمولاً یک ناشر یا وبلاگنویس) به محتوای شما داده میشود، صرفاً به این دلیل که آن محتوا را ارزشمند، معتبر، جالب یا قابل استناد تشخیص دادهاند و هیچگونه پرداخت، تبانی یا درخواستی برای آن صورت نگرفته است. این نوع لینکها به دلیل ماهیت طبیعی و مبتنی بر شایستگی، ارزشمندترین نوع بکلینک برای سئو محسوب میشوند. مترادف: Natural Link.
Engagement Metrics (معیارهای تعامل / درگیری کاربر): معیارهایی که نشان میدهند کاربران چگونه با وبسایت یا محتوای شما تعامل میکنند و چقدر در آن درگیر میشوند. مثالها: نرخ پرش (Bounce Rate)، میانگین زمان ماندگاری در صفحه (Time on Page)، میانگین مدت زمان جلسه (Average Session Duration)، صفحات بازدید شده در هر جلسه (Pages per Session)، نرخ کلیک (CTR)، عمق اسکرول (Scroll Depth)، نرخ تبدیل (Conversion Rate)، و همچنین تعاملات اجتماعی مانند کامنتها، لایکها و اشتراکگذاریها. اگرچه تأثیر مستقیم این معیارها بر رتبهبندی مورد بحث است، اما بهبود آنها معمولاً نشاندهنده کیفیت بالاتر محتوا و تجربه کاربری بهتر است که به طور غیرمستقیم به سئو کمک میکند.
Entity (موجودیت / نهاد): یک چیز یا مفهوم منحصر به فرد، مشخص، قابل تعریف و قابل تفکیک در دنیای واقعی یا مجازی (مانند یک شخص، مکان، سازمان، برند، رویداد، محصول، کتاب، فیلم، یا یک مفهوم انتزاعی). موتورهای جستجو مانند گوگل به طور فزایندهای در حال حرکت به سمت درک "موجودیتها" و روابط بین آنها (با استفاده از پایگاههای دانشی مانند Knowledge Graph) هستند، به جای اینکه فقط به تطبیق رشتههای کلمات کلیدی اکتفا کنند. سئوی مبتنی بر موجودیت (Entity SEO) بر بهینهسازی محتوا برای شناسایی و درک بهتر این موجودیتها و روابطشان تمرکز دارد.
Evergreen Content (محتوای همیشه سبز): محتوایی که موضوع آن به زمان خاصی وابسته نیست و برای مدت طولانی (ماهها یا حتی سالها) برای مخاطبان مرتبط و ارزشمند باقی میماند. این نوع محتوا معمولاً به اصول پایهای، راهنماهای جامع، تعاریف، یا موضوعات بنیادی میپردازد و میتواند به طور مداوم ترافیک ارگانیک جذب کند و لینکهای طبیعی به دست آورد. مثالها: "راهنمای کامل سئو"، "چگونه یک گیاه آپارتمانی را پرورش دهیم؟"، "تاریخچه اینترنت".
Exact Match Anchor Text (انکر تکست تطابق دقیق): استفاده از کلمه کلیدی دقیق و اصلی که صفحه مقصد برای آن هدفگذاری شده، به عنوان متن قابل کلیک لینک. مثال: لینک دادن با انکر تکست "خرید کفش ورزشی" به صفحهای که هدف آن فروش کفش ورزشی است. در حالی که این نوع انکر تکست میتواند سیگنال قوی برای مرتبط بودن باشد، استفاده بیش از حد و غیرطبیعی از آن (به خصوص در بکلینکها) میتواند توسط الگوریتم پنگوئن گوگل به عنوان یک رفتار اسپم و دستکاریکننده شناسایی شده و منجر به جریمه شود.
External Link / Outbound Link (لینک خارجی / لینک خروجی): لینکی که از یک صفحه در وبسایت شما به یک صفحه در دامنه دیگر اشاره میکند. لینک دادن به منابع خارجی معتبر، مرتبط و با کیفیت میتواند به افزایش اعتبار و اعتمادپذیری محتوای شما کمک کند، اطلاعات تکمیلی برای کاربران فراهم کند و تجربه کاربری را بهبود بخشد. با این حال، لینک دادن بیش از حد به سایتهای بیکیفیت یا اسپم میتواند تأثیر منفی داشته باشد.
Faceted Navigation / Faceted Search (ناوبری وجهی / جستجوی وجهی): یک سیستم ناوبری (معمولاً در سایتهای تجارت الکترونیک یا سایتهای با محتوای زیاد) که به کاربران اجازه میدهد نتایج (مانند لیست محصولات یا مقالات) را بر اساس چندین ویژگی یا "وجه" (Facets) به طور همزمان فیلتر و پالایش کنند (مثلاً فیلتر کردن لپتاپها بر اساس برند، اندازه صفحه، قیمت و حافظه رم). پیادهسازی ناوبری وجهی میتواند چالشهای سئوی قابل توجهی ایجاد کند، از جمله:
ایجاد تعداد زیادی URL با محتوای تکراری یا بسیار مشابه (ناشی از ترکیبهای مختلف فیلتر).
هدر رفتن بودجه خزش به دلیل خزیدن URLهای فیلتر شده بیشمار.
تقسیم شدن اعتبار لینک بین URLهای متعدد. راهکارهای مدیریت این چالشها شامل استفاده هوشمندانه از AJAX (بدون تغییر URL اصلی)، مسدود کردن URLهای فیلتر شده غیرضروری با
robots.txt
، استفاده صحیح ازrel="canonical"
به صفحه اصلی دستهبندی، یا استفاده از تگnoindex
برای صفحات فیلتر شدهای که ارزش سئوی کمی دارند، میباشد.
Favicon (فاوآیکن): یک فایل آیکون کوچک (معمولاً با فرمت
.ico
,.png
, یا.svg
) که به عنوان نماد یک وبسایت عمل میکند. فاوآیکنها در تبهای مرورگر، لیست بوکمارکها، تاریخچه مرورگر و گاهی اوقات در کنار URL سایت در نتایج جستجوی گوگل (به خصوص در موبایل) نمایش داده میشوند. داشتن یک فاوآیکن مشخص به برندسازی و شناسایی بصری سایت کمک میکند.Featured Snippet (قطعه ویژه / پاسخ ویژه): یک کادر برجسته که اغلب در بالای نتایج جستجوی ارگانیک گوگل (گاهی به آن "رتبه صفر" یا Position Zero هم میگویند) ظاهر میشود و سعی میکند پاسخی مستقیم و خلاصه به کوئری کاربر ارائه دهد. این پاسخ معمولاً از محتوای یکی از صفحات وب که در رتبههای برتر قرار دارد استخراج میشود و شامل یک خلاصه متن، گاهی لیست یا جدول، و لینکی به صفحه منبع است. به دست آوردن Featured Snippet میتواند دیدهشدن (Visibility) و ترافیک سایت را به طور قابل توجهی افزایش دهد، اما همچنین ممکن است منجر به Zero-Click Searches شود. بهینهسازی محتوا با ارائه پاسخهای واضح و ساختاریافته به سوالات رایج میتواند شانس کسب آن را افزایش دهد.
Fetch as Google / URL Inspection Tool (واکشی مانند گوگل / ابزار بررسی URL): ابزاری در Google Search Console که به وبمسترها اجازه میدهد یک URL خاص از سایت خود را برای بررسی توسط گوگل ارسال کنند. این ابزار نشان میدهد که آیا Googlebot میتواند به صفحه دسترسی پیدا کند، چگونه صفحه را رندر میکند (نمایش نسخه HTML رندر شده)، وضعیت ایندکس شدن آن چیست، آیا برای موبایل بهینه است، و وضعیت دادههای ساختاریافته و Core Web Vitals آن چگونه است. همچنین میتوان از این ابزار برای درخواست ایندکس کردن مجدد یک URL جدید یا بهروز شده استفاده کرد (اگرچه تضمینی برای ایندکس فوری نیست).
First Meaningful Paint (FMP - اولین ترسیم معنادار - منسوخ شده): یک معیار قدیمی برای اندازهگیری عملکرد بارگذاری صفحه که سعی داشت زمانی را اندازهگیری کند که محتوای اصلی و قابل مشاهده (Above the Fold) صفحه برای کاربر نمایان میشود. این معیار به دلیل پیچیدگی و عدم ثبات در اندازهگیری، توسط گوگل منسوخ شده و معیارهای Core Web Vitals (به خصوص LCP) جایگزین آن شدهاند.
FID (First Input Delay - تأخیر اولین ورودی - منسوخ شده): یکی از معیارهای اولیه Core Web Vitals که سرعت پاسخدهی صفحه به اولین تعامل کاربر (مانند کلیک روی دکمه یا لمس صفحه) را اندازهگیری میکرد. FID به دلیل محدودیت در اندازهگیری تنها اولین تعامل، با معیار جامعتر INP (Interaction to Next Paint) جایگزین شده است که پاسخدهی به تمام تعاملات کاربر در طول بازدید را میسنجد.
Footer (پاورقی / فوتر): بخش پایینی یک صفحه وب که معمولاً در تمام یا اکثر صفحات سایت تکرار میشود. فوتر اغلب شامل اطلاعاتی مانند حق کپیرایت، لینک به صفحات مهم اما ثانویه (مانند درباره ما، تماس با ما، سیاست حفظ حریم خصوصی، شرایط استفاده)، لینکهای شبکههای اجتماعی، و گاهی اوقات ناوبری اضافی یا گواهینامهها است. لینکهای موجود در فوتر (Footer Links) معمولاً ارزش سئوی کمتری نسبت به لینکهای متنی و اصلی در بدنه محتوا دارند، و استفاده بیش از حد از لینکهای بهینهشده با کلمه کلیدی در فوتر (به خصوص اگر در سراسر سایت تکرار شوند - Sitewide Links) میتواند به عنوان یک رفتار اسپم تلقی شود.
Fraggles: اصطلاحی که توسط سیندی کروم (Cindy Krum)، کارشناس سئو، برای توصیف پدیدهای ابداع شد که در آن گوگل نه تنها صفحات کامل، بلکه قطعات (Fragments) کوچکی از محتوای درون صفحات را نیز ایندکس کرده و میتواند آنها را مستقیماً در نتایج جستجو (مانند Featured Snippets یا پاسخهای People Also Ask) نمایش دهد. این نتایج ممکن است با استفاده از Scroll-To-Text Fragment مستقیماً به بخش مربوطه در صفحه لینک شوند. این پدیده نشاندهنده حرکت گوگل به سمت درک و ارائه پاسخهای دقیقتر و جزئیتر است.
Fred Algorithm Update (بهروزرسانی الگوریتم فرد - نام غیررسمی): نامی که توسط جامعه سئو به یک یا چند بهروزرسانی الگوریتمی نامشخص گوگل در حدود سال ۲۰۱۷ داده شد. به نظر میرسید این بهروزرسانیها عمدتاً وبسایتهایی با محتوای کمکیفیت، تمرکز بیش از حد بر تبلیغات یا لینکهای وابسته (Affiliate Links)، و تجربه کاربری ضعیف را هدف قرار داده و باعث افت رتبه آنها شدهاند. گوگل هیچگاه نام "فرد" را تأیید نکرد و آن را بخشی از بهروزرسانیهای معمول کیفیت دانست.
Freshness (تازگی محتوا): سیگنالی که الگوریتمهای موتور جستجو (به خصوص الگوریتم QDF - Query Deserves Freshness گوگل) برای ارزیابی و رتبهبندی محتوا برای کوئریهایی که نیاز به اطلاعات بهروز دارند، در نظر میگیرند. برای موضوعاتی مانند اخبار داغ، رویدادهای جاری، نتایج ورزشی، یا موضوعاتی که به طور مکرر تغییر میکنند (مانند قیمت سهام)، محتوای جدیدتر و بهروزتر معمولاً رتبه بهتری کسب میکند. برای محتوای همیشه سبز (Evergreen Content)، تازگی اهمیت کمتری دارد، اما بهروزرسانی منظم آن (Content Refresh) همچنان مفید است.
Geo-modifier (توصیفگر جغرافیایی): کلمه یا عبارتی که موقعیت مکانی خاصی را به یک کوئری جستجو اضافه میکند (مثلاً "رستوران ایتالیایی در تهران"، "تعمیرکار موبایل نزدیک من"). استفاده از توصیفگرهای جغرافیایی نشاندهنده قصد محلی قوی کاربر است و برای تحقیق کلمات کلیدی و بهینهسازی در سئوی محلی (Local SEO) بسیار مهم است.
Geo-targeting (هدفگذاری جغرافیایی): استراتژی ارائه محتوا، محصولات، خدمات یا تبلیغات متفاوت به کاربران بر اساس موقعیت مکانی آنها (کشور، منطقه، شهر). در سئو، این مفهوم در سئوی بینالمللی (با استفاده از تکنیکهایی مانند صفت
hreflang
یا استفاده از ccTLDها) و سئوی محلی (با بهینهسازی برای کوئریهای محلی و استفاده از سیگنالهای مکانی) کاربرد دارد.Gibberish Score (امتیاز محتوای بیمعنی): یک مفهوم یا معیار (که ممکن است توسط الگوریتمهای گوگل استفاده شود) برای سنجش احتمال اینکه یک متن به صورت خودکار تولید شده، بیمعنی، یا دارای ساختار زبانی بسیار ضعیف باشد. این میتواند سیگنالی برای محتوای اسپم یا کمکیفیت باشد.
Google Analytics (گوگل آنالیتیکس): سرویس رایگان و قدرتمند تحلیل وب گوگل که آمار دقیقی درباره ترافیک وبسایت، رفتار کاربران (مانند صفحات بازدید شده، زمان ماندگاری، نرخ پرش/تعامل)، منابع ترافیک (ارگانیک، پولی، مستقیم، ارجاعی، اجتماعی)، اطلاعات دموگرافیک کاربران، نرخ تبدیلها و بسیاری معیارهای دیگر ارائه میدهد. گوگل آنالیتیکس (در حال حاضر نسخه GA4) ابزاری ضروری برای درک عملکرد وبسایت، اندازهگیری نتایج تلاشهای سئو و بازاریابی، و شناسایی فرصتهای بهبود است.
Google Autocomplete / Auto-Suggest: (رجوع شود به Auto-Suggest).
Google Business Profile (GBP - پروفایل کسبوکار گوگل): (نام قبلی: Google My Business یا GMB) یک ابزار رایگان ارائه شده توسط گوگل که به کسبوکارها و سازمانها امکان میدهد حضور آنلاین خود را در جستجوی گوگل و نقشه گوگل مدیریت کنند. این پروفایل شامل اطلاعاتی مانند نام کسبوکار، آدرس، شماره تلفن (NAP)، ساعات کاری، وبسایت، عکسها، نقد و بررسیهای مشتریان و پستهای بهروزرسانی است. بهینهسازی دقیق و فعال نگه داشتن پروفایل کسبوکار گوگل برای موفقیت در سئوی محلی (Local SEO) و دیده شدن در Local Pack حیاتی است.
Google Knowledge Graph (گراف دانش گوگل): یک پایگاه دانش عظیم که توسط گوگل برای ذخیره، سازماندهی و درک اطلاعات درباره "موجودیتها" (Entities) - افراد، مکانها، اشیاء، مفاهیم، رویدادها و غیره - و روابط معنایی بین آنها استفاده میشود. گوگل از گراف دانش برای درک بهتر کوئریهای کاربران و ارائه پاسخهای مستقیمتر و اطلاعات غنیتر در نتایج جستجو، به خصوص از طریق پنل دانش (Knowledge Panel)، استفاده میکند.
Google Trends (گوگل ترندز): ابزاری رایگان از گوگل که به کاربران امکان میدهد محبوبیت نسبی و روند جستجوی کلمات کلیدی مختلف را در طول زمان، در مناطق جغرافیایی مختلف و در دستهبندیهای متفاوت بررسی کنند. گوگل ترندز برای تحقیق کلمات کلیدی، شناسایی موضوعات پرطرفدار و فصلی، مقایسه محبوبیت کلمات کلیدی و درک تغییرات در علاقه کاربران بسیار مفید است.
Googlebot (گوگلبات): نام عمومی برای خزندههای وب (Web Crawlers) متعلق به گوگل. گوگلباتها مسئول کشف صفحات جدید و بهروز شده در وب، خزیدن (دانلود محتوا) و ارسال آنها به سیستمهای ایندکسسازی گوگل هستند. گوگلبات دارای User-Agentهای مختلفی برای شبیهسازی انواع دستگاهها (مانند دسکتاپ و موبایل) است.
Google Search Console (GSC - کنسول جستجوی گوگل): (نام قبلی: Google Webmaster Tools) یک سرویس رایگان و ضروری ارائه شده توسط گوگل برای مالکان وبسایت، وبمسترها و متخصصان سئو. GSC ابزارها و گزارشهایی را برای نظارت بر عملکرد وبسایت در نتایج جستجوی گوگل فراهم میکند، از جمله:
وضعیت ایندکس شدن صفحات (گزارش Coverage).
عملکرد جستجو (تعداد نمایش Impression، کلیک، CTR، میانگین رتبه Position برای کوئریها و صفحات مختلف).
شناسایی و رفع مشکلات فنی و خطاهای خزش.
ارسال نقشه سایت (Sitemap).
بررسی سازگاری با موبایل و Core Web Vitals.
مشاهده بکلینکها و لینکهای داخلی.
دریافت پیامها و هشدارهای مهم از گوگل، از جمله اعلانهای مربوط به اقدامات دستی (Manual Actions). استفاده فعال از GSC برای حفظ سلامت فنی سایت و بهینهسازی عملکرد سئو حیاتی است.
Grey Hat SEO (سئوی کلاه خاکستری): تکنیکها و استراتژیهایی که در مرز بین سئوی کلاه سفید (کاملاً مطابق با دستورالعملها) و سئوی کلاه سیاه (نقض آشکار دستورالعملها) قرار دارند. این روشها لزوماً دستورالعملهای گوگل را به صراحت نقض نمیکنند، اما ممکن است از نظر اخلاقی مشکوک باشند، ریسک بالاتری داشته باشند و در آینده توسط بهروزرسانیهای الگوریتمی گوگل به عنوان رفتار نامناسب شناسایی و جریمه شوند. تعریف دقیق آن میتواند بحثبرانگیز باشد و شامل مواردی مانند خرید لینکهای به ظاهر طبیعی، ایجاد شبکههای وبلاگی کوچک، یا استفاده افراطی از برخی تکنیکهای بهینهسازی میشود.
gTLD (Generic Top-Level Domain - دامنه سطح بالای عمومی): دامنههای سطح بالایی که به کشور خاصی وابسته نیستند. معروفترین آنها
.com
,.org
,.net
,.info
هستند. در سالهای اخیر تعداد زیادی gTLD جدید نیز معرفی شدهاند (مانند.shop
,.app
,.blog
,.xyz
). اگرچه گوگل اعلام کرده با همه gTLDها به یک شکل رفتار میکند، اما.com
همچنان شناختهشدهترین و پراستفادهترین است.Guest Blogging / Guest Posting (وبلاگنویسی مهمان / پست مهمان): نوشتن و انتشار یک مقاله یا پست در وبلاگ یا وبسایت فرد یا شرکت دیگری به عنوان نویسنده مهمان. این کار میتواند راهی مؤثر برای ایجاد روابط در صنعت، افزایش آگاهی از برند، دستیابی به مخاطبان جدید، هدایت ترافیک ارجاعی (Referral Traffic) و (در صورت انجام صحیح، با کیفیت و طبیعی) کسب بکلینکهای معتبر باشد. با این حال، گوگل نسبت به استفاده از پست مهمان به صورت انبوه و صرفاً با هدف لینکسازی (به خصوص با انکر تکستهای بهینهشده) هشدار داده و آن را به عنوان یک طرح لینک (Link Scheme) تلقی کرده و ممکن است جریمه کند. تمرکز باید بر ارائه محتوای ارزشمند به مخاطبان سایت میزبان باشد.
H1-H6 Tags (تگهای سرتیتر / هدینگ): تگهای HTML (
<h1>
تا<h6>
) که برای تعریف ساختار سلسلهمراتبی عناوین و زیرعناوین در یک صفحه وب استفاده میشوند.<h1>
: معمولاً برای عنوان اصلی و موضوع کلی صفحه به کار میرود و باید در هر صفحه فقط یک بار استفاده شود.<h2>
تا<h6>
: برای تعریف زیربخشهای محتوا با رعایت ترتیب منطقی (مثلاً<h3>
زیرمجموعه<h2>
باشد). استفاده صحیح از تگهای هدینگ به بهبود خوانایی و پیمایش محتوا برای کاربران (به خصوص کاربران صفحهخوان) کمک میکند و همچنین به موتورهای جستجو در درک ساختار و موضوعات اصلی محتوای صفحه یاری میرساند. گنجاندن کلمات کلیدی مرتبط در هدینگها به صورت طبیعی میتواند مفید باشد.
Hard Bounce (پرش سخت): اصطلاحی در ایمیل مارکتینگ که به عدم تحویل دائمی یک ایمیل به یک آدرس خاص اشاره دارد، معمولاً به دلیل نامعتبر بودن آدرس ایمیل، عدم وجود دامنه، یا مسدود شدن توسط سرور گیرنده. این مفهوم ارتباط مستقیمی با سئوی وب ندارد و نباید با نرخ پرش (Bounce Rate) وبسایت اشتباه گرفته شود.
Hard Refresh / Force Refresh (رفرش سخت / رفرش اجباری): دستوری در مرورگر وب (معمولاً با کلیدهای ترکیبی مانند
Ctrl+F5
در ویندوز یاCmd+Shift+R
در مک) که صفحه وب فعلی را مجدداً بارگذاری میکند و همزمان سعی میکند حافظه پنهان (Cache) مرورگر را برای آن صفحه نادیده بگیرد تا جدیدترین نسخه فایلها (HTML, CSS, JS) مستقیماً از سرور دریافت شود. این کار برای توسعهدهندگان و طراحان وب هنگام تست تغییرات اعمال شده مفید است.Head Section (
<head>
): بخشی از سند HTML که در ابتدای کد (قبل از تگ<body>
) قرار میگیرد و شامل اطلاعات فراداده (Metadata) و تنظیمات مربوط به صفحه است که مستقیماً در محتوای قابل مشاهده صفحه نمایش داده نمیشوند. محتویات رایج تگ<head>
شامل تگ عنوان (<title>
), تگهای متا (<meta>
), لینک به فایلهای CSS (<link>
), لینک به فاوآیکن (<link rel="icon">
), و گاهی اسکریپتهای جاوا اسکریپت (<script>
) است. اطلاعات موجود در<head>
برای مرورگرها و موتورهای جستجو بسیار مهم است.Header (HTTP Header - سرآیند HTTP): بخشی از پیام درخواست (Request) یا پاسخ (Response) در پروتکل HTTP که قبل از بدنه اصلی پیام (Payload) قرار میگیرد و شامل اطلاعات فراداده درباره خود پیام یا نحوه مدیریت آن است. هدرهای مهم در پاسخ سرور برای سئو شامل کد وضعیت (Status Code),
Content-Type
,Cache-Control
,Location
(برای ریدایرکتها), وX-Robots-Tag
هستند.Helpful Content Update (بهروزرسانی محتوای مفید): یک بهروزرسانی الگوریتمی مهم و گسترده که گوگل از اواخر سال ۲۰۲۲ شروع به اجرای آن کرد. هدف اصلی این بهروزرسانی، پاداش دادن به محتوایی است که عمدتاً برای کمک و ارائه ارزش به کاربران (People-first content) ایجاد شده و کاهش رتبه محتوایی است که به نظر میرسد صرفاً برای جذب کلیک از موتورهای جستجو (Search engine-first content) تولید شده و رضایت کاربر را جلب نمیکند. این بهروزرسانی بر اهمیت سیگنالهای مرتبط با تجربه کاربری، عمق دانش، و نشان دادن تجربه و تخصص دست اول (E-E-A-T) تأکید بیشتری میکند و به صورت مستمر در حال اجرا و بهبود است.
Hidden Content (محتوای پنهان):
در زمینه کلاه سیاه: (Hidden Text / Hidden Links) تکنیکی که در آن متن یا لینکها به گونهای در صفحه قرار داده میشوند که برای کاربران عادی قابل مشاهده نباشند (مثلاً با همرنگ کردن با پسزمینه، استفاده از فونت سایز صفر، یا پنهان کردن با CSS خارج از دید) اما توسط موتورهای جستجو قابل خواندن باشند. هدف آن دستکاری رتبهبندی با کیورد استافینگ یا پنهان کردن لینکهای اسپم است و به شدت جریمه میشود.
در زمینه تجربه کاربری: محتوایی که برای بهبود UX به طور موقت پنهان شده و با تعامل کاربر (مانند کلیک روی تب، آکاردئون، یا دکمه "بیشتر بخوانید") نمایان میشود. گوگل اعلام کرده که میتواند این نوع محتوای پنهان را (به خصوص در Mobile-First Indexing) ببیند و ایندکس کند، اما همچنان توصیه میشود که مهمترین محتوای صفحه به طور پیشفرض قابل مشاهده باشد.
Hilltop Algorithm (الگوریتم هیلتاپ): یک الگوریتم قدیمیتر (که گفته میشود در اوایل دهه ۲۰۰۰ توسعه یافته) که در شناسایی صفحات "متخصص" یا "مرجع" (Authority) در یک موضوع خاص نقش داشت. ایده اصلی آن این بود که صفحاتی که به تعداد زیادی از منابع مرتبط و باکیفیت (که خودشان اسپم نیستند) در یک حوزه موضوعی خاص لینک میدهند و خود نیز از سایتهای دیگر در آن حوزه لینک دریافت میکنند، احتمالاً صفحات مرجع هستند. اگرچه این الگوریتم خاص ممکن است دیگر به همان شکل اولیه استفاده نشود، اما مفهوم شناسایی صفحات مرجع بر اساس ساختار لینکها همچنان در الگوریتمهای مدرن گوگل (مانند PageRank و مفاهیم مرتبط با Topical Authority) وجود دارد.
Homepage (صفحه اصلی): صفحه ورودی یا ریشه (Root) یک وبسایت که معمولاً با وارد کردن نام دامنه اصلی (مانند
www.example.com
) بارگذاری میشود. صفحه اصلی اغلب مهمترین صفحه سایت از نظر معرفی برند، ناوبری کلی، و توزیع اولیه اعتبار لینک (Link Equity) به سایر بخشهای کلیدی سایت است.Honeypot Trap (تله هانیپات / تله عسل): در امنیت سایبری، یک مکانیزم فریبنده که برای شناسایی، منحرف کردن یا مقابله با تلاشهای استفاده غیرمجاز از سیستمهای اطلاعاتی طراحی شده است. در زمینه سئو و وب، گاهی اوقات به لینکها یا فرمهایی اشاره دارد که عمداً برای کاربران عادی پنهان شدهاند اما برای رباتها (به خصوص رباتهای اسپم یا Scraperها) قابل مشاهدهاند. تعامل ربات با این عناصر میتواند به شناسایی و مسدود کردن آن کمک کند.
hreflang Attribute (صفت hreflang): یک صفت HTML که به تگ
<link>
در بخش<head>
صفحه، در هدر HTTP، یا در نقشه سایت XML اضافه میشود.hreflang
به موتورهای جستجو (به خصوص گوگل) کمک میکند تا بفهمند که نسخههای زبانی یا منطقهای متفاوتی از یک محتوا وجود دارد و بتوانند نسخه صحیح و مناسب را بر اساس زبان و موقعیت مکانی کاربر در نتایج جستجو نمایش دهند. این صفت برای وبسایتهایی که مخاطبان بینالمللی یا چندزبانه دارند (سئوی بینالمللی - International SEO) ضروری است تا از نمایش نسخه اشتباه زبان یا منطقه به کاربر و مشکلات محتوای تکراری جلوگیری شود. ساختار آن به شکلrel="alternate" hreflang="کد-زبان-کد-منطقه" href="URL-نسخه-جایگزین"
است.HTML (HyperText Markup Language - زبان نشانهگذاری ابرمتن): زبان نشانهگذاری استاندارد و پایه برای ایجاد و ساختاردهی محتوای صفحات وب. HTML از مجموعهای از "عناصر" (Elements) تشکیل شده که با "تگها" (Tags) مشخص میشوند (مانند
<p>
,<a>
,<img>
,<h1>
) و به مرورگر میگویند چگونه محتوا را نمایش دهد و ساختار آن چیست. درک صحیح HTML و استفاده از Semantic HTML برای سئو و دسترسیپذیری مهم است.HTTP (Hypertext Transfer Protocol - پروتکل انتقال ابرمتن): پروتکل پایهای و استاندارد در لایه کاربرد اینترنت که برای انتقال دادهها (عمدتاً صفحات وب HTML، اما همچنین تصاویر، فایلها و ...) بین کلاینت (مانند مرورگر وب) و سرور وب استفاده میشود.
HTTP/2 & HTTP/3: نسخههای جدیدتر و بهبود یافته پروتکل HTTP.
HTTP/2: نسبت به HTTP/1.1 پیشرفتهای قابل توجهی در عملکرد ارائه میدهد، از جمله: مالتیپلکسینگ (Multiplexing - ارسال چندین درخواست و پاسخ به صورت همزمان روی یک اتصال TCP واحد)، فشردهسازی هدر (Header Compression)، و قابلیت Server Push. این ویژگیها منجر به کاهش تأخیر و افزایش سرعت بارگذاری صفحات میشوند.
HTTP/3: جدیدترین نسخه که از پروتکل QUIC (مبتنی بر UDP به جای TCP) استفاده میکند و هدف آن بهبود بیشتر عملکرد، کاهش تأخیر اتصال و مدیریت بهتر اتصالات در شبکههای ناپایدار (مانند موبایل) است. پشتیبانی سرور از این پروتکلهای جدید میتواند به بهبود سرعت سایت (که یک فاکتور سئو است) کمک کند.
HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure - پروتکل امن انتقال ابرمتن): نسخه امن پروتکل HTTP که از رمزگذاری SSL/TLS (Secure Sockets Layer / Transport Layer Security) برای ایجاد یک اتصال امن و رمزگذاری شده بین مرورگر کاربر و سرور وبسایت استفاده میکند. HTTPS از شنود یا دستکاری دادههای مبادله شده (مانند اطلاعات ورود، اطلاعات پرداخت) جلوگیری میکند، حریم خصوصی و امنیت کاربران را افزایش میدهد و باعث ایجاد اعتماد میشود. گوگل از سال ۲۰۱۴ استفاده از HTTPS را به عنوان یک سیگنال رتبهبندی (هرچند جزئی) در نظر گرفته و امروزه داشتن HTTPS (و گواهی SSL/TLS معتبر) برای همه وبسایتها یک ضرورت امنیتی و استاندارد وب تلقی میشود. مرورگرها نیز سایتهای غیر HTTPS را به عنوان "ناامن" علامتگذاری میکنند.
Hub Page: (رجوع شود به Content Hub).
Hummingbird Algorithm Update (بهروزرسانی الگوریتم مرغ مگسخوار): یک بازنگری اساسی و مهم در الگوریتم هسته گوگل که در سال ۲۰۱۳ معرفی شد. تمرکز اصلی Hummingbird بر بهبود درک معنایی (Semantic Search) کوئریهای کاربران بود، به جای تمرکز صرف بر تطبیق کلمات کلیدی. این الگوریتم به گوگل کمک کرد تا مفهوم و قصد پشت کوئریهای طولانیتر، محاورهای و سوالی (مانند جستجوهای صوتی) را بهتر درک کند و نتایج مرتبطتری ارائه دهد. Hummingbird زیربنای بسیاری از پیشرفتهای بعدی گوگل در پردازش زبان طبیعی (مانند RankBrain, BERT, MUM) را فراهم کرد.
Image Carousels / Sliders (اسلایدر تصویر / چرخوفلک تصویر): اجزای رابط کاربری که مجموعهای از تصاویر یا محتواها را به صورت متحرک و چرخشی نمایش میدهند. در حالی که کاروسلها میتوانند برای نمایش چندین مورد در فضای محدود مفید باشند، از نظر سئو و تجربه کاربری باید با دقت پیادهسازی شوند:
اطمینان از اینکه تصاویر و محتوای درون کاروسل توسط خزندهها قابل کشف و ایندکس شدن هستند (از پنهان کردن کامل آنها با جاوا اسکریپت اجتناب شود).
استفاده از متن جایگزین (Alt Text) مناسب برای تصاویر.
بهینهسازی حجم تصاویر و استفاده از Lazy Loading برای جلوگیری از کند شدن سرعت بارگذاری صفحه.
ارائه کنترلهای ناوبری واضح و دسترسیپذیر برای کاربران.
توجه به اینکه کاربران ممکن است به ندرت با اسلایدهای بعدی تعامل کنند، بنابراین محتوای مهم نباید فقط در اسلایدهای غیر اولیه قرار گیرد.
Image SEO (سئوی تصویر): مجموعه اقداماتی که برای بهینهسازی تصاویر در یک وبسایت انجام میشود تا هم در نتایج جستجوی تصویر گوگل (Google Images) بهتر دیده شوند و هم به بهبود سئوی کلی صفحاتی که تصاویر در آنها قرار دارند کمک کنند. عناصر کلیدی سئوی تصویر عبارتند از:
استفاده از نام فایل توصیفی و مرتبط با محتوای تصویر (مثلاً
seo-strategies-2024.jpg
به جایIMG_1234.jpg
).نوشتن متن جایگزین (Alt Text) دقیق و توصیفی که محتوای تصویر را توضیح دهد و شامل کلمات کلیدی مرتبط باشد (اما نه کیورد استافینگ).
فشردهسازی تصاویر برای کاهش حجم فایل بدون افت کیفیت قابل توجه، به منظور افزایش سرعت بارگذاری صفحه.
انتخاب فرمت مناسب تصویر (JPEG, PNG, WebP, SVG) بسته به نوع تصویر و نیاز.
ارائه تصاویر در ابعاد مناسب (Responsive Images) برای دستگاههای مختلف.
استفاده از نقشه سایت تصاویر (Image Sitemap) برای کمک به گوگل در کشف تصاویر.
استفاده از دادههای ساختاریافته (Schema Markup) برای تصاویر (مانند
ImageObject
).
Impression (نمایش / ایمپرشن): هر بار که یک لینک، تبلیغ، یا محتوای دیگری (مانند یک تصویر یا ویدئو) در یک صفحه (مثلاً صفحه نتایج جستجو، فید شبکههای اجتماعی، یا یک صفحه وب) به کاربر نمایش داده میشود، یک Impression ثبت میگردد. در Google Search Console، ایمپرشن به معنای هر بار نمایش URL سایت شما در یک صفحه نتایج جستجو برای یک کوئری خاص است، حتی اگر کاربر آن را ندیده باشد (مثلاً اگر در پایین صفحه بوده و کاربر اسکرول نکرده باشد). تعداد Impressionها همراه با تعداد کلیکها برای محاسبه نرخ کلیک (CTR) استفاده میشود.
Inbound Link (لینک ورودی): (رجوع شود به Backlink).
Index / Indexing (ایندکس / ایندکس کردن / نمایهسازی): فرآیندی که طی آن موتورهای جستجو اطلاعات جمعآوری شده توسط خزندهها (Crawlers) از صفحات وب را تجزیه و تحلیل، پردازش، ذخیره و سازماندهی میکنند. ایندکس گوگل مانند یک کتابخانه دیجیتال عظیم است که حاوی اطلاعات درباره میلیاردها صفحه وب است. وقتی کاربر جستجویی انجام میدهد، گوگل ایندکس خود را جستجو میکند تا مرتبطترین صفحات را پیدا کرده و در نتایج نمایش دهد. صفحهای که به درستی ایندکس نشده باشد، نمیتواند در نتایج جستجوی ارگانیک ظاهر شود.
Index Bloat (تورم ایندکس): وضعیتی که در آن تعداد زیادی صفحه کمکیفیت، بیارزش، تکراری یا غیرضروری از یک وبسایت در ایندکس موتور جستجو وجود دارد. این صفحات اضافی میتوانند بودجه خزش را هدر دهند، اعتبار کلی سایت را رقیق کنند، و تشخیص صفحات واقعاً مهم و باکیفیت را برای موتور جستجو دشوارتر کنند. رفع تورم ایندکس معمولاً نیازمند شناسایی این صفحات و استفاده از راهکارهایی مانند
noindex
،canonical
، یا Content Pruning است.Indexability (قابلیت ایندکس شدن): توانایی یک صفحه وب یا کل وبسایت برای خزیده شدن و سپس افزوده شدن به ایندکس موتور جستجو. عواملی که میتوانند بر قابلیت ایندکس شدن تأثیر منفی بگذارند عبارتند از: مسدود کردن توسط
robots.txt
(که مانع خزش میشود)، استفاده از تگnoindex
یا هدرX-Robots-Tag: noindex
(که مانع ایندکس میشود)، نیاز به ورود یا لاگین برای دسترسی به محتوا، خطاهای سرور (5xx)، یا مشکلات شدید در رندرینگ محتوای جاوا اسکریپتی.Infinite Scroll (اسکرول بینهایت): یک تکنیک طراحی وب که در آن محتوای جدید (مانند پستهای بیشتر در یک فید یا محصولات بیشتر در یک لیست) به صورت خودکار و بدون نیاز به کلیک روی دکمه "صفحه بعد"، هنگامی که کاربر به انتهای صفحه فعلی اسکرول میکند، بارگذاری میشود. در حالی که میتواند تجربه کاربری روانی ایجاد کند، پیادهسازی نادرست اسکرول بینهایت میتواند مشکلاتی برای خزش و ایندکس شدن محتوای بارگذاری شده بعدی توسط موتورهای جستجو ایجاد کند. راهکارهای سئوپسند شامل پیادهسازی همراه با قابلیت PushState API (برای دادن URL منحصر به فرد به هر "صفحه" بارگذاری شده) یا ارائه لینکهای استاندارد صفحهبندی (Pagination) برای رباتها و کاربرانی که جاوا اسکریپت ندارند، میباشد.
Information Architecture (IA - معماری اطلاعات): علم و هنر سازماندهی، ساختاردهی، برچسبگذاری و طراحی سیستمهای ناوبری در محیطهای اطلاعاتی (مانند وبسایتها، اپلیکیشنها، اینترانتها) با هدف کمک به کاربران برای یافتن آسان اطلاعات مورد نیاز و تکمیل وظایفشان. معماری اطلاعات خوب شامل ایجاد یک ساختار سایت منطقی، دستهبندی واضح محتوا، سیستمهای ناوبری کاربرپسند (مانند منوهای اصلی، بردکرامبها، جستجوی داخلی) و URLهای قابل فهم است. IA قوی هم برای تجربه کاربری (UX) و هم برای سئو (بهبود قابلیت خزش، درک ساختار سایت توسط موتورهای جستجو و توزیع Link Equity) حیاتی است.
Informational Query (کوئری اطلاعاتی): نوعی از کوئری جستجو که در آن هدف اصلی کاربر کسب اطلاعات، یادگیری درباره یک موضوع، یا یافتن پاسخ یک سوال است (مثلاً "پایتخت فرانسه کجاست؟"، "چگونه قهوه دم کنیم؟"، "علائم سرماخوردگی چیست؟"). موتورهای جستجو معمولاً به این نوع کوئریها با نمایش نتایج ارگانیک حاوی مقالات، راهنماها، تعاریف (مانند Featured Snippets) یا پنلهای دانش پاسخ میدهند. بخش بزرگی از جستجوها ماهیت اطلاعاتی دارند.
INP (Interaction to Next Paint - تعامل تا ترسیم بعدی): یکی از سه معیار اصلی Core Web Vitals که جایگزین FID شده است. INP پاسخدهی کلی یک صفحه وب به تمام تعاملات کاربر (کلیکها، لمسها، فشردن کلیدها) در طول بازدید را اندازهگیری میکند. به طور خاص، طولانیترین تأخیر بین یک تعامل کاربر و زمانی که مرورگر فیدبک بصری بعدی را روی صفحه "ترسیم" میکند، محاسبه میشود (با نادیده گرفتن برخی موارد پرت). INP پایین (زیر ۲۰۰ میلیثانیه خوب تلقی میشود) نشان میدهد که صفحه به سرعت به ورودیهای کاربر پاسخ میدهد و تجربه روانی را فراهم میکند. این معیار برای صفحاتی که تعاملات زیادی دارند (مانند فرمها، بازیها، اپلیکیشنهای وب) اهمیت ویژهای دارد.
Intentional Duplicate Content (محتوای تکراری عمدی): مواردی که محتوای تکراری یا بسیار مشابه به دلایل کاربردی یا فنی خاصی در URLهای مختلف ایجاد میشود. مثالها شامل نسخههای قابل چاپ صفحات، صفحات با پارامترهای مرتبسازی یا فیلتر کردن که محتوای اصلی را تغییر نمیدهند، یا استفاده از محتوای یکسان در نسخههای مختلف سایت (مثلاً موبایل و دسکتاپ در گذشته). در این موارد، استفاده صحیح از تگ کنونیکال (
rel="canonical"
) برای مشخص کردن نسخه اصلی و جلوگیری از مشکلات سئو ضروری است.Internal Link (لینک داخلی): هایپرلینکی که از یک صفحه در وبسایت شما به صفحه دیگری در همان وبسایت اشاره میکند. لینکهای داخلی نقش حیاتی در سئو و تجربه کاربری دارند:
ناوبری: به کاربران کمک میکنند تا به راحتی بین صفحات مرتبط حرکت کنند.
معماری سایت: ساختار و سلسلهمراتب اطلاعات سایت را به موتورهای جستجو نشان میدهند.
توزیع اعتبار (Link Equity): به انتقال PageRank و اعتبار از صفحات قویتر (مانند صفحه اصلی یا صفحات هاب) به صفحات دیگر سایت کمک میکنند.
کشف محتوا: به خزندهها کمک میکنند تا صفحات جدید یا عمیقتر سایت را پیدا کنند. استفاده از انکر تکستهای توصیفی و مرتبط در لینکهای داخلی نیز مهم است.
Internal Site Search (جستجوی داخلی سایت): قابلیت جستجویی که در داخل یک وبسایت تعبیه شده و به کاربران امکان میدهد محتوای مورد نظر خود را در همان سایت پیدا کنند. تحلیل دادههای جستجوی داخلی (کوئریهای کاربران، نتایجی که کلیک شده، جستجوهای بدون نتیجه) میتواند بینشهای ارزشمندی درباره نیازها، علایق و مشکلات کاربران در یافتن اطلاعات ارائه دهد و به شناسایی شکافهای محتوایی یا بهبود ناوبری کمک کند. صفحات نتایج جستجوی داخلی معمولاً باید با استفاده از تگ
noindex
از ایندکس شدن توسط موتورهای جستجو منع شوند تا از ایجاد صفحات کمکیفیت در ایندکس جلوگیری شود.International SEO (سئوی بینالمللی): مجموعه استراتژیها و تکنیکهای بهینهسازی یک وبسایت برای هدف قرار دادن و جذب ترافیک ارگانیک از کاربران در کشورها و/یا زبانهای مختلف. این فرآیند پیچیده شامل تصمیمگیری درباره ساختار سایت (استفاده از ccTLDهای جداگانه، زیردامنهها، یا زیرپوشهها برای هر منطقه/زبان)، پیادهسازی صحیح صفت
hreflang
برای نشان دادن نسخههای جایگزین زبان/منطقه، هدفگذاری جغرافیایی (Geo-targeting) در Search Console (در صورت استفاده از gTLD)، ترجمه و بومیسازی (Localization) محتوا برای مطابقت با زبان و فرهنگ مخاطب هدف، و ملاحظات مربوط به سرورها و CDNها برای ارائه سرعت مناسب به کاربران در مناطق مختلف است.Interstitial Ad (تبلیغ بینابینی / تبلیغ میانصفحهای): تبلیغات تمامصفحه یا تقریباً تمامصفحهای که قبل، بعد یا در حین نمایش محتوای اصلی یک صفحه وب یا اپلیکیشن موبایل ظاهر میشوند و کاربر باید قبل از دسترسی به محتوا، آنها را ببندد یا با آنها تعامل کند. گوگل ممکن است سایتهایی را که از تبلیغات بینابینی مزاحم و آزاردهنده (به خصوص آنهایی که بلافاصله پس از ورود کاربر از نتایج جستجو یا در حین مرور محتوا ظاهر میشوند) استفاده میکنند، جریمه کند یا رتبه آنها را کاهش دهد، زیرا این تبلیغات تجربه کاربری بدی ایجاد میکنند، به خصوص در دستگاههای موبایل با صفحه نمایش کوچک.
IP Address (آدرس IP): یک رشته عددی منحصر به فرد (مانند
192.168.1.1
در IPv4 یا2001:0db8:85a3:0000:0000:8a2e:0370:7334
در IPv6) که به هر دستگاه متصل به شبکهای که از پروتکل اینترنت برای ارتباط استفاده میکند (مانند سرور وبسایت، کامپیوتر کاربر، روتر) اختصاص داده میشود. آدرس IP برای شناسایی دستگاه و مسیریابی بستههای داده در شبکه استفاده میشود. موقعیت جغرافیایی تقریبی یک آدرس IP میتواند برای هدفگذاری جغرافیایی استفاده شود. داشتن IP اختصاصی (Dedicated IP) در مقابل IP اشتراکی (Shared IP) برای هاستینگ وبسایت، معمولاً تأثیر مستقیمی بر سئو ندارد، مگر اینکه IP اشتراکی با سایتهای اسپم یا مسدود شده مرتبط باشد (که نادر است).IP Cloaking (کلاکینگ بر اساس IP): نوع خاصی از تکنیک کلاه سیاه Cloaking که در آن سرور وب، محتوای متفاوتی را بر اساس آدرس IP درخواستکننده ارائه میدهد. به عنوان مثال، ممکن است سرور تنظیم شود تا به آدرسهای IP شناخته شده متعلق به رباتهای موتور جستجو (مانند Googlebot) نسخه بهینهسازی شدهای از صفحه را نشان دهد، در حالی که به کاربران عادی با IPهای دیگر، محتوای متفاوتی نمایش داده شود. این عمل به شدت توسط گوگل ممنوع و قابل جریمه است.
ISP (Internet Service Provider - ارائهدهنده خدمات اینترنت): شرکتی که دسترسی به اینترنت را برای افراد و سازمانها فراهم میکند. کیفیت و سرعت خدمات ISP کاربر میتواند بر تجربه او از سرعت بارگذاری وبسایتها تأثیر بگذارد، اگرچه این عامل خارج از کنترل مستقیم مالک وبسایت است.
JavaScript (JS - جاوا اسکریپت): یک زبان برنامهنویسی سطح بالا، داینامیک و مفسری که عمدتاً برای افزودن تعامل، پویایی و ویژگیهای پیشرفته به صفحات وب در سمت کلاینت (مرورگر کاربر) استفاده میشود. جاوا اسکریپت میتواند محتوای HTML و استایل CSS را تغییر دهد، با کاربر تعامل کند، با سرور به صورت ناهمزمان ارتباط برقرار کند (AJAX) و کارهای پیچیده دیگری انجام دهد. امروزه بسیاری از وبسایتها و اپلیکیشنهای وب مدرن به شدت به جاوا اسکریپت متکی هستند.
JavaScript SEO (سئوی جاوا اسکریپت): مجموعهای از تکنیکها و بهترین شیوهها برای اطمینان از اینکه محتوا و لینکهای مهم در وبسایتهایی که به شدت از JavaScript برای رندر کردن یا تغییر محتوا استفاده میکنند، به درستی توسط موتورهای جستجو قابل کشف، خزش، رندر و ایندکس شدن هستند. چالش اصلی این است که موتورهای جستجو باید JS را اجرا کنند تا محتوای نهایی را ببینند، و این فرآیند رندرینگ میتواند منابعبر، زمانبر و مستعد خطا باشد. راهکارهای رایج برای بهبود سئوی جاوا اسکریپت شامل:
رندرینگ سمت سرور (Server-Side Rendering - SSR): صفحه کامل HTML در سرور رندر شده و به مرورگر/ربات ارسال میشود.
رندرینگ ایستا (Static Rendering / Prerendering): نسخههای HTML ایستا از صفحات در زمان ساخت (Build time) ایجاد میشوند.
رندرینگ پویا (Dynamic Rendering): نسخه HTML رندر شده به رباتها و نسخه JS به کاربران ارائه میشود.
رندرینگ ترکیبی (Hydration): ترکیبی از SSR/Static با رندرینگ سمت کلاینت برای تعاملات بعدی. همچنین اطمینان از اینکه لینکهای داخلی با تگ
<a>
و صفتhref
استاندارد پیادهسازی شدهاند (و نه فقط با رویدادهای کلیک JS) نیز مهم است.
JSON-LD (JavaScript Object Notation for Linked Data): یک فرمت استاندارد برای پیادهسازی دادههای ساختاریافته (Structured Data) با استفاده از واژگان Schema.org. JSON-LD از سینتکس JSON برای جاسازی دادههای ساختاریافته در یک بلوک
<script type="application/ld+json">
در بخش<head>
یا<body>
سند HTML استفاده میکند. این روش توسط گوگل به عنوان فرمت ترجیحی برای پیادهسازی Schema توصیه میشود، زیرا معمولاً خواناتر است و نیازی به در هم آمیختن با کدهای HTML موجود ندارد (برخلاف Microdata یا RDFa).Keyword (کلمه کلیدی / کلیدواژه): کلمه یا عبارتی که کاربران برای یافتن اطلاعات، محصولات یا خدمات در موتورهای جستجو وارد میکنند. کلمات کلیدی هسته اصلی ارتباط بین کاربر و موتور جستجو هستند و درک و هدفگذاری کلمات کلیدی مناسبی که مخاطبان هدف شما استفاده میکنند، اساس بسیاری از فعالیتهای سئو (از جمله تحقیق کلمات کلیدی، تولید محتوا، بهینهسازی آنپیج و لینکسازی) است.
Keyword Cannibalization (همنوعخواری کلمه کلیدی): وضعیتی که در آن چندین صفحه در یک وبسایت برای یک کلمه کلیدی یا مجموعه کلمات کلیدی مشابه با یکدیگر رقابت میکنند و سعی در کسب رتبه برای آن دارند. این امر میتواند باعث سردرگمی موتورهای جستجو در تعیین اینکه کدام صفحه مرتبطترین و بهترین گزینه برای آن کوئری است، شود. در نتیجه، ممکن است اعتبار و سیگنالهای رتبهبندی بین این صفحات تقسیم شده و هیچکدام به پتانسیل کامل رتبهبندی خود نرسند، یا گوگل صفحهای را رتبهبندی کند که هدف اصلی شما نبوده است. راهکارهای رفع آن شامل ادغام محتوای صفحات مشابه در یک صفحه قویتر، حذف یا
noindex
کردن صفحات ضعیفتر، یا تمایز واضحتر محتوا و هدفگذاری کلمات کلیدی برای هر صفحه است.Keyword Clustering (خوشهبندی کلمات کلیدی): فرآیند گروهبندی کلمات کلیدی مرتبط بر اساس شباهت معنایی یا قصد کاربر مشترک آنها. به جای هدف قرار دادن تنها یک کلمه کلیدی در هر صفحه، خوشهبندی به شما امکان میدهد مجموعهای از کلمات کلیدی مرتبط (یک "خوشه") را شناسایی کنید که میتوانند با یک قطعه محتوای جامع و عمیق پوشش داده شوند. این رویکرد با مدل Topic Cluster همخوانی دارد و به ایجاد محتوای کاملتر و کسب رتبه برای طیف وسیعتری از کوئریهای مرتبط کمک میکند.
Keyword Density (چگالی کلمه کلیدی): درصدی که یک کلمه کلیدی خاص یا عبارت کلیدی در متن یک صفحه وب نسبت به تعداد کل کلمات آن صفحه تکرار شده است. در گذشته، برخی معتقد بودند که چگالی کلمه کلیدی یک فاکتور رتبهبندی مهم است و سعی در رسیدن به یک درصد بهینه داشتند. اما امروزه، موتورهای جستجو بسیار پیچیدهتر شدهاند و بر درک معنایی (Semantic Understanding) و مرتبط بودن کلی محتوا تمرکز دارند، نه صرفاً تکرار کلمات کلیدی. تمرکز بیش از حد بر چگالی کلمه کلیدی میتواند منجر به نوشتن متن غیرطبیعی و کیورد استافینگ (Keyword Stuffing) شود که مضر است. به جای آن، باید بر استفاده طبیعی و جامع از کلمات کلیدی اصلی و مفاهیم مرتبط (LSI Keywords به معنای رایج) در محتوا تمرکز کرد.
Keyword Difficulty (KD - سختی کلمه کلیدی): معیاری که توسط ابزارهای سئو (مانند Moz, Ahrefs, SEMrush) ارائه میشود و تخمین میزند که رقابت برای کسب رتبه بالا (مثلاً در ۱۰ نتیجه اول) در نتایج جستجوی ارگانیک برای یک کلمه کلیدی خاص چقدر دشوار است. این امتیاز معمولاً بر اساس تحلیل قدرت و اعتبار (به ویژه پروفایل بکلینک) صفحاتی که در حال حاضر برای آن کلمه کلیدی رتبه دارند، محاسبه میشود. KD یک معیار نسبی است و باید در کنار سایر عوامل مانند حجم جستجو، قصد کاربر و مرتبط بودن با کسبوکار در فرآیند تحقیق کلمات کلیدی در نظر گرفته شود.
Keyword Prominence (برجستگی کلمه کلیدی): به میزان نزدیکی یک کلمه کلیدی به ابتدای عناصر مهم یک صفحه وب (مانند تگ عنوان، تگ H1، پاراگراف اول متن) اشاره دارد. در گذشته تصور میشد که قرار دادن کلمات کلیدی در موقعیتهای برجستهتر میتواند تأثیر بیشتری بر رتبهبندی داشته باشد. اگرچه امروزه اهمیت آن نسبت به کیفیت و مرتبط بودن کلی محتوا کمتر شده، اما همچنان منطقی است که موضوع اصلی صفحه در ابتدای عناصر کلیدی به صورت طبیعی منعکس شود.
Keyword Proximity (نزدیکی کلمات کلیدی): به فاصله بین کلمات کلیدی تشکیلدهنده یک عبارت کلیدی در متن محتوا اشاره دارد. به عنوان مثال، در عبارت "بهترین رستوران ایتالیایی تهران"، نزدیکی کلمات به هم بیشتر از زمانی است که به صورت "رستورانی در تهران که بهترین غذای ایتالیایی را دارد" نوشته شود. موتورهای جستجو توانایی درک عبارات را دارند، اما نزدیکی بیشتر کلمات کلیدی اصلی در متن (به صورت طبیعی) ممکن است همچنان به عنوان سیگنال مرتبط بودن قویتر عمل کند.
Keyword Research (تحقیق کلمات کلیدی): فرآیند حیاتی در سئو که شامل شناسایی، تحلیل و انتخاب کلمات و عباراتی است که مخاطبان هدف شما هنگام جستجوی اطلاعات، محصولات یا خدمات مرتبط با کسبوکار شما در موتورهای جستجو استفاده میکنند. این فرآیند شامل مراحل زیر است:
یافتن ایدههای کلمات کلیدی (از طریق طوفان فکری، تحلیل رقبا، ابزارهای کلمات کلیدی، پیشنهادات گوگل).
تحلیل معیارهای کلیدی مانند حجم جستجو (Search Volume)، سختی کلمه کلیدی (Keyword Difficulty)، نرخ کلیک بالقوه (CTR)، و هزینه به ازای کلیک (CPC در صورت مرتبط بودن با تبلیغات).
درک و طبقهبندی قصد کاربر (Search Intent) پشت هر کلمه کلیدی (اطلاعاتی، ناوبری، تجاری، تراکنشی).
انتخاب کلمات کلیدی نهایی برای هدفگذاری در استراتژی محتوا و بهینهسازی صفحات.
Keyword Stuffing (تکرار بیش از حد کلمه کلیدی / کیورد استافینگ): یک تکنیک کلاه سیاه که در آن یک کلمه کلیدی یا عبارت کلیدی به طور غیرطبیعی، افراطی و تکراری در محتوای یک صفحه وب، تگهای متا، تگهای هدینگ، متن جایگزین تصویر، انکر تکستها یا حتی در کامنتهای کد به کار برده میشود تا رتبه صفحه برای آن کلمه کلیدی به صورت مصنوعی بهبود یابد. این عمل نه تنها تجربه کاربری بدی ایجاد میکند و متن را ناخوانا میسازد، بلکه به شدت توسط موتورهای جستجو به عنوان اسپم شناسایی شده و میتواند منجر به جریمه شدید یا افت رتبه شود.
Knowledge Domain (حوزه دانش): یک رشته یا زمینه خاص از دانش، تخصص یا فعالیت. در زمینه E-E-A-T، نشان دادن تخصص و اعتبار در یک حوزه دانش مشخص برای کسب اعتماد کاربران و موتورهای جستجو مهم است.
Knowledge Panel / Knowledge Card (پنل دانش / کارت دانش): کادری اطلاعاتی که معمولاً در سمت راست نتایج جستجوی گوگل در دسکتاپ یا در بالای نتایج در موبایل ظاهر میشود و اطلاعات کلیدی و خلاصهای درباره یک "موجودیت" (Entity) مشخص (مانند یک فرد مشهور، یک شرکت، یک مکان، یک فیلم، یک مفهوم علمی) که در گراف دانش (Knowledge Graph) گوگل وجود دارد، نمایش میدهد. این اطلاعات ممکن است شامل توضیحات، تصاویر، تاریخها، حقایق کلیدی، لینک به وبسایت رسمی و منابع مرتبط باشد. کسبوکارها میتوانند با بهینهسازی پروفایل کسبوکار گوگل (GBP) و ارائه دادههای ساختاریافته در وبسایت خود، بر اطلاعات نمایش داده شده در پنل دانش خود تا حدی تأثیر بگذارند.
KPI (Key Performance Indicator - شاخص کلیدی عملکرد): معیارهای مشخص، قابل اندازهگیری و مهمی که برای ارزیابی میزان موفقیت در رسیدن به اهداف استراتژیک تجاری یا بازاریابی مورد استفاده قرار میگیرند. در زمینه سئو، KPIهای رایج میتوانند شامل موارد زیر باشند:
ترافیک ارگانیک (Organic Traffic).
رتبه کلمات کلیدی هدف (Keyword Rankings).
نرخ کلیک ارگانیک (Organic CTR).
نرخ تبدیل از ترافیک ارگانیک (Organic Conversion Rate).
میزان دیدهشدن یا سهم از صدا (Visibility / Share of Voice).
تعداد بکلینکهای با کیفیت.
درآمد حاصل از کانال ارگانیک (برای سایتهای تجارت الکترونیک). انتخاب KPIهای مناسب به اهداف کلی کسبوکار بستگی دارد.
Landing Page (صفحه فرود): صفحهای مشخص در وبسایت که به طور خاص برای یک هدف بازاریابی یا تبلیغاتی طراحی شده و کاربران پس از کلیک روی یک لینک (از نتایج جستجو، تبلیغات پولی، ایمیل مارکتینگ، شبکههای اجتماعی و...) به آن هدایت (یا "فرود") میآیند. هدف اصلی صفحه فرود معمولاً تشویق کاربر به انجام یک اقدام مشخص و واحد (تبدیل یا Conversion) است، مانند پر کردن فرم، ثبتنام، دانلود یک فایل، یا خرید یک محصول. صفحات فرود باید بسیار متمرکز، دارای پیام واضح، و با حداقل عوامل حواسپرتی طراحی شوند.
Latent Semantic Indexing (LSI - ایندکسسازی معنایی پنهان): از نظر فنی، LSI یک تکنیک پردازش زبان طبیعی (NLP) قدیمی است که برای شناسایی روابط معنایی بین کلمات در مجموعهای از اسناد استفاده میشد. مهم: گوگل صراحتاً اعلام کرده که از LSI به شکل اولیه آن در الگوریتمهای مدرن خود استفاده نمیکند. با این حال، در جامعه سئو، اصطلاح "کلمات کلیدی LSI" (LSI Keywords) به طور رایج (و شاید نه کاملاً دقیق) برای اشاره به کلمات، عبارات و مفاهیم مرتبط معنایی با کلمه کلیدی اصلی یک صفحه به کار میرود. ایده این است که استفاده طبیعی از این کلمات و مفاهیم مرتبط در محتوا (به جای تکرار صرف کلمه کلیدی اصلی) به موتورهای جستجو کمک میکند تا موضوع و زمینه محتوا را عمیقتر و بهتر درک کنند و نشان میدهد که محتوا جامع و کامل است. تمرکز بر پوشش کامل و طبیعی موضوع، بهترین راه برای گنجاندن این مفاهیم مرتبط است.
Lazy Loading (بارگذاری تنبل / بارگذاری با تأخیر): تکنیکی برای بهینهسازی عملکرد و سرعت بارگذاری صفحه که در آن بارگذاری منابع غیرضروری یا منابعی که بلافاصله مورد نیاز نیستند (معمولاً تصاویر یا ویدئوهایی که در قسمت پایینتر صفحه "Below the Fold" قرار دارند، یا iFrame ها) تا زمانی که کاربر به نزدیکی آنها اسکرول کند یا به آنها نیاز پیدا کند، به تعویق میافتد. این کار زمان بارگذاری اولیه صفحه (Initial Load Time) را کاهش میدهد، در مصرف پهنای باند صرفهجویی میکند و میتواند Core Web Vitals را بهبود بخشد. برای سئو مهم است که پیادهسازی Lazy Loading به گونهای باشد که محتوای بارگذاری شده با تأخیر همچنان توسط خزندههای موتور جستجو قابل کشف و ایندکس شدن باشد (مرورگرهای مدرن و Googlebot معمولاً از Lazy Loading بومی HTML یا پیادهسازیهای رایج جاوا اسکریپتی پشتیبانی میکنند).
Link Bait (طعمه لینک / محتوای لینکخور): تولید محتوای استثنایی، بسیار جذاب، منحصر به فرد، مفید، بحثبرانگیز، سرگرمکننده یا از نظر بصری خیرهکننده با هدف اصلی تشویق طبیعی و داوطلبانه وبسایتها و افراد دیگر به لینک دادن به آن. طعمه لینک یک استراتژی کلاه سفید برای کسب بکلینکهای طبیعی و با کیفیت است. مثالها میتواند شامل اینفوگرافیکهای عالی، ابزارهای رایگان مفید، دادههای تحقیقی اختصاصی، یا مقالات بسیار جامع و عمیق باشد.
Link Building (لینکسازی): فرآیند فعالانه، استراتژیک و مستمر برای به دست آوردن هایپرلینکها (بکلینکها یا لینکهای ورودی) از وبسایتهای دیگر به وبسایت خود. از آنجایی که بکلینکها یکی از مهمترین فاکتورهای رتبهبندی برای موتورهای جستجو هستند، لینکسازی یکی از ارکان اصلی سئوی خارجی (Off-Page SEO) محسوب میشود. روشهای لینکسازی بسیار متنوع هستند و میتوانند شامل موارد زیر باشند:
تولید محتوای عالی و قابل لینک دادن (Link Bait).
ارتباطگیری و ترویج محتوا (Outreach).
وبلاگنویسی مهمان (Guest Blogging) - با احتیاط.
بازسازی لینکهای شکسته رقبا (Broken Link Building).
بازپسگیری لینکهای از دست رفته یا اشارات بدون لینک (Link Reclamation).
ایجاد سیتیشنهای محلی (برای Local SEO).
روابط عمومی دیجیتال (Digital PR). تمرکز در لینکسازی مدرن باید بر کسب لینکهای با کیفیت، مرتبط و طبیعی باشد، نه صرفاً کمیت لینکها.
Link Echo (پژواک لینک): یک مفهوم یا تئوری بحثبرانگیز در سئو که بیان میکند حتی پس از حذف یا از بین رفتن یک بکلینک ارزشمند، ممکن است اثر مثبت آن بر رتبهبندی صفحه مقصد برای مدت کوتاهی باقی بماند، مانند یک "پژواک". شواهد قطعی برای این پدیده وجود ندارد و نباید به عنوان یک استراتژی قابل اتکا در نظر گرفته شود.
Link Equity / Link Juice (ارزش لینک / عصاره لینک / اعتبار لینک): مفهومی انتزاعی که به ارزش یا اعتباری اشاره دارد که از طریق هایپرلینکها از یک صفحه (مبدأ) به صفحه دیگر (مقصد) منتقل میشود. تصور میشود که لینکها از صفحات معتبرتر، مرتبطتر و با کیفیتتر، ارزش بیشتری را منتقل میکنند. این مفهوم اساس الگوریتم PageRank اصلی بود و اگرچه نحوه محاسبه و تأثیر آن در الگوریتمهای مدرن بسیار پیچیدهتر شده، اما ایده اصلی انتقال سیگنالهای مثبت از طریق لینکها همچنان در سئو اهمیت دارد. صفاتی مانند
rel="nofollow"
,rel="ugc"
,rel="sponsored"
میتوانند بر نحوه محاسبه و انتقال این ارزش توسط موتورهای جستجو تأثیر بگذارند (گوگل اکنون آنها را به عنوان "اشاره" یا Hint در نظر میگیرد).Link Farm (مزرعه لینک): گروهی از وبسایتها که به صورت هماهنگ و صرفاً با هدف افزایش مصنوعی تعداد بکلینکها و دستکاری رتبهبندی موتورهای جستجو، به شدت به یکدیگر و/یا به یک وبسایت هدف (Money Site) لینک میدهند. این وبسایتها معمولاً محتوای کمکیفیت یا نامرتبط دارند و هیچ ارزش واقعی برای کاربران ایجاد نمیکنند. ایجاد یا مشارکت در مزارع لینک یک تکنیک کلاه سیاه قدیمی و پرخطر است و توسط موتورهای جستجو به راحتی شناسایی و جریمه میشود.
Link Profile / Backlink Profile (پروفایل لینک / پروفایل بکلینک): مجموعهای از تمام بکلینکهایی که به یک وبسایت یا صفحه خاص اشاره میکنند، به همراه ویژگیهای آنها. تحلیل پروفایل لینک یک بخش مهم از ممیزی سئو (SEO Audit) و تحلیل رقبا است و شامل بررسی موارد زیر میشود:
تعداد کل بکلینکها و دامنههای ارجاعدهنده (Referring Domains).
کیفیت و اعتبار دامنههای لینکدهنده (با استفاده از معیارهایی مانند DA, DR یا ارزیابی دستی).
مرتبط بودن موضوعی سایتهای لینکدهنده با سایت هدف.
توزیع انکر تکستها (Anchor Text Distribution) - آیا طبیعی به نظر میرسد؟
سرعت کسب لینکها در طول زمان (Link Velocity).
نسبت لینکهای Follow به Nofollow/UGC/Sponsored.
وجود لینکهای سمی یا اسپم بالقوه. یک پروفایل لینک طبیعی، متنوع و با کیفیت بالا برای موفقیت در سئو ضروری است.
Link Reclamation (بازپسگیری لینک): فرآیند شناسایی و تلاش برای بازیابی یا به دست آوردن لینکهایی که به طور بالقوه باید به سایت شما اشاره کنند اما نمیکنند. این میتواند شامل موارد زیر باشد:
یافتن لینکهای شکستهای که قبلاً به سایت شما اشاره میکردند (مثلاً به دلیل تغییر URL یا حذف صفحه مبدأ) و تماس با وبمستر سایت مبدأ برای اصلاح آنها.
یافتن اشارات بدون لینک به نام تجاری، محصولات یا محتوای شما (Unlinked Brand Mentions) و درخواست از وبمستر برای تبدیل آنها به لینک.
Link Rot (پوسیدگی لینک): پدیدهای طبیعی در وب که در آن هایپرلینکها به مرور زمان به دلیل تغییر یا حذف صفحات مقصد، منقضی شدن دامنهها، یا تغییر ساختار سایتها، نامعتبر و شکسته (Broken Link) میشوند. لینک روت هم بر لینکهای خارجی که از سایت شما به بیرون میروند و هم بر بکلینکهایی که به سایت شما میآیند تأثیر میگذارد و نیازمند بررسی و نگهداری دورهای است.
Link Scheme (طرح لینک / تبانی لینک): هرگونه عملی که با هدف دستکاری الگوریتم PageRank گوگل یا رتبهبندی یک سایت در نتایج جستجو از طریق ایجاد یا کسب لینکهای غیرطبیعی انجام شود. گوگل به صراحت اعلام کرده که مشارکت در طرحهای لینک، نقض دستورالعملهای وبمستر است و میتواند منجر به جریمه دستی یا الگوریتمی شود. مثالهای رایج از طرحهای لینک عبارتند از:
خرید یا فروش لینکهایی که PageRank را منتقل میکنند.
تبادل لینک بیش از حد و غیرطبیعی ("لینک بده تا لینک بگیری").
استفاده از برنامهها یا سرویسهای خودکار برای ایجاد لینک انبوه.
لینکسازی انبوه در دایرکتوریها یا بوکمارکهای بیکیفیت.
پست مهمان انبوه با انکر تکستهای سرشار از کلمه کلیدی.
استفاده از ویجتها یا اینفوگرافیکها با لینکهای بهینهشده اجباری.
لینکهای اسپم در کامنتها یا امضای فرومها.
استفاده از شبکههای وبلاگی خصوصی (PBN).
Link Velocity (سرعت لینک / آهنگ لینکسازی): سرعت یا آهنگی که یک وبسایت در طول زمان بکلینکهای جدید به دست میآورد. یک افزایش ناگهانی، شدید و غیرطبیعی در سرعت لینکسازی میتواند به عنوان یک سیگنال مشکوک یا اسپم توسط موتورهای جستجو تلقی شود، به خصوص اگر لینکهای کسب شده کیفیت پایینی داشته باشند یا از منابع مشابهی بیایند. رشد طبیعی و تدریجی پروفایل لینک معمولاً ایمنتر و پایدارتر است.
Local Pack / Snack Pack (بسته محلی): بخشی برجسته در صفحه نتایج جستجوی گوگل (SERP) که معمولاً برای کوئریهای دارای قصد محلی صریح یا ضمنی (مانند "رستوران نزدیک من"، "لوله کش در تهران"، "پمپ بنزین") نمایش داده میشود. Local Pack معمولاً شامل یک نقشه کوچک از منطقه و لیستی از ۳ کسبوکار محلی مرتبط به همراه اطلاعات کلیدی آنها (نام، امتیاز، آدرس، شماره تلفن، لینک وبسایت، مسیرها) است. قرار گرفتن در Local Pack برای کسبوکارهای محلی از نظر دیدهشدن و جذب مشتری بسیار حیاتی است و هدف اصلی سئوی محلی (Local SEO) محسوب میشود.
Local SEO (سئوی محلی): شاخهای تخصصی از سئو که بر بهینهسازی حضور آنلاین یک کسبوکار فیزیکی (مانند فروشگاه، رستوران، مطب پزشک، دفتر وکالت) تمرکز دارد تا بتواند مشتریان بیشتری را از طریق جستجوهای مرتبط و محلی در منطقه جغرافیایی خود جذب کند. اجزای کلیدی سئوی محلی عبارتند از:
بهینهسازی پروفایل کسبوکار گوگل (Google Business Profile - GBP).
ایجاد و مدیریت سیتیشنهای محلی (NAP consistency).
کسب نقد و بررسیهای مثبت از مشتریان (Online Reviews).
بهینهسازی محتوای وبسایت برای کلمات کلیدی محلی (Local Keywords) و صفحات موقعیت مکانی (Location Pages).
کسب بکلینکهای محلی.
بهینهسازی فنی برای سیگنالهای محلی (مانند سازگاری با موبایل، Schema Markup محلی). فاکتورهای رتبهبندی در جستجوی محلی شامل مرتبط بودن (Relevance)، فاصله (Distance/Proximity) و برجستگی (Prominence) کسبوکار است.
Log File (فایل لاگ / سیاهه رویداد): فایلی که به طور خودکار توسط سرور وب ایجاد و نگهداری میشود و رکوردی از تمام درخواستهایی که سرور دریافت کرده است را ثبت میکند. هر رکورد معمولاً شامل اطلاعاتی مانند آدرس IP درخواستکننده، تاریخ و زمان درخواست، URL درخواستی، کد وضعیت HTTP پاسخ، حجم داده منتقل شده، و رشته User-Agent (شناسه مرورگر یا ربات) است.
Log File Analysis (تحلیل فایل لاگ): فرآیند بررسی و تحلیل دادههای موجود در فایلهای لاگ سرور وب برای به دست آوردن بینشهای ارزشمند درباره نحوه تعامل کاربران و به خصوص خزندههای موتور جستجو با وبسایت. تحلیل لاگ فایل میتواند اطلاعات دقیقی درباره موارد زیر ارائه دهد:
کدام صفحات بیشتر یا کمتر توسط Googlebot خزیده میشوند؟
Googlebot با چه خطاهایی (مانند 404 یا 5xx) مواجه میشود؟
بودجه خزش چگونه در بخشهای مختلف سایت مصرف میشود؟
آیا صفحات مهم به اندازه کافی خزیده میشوند؟
آیا رباتهای اسپم زیادی سایت را میخزند؟ این یک تکنیک پیشرفته در سئوی تکنیکال است که به شناسایی مشکلات پنهان و بهینهسازی کارایی خزش کمک میکند.
Long-Tail Keyword (کلمه کلیدی طولانی / دمدراز): عبارات کلیدی طولانیتر و مشخصتر (معمولاً شامل ۳ کلمه یا بیشتر) که نسبت به کلمات کلیدی اصلی و کوتاه (Head Terms)، حجم جستجوی ماهانه کمتری دارند. با این حال، کلمات کلیدی طولانی اغلب دارای مزایای زیر هستند:
قصد کاربر مشخصتر: کاربر دقیقاً میداند دنبال چیست.
رقابت کمتر: کسب رتبه برای آنها معمولاً آسانتر است.
نرخ تبدیل بالاتر: کاربرانی که از این عبارات استفاده میکنند، معمولاً به مرحله خرید یا اقدام نزدیکتر هستند. مثال: به جای هدف قرار دادن کلمه کلیدی رقابتی "کفش" (Head Term)، میتوان کلمه کلیدی طولانی "خرید آنلاین کفش پیادهروی زنانه سایز ۳۸" را هدف گرفت. بخش بزرگی از کل جستجوها را کلمات کلیدی طولانی تشکیل میدهند.
Machine Learning (ML - یادگیری ماشین): زیرشاخهای از هوش مصنوعی (AI) که به سیستمهای کامپیوتری امکان میدهد بدون نیاز به برنامهریزی صریح برای هر کار، از طریق تحلیل دادهها و شناسایی الگوها، "یاد بگیرند" و عملکرد خود را بهبود بخشند. گوگل به طور گستردهای از یادگیری ماشین در الگوریتمهای جستجوی خود استفاده میکند، از جمله در:
RankBrain: برای درک بهتر کوئریهای جدید و مبهم.
BERT و MUM: برای درک عمیقتر زبان طبیعی.
الگوریتمهای تشخیص اسپم (Spam Detection).
شخصیسازی نتایج (تا حدی).
بهبود کیفیت ترجمه و تشخیص تصویر.
Malware (بدافزار): هر نوع نرمافزار مخربی که با هدف آسیب رساندن، مختل کردن، سرقت دادهها یا به دست آوردن کنترل غیرمجاز بر روی سیستمهای کامپیوتری، شبکهها یا دستگاهها طراحی شده است. انواع بدافزار شامل ویروسها، کرمها، تروجانها، باجافزارها (Ransomware) و جاسوسافزارها (Spyware) است. اگر گوگل تشخیص دهد که یک وبسایت آلوده به بدافزار است یا بدافزار توزیع میکند، به کاربران در نتایج جستجو هشدار میدهد (مثلاً با پیام "This site may harm your computer") و ممکن است سایت را از ایندکس خود حذف کند یا رتبه آن را به شدت کاهش دهد تا از کاربران محافظت کند. پاکسازی بدافزار و ارسال درخواست بازبینی در Search Console برای بازیابی ضروری است.
Manual Action / Manual Penalty (اقدام دستی / جریمه دستی): جریمهای که توسط یک بازبین انسانی در تیم کیفیت جستجوی گوگل (نه توسط الگوریتم) به دلیل نقض آشکار و عمدی دستورالعملهای وبمستر گوگل بر روی یک وبسایت یا بخشهایی از آن اعمال میشود. اقدامات دستی معمولاً به دلیل رفتارهای اسپم مانند محتوای اسپم خالص، لینکهای غیرطبیعی (ورودی یا خروجی)، کیورد استافینگ شدید، کلاکینگ، یا محتوای کمارزش/کپی شده رخ میدهند. این جریمهها میتوانند منجر به افت شدید رتبه یا حتی حذف کامل سایت از نتایج جستجو شوند و همیشه در بخش "Security & Manual Actions" در Google Search Console به مالک سایت اطلاعرسانی میشوند. برای رفع اقدام دستی، مالک سایت باید مشکل گزارششده را برطرف کرده و سپس یک درخواست بازبینی (Reconsideration Request) دقیق و مستند از طریق GSC ارسال کند.
Medic Update (بهروزرسانی مدیک - نام غیررسمی): نامی که توسط جامعه سئو به یک بهروزرسانی مهم و گسترده در الگوریتم هسته گوگل در حدود آگوست ۲۰۱۸ داده شد. این بهروزرسانی تأثیر قابل توجهی (عمدتاً منفی) بر روی وبسایتهای حوزه YMYL (Your Money or Your Life)، به ویژه سایتهای مرتبط با سلامت و پزشکی داشت. اگرچه گوگل آن را یک بهروزرسانی کلی کیفیت نامید، اما تحلیلها نشان داد که اهمیت سیگنالهای مرتبط با E-E-A-T (تخصص، اعتبار، اعتماد) پس از این بهروزرسانی به شدت افزایش یافته است.
Mega Menu (مگا منو / منوی بزرگ): نوعی منوی ناوبری باز شونده (Dropdown) که به جای نمایش یک لیست ساده از لینکها، تعداد زیادی از گزینهها و لینکها را به صورت چند ستونی و گاهی با استفاده از آیکونها و توضیحات کوتاه، در یک پنل بزرگ نمایش میدهد. مگا منوها میتوانند برای وبسایتهای بزرگ با ساختار پیچیده (مانند سایتهای فروشگاهی بزرگ یا پورتالها) از نظر دسترسی سریع کاربر به بخشهای مختلف مفید باشند. با این حال، از نظر سئو باید با دقت پیادهسازی شوند:
کد HTML آنها باید بهینه و تمیز باشد تا باعث کندی بارگذاری نشود.
تعداد زیاد لینکها در منو میتواند اعتبار لینک (Link Equity) را بین صفحات زیادی تقسیم کند.
باید اطمینان حاصل کرد که خزندهها میتوانند لینکهای درون مگا منو را به درستی کشف و دنبال کنند.
Meta Description (متا توضیحات): یک تگ HTML (
<meta name="description" content="...">
) که در بخش<head>
صفحه قرار میگیرد و یک خلاصه یا توضیح کوتاه (معمولاً تا حدود ۱۵۵-۱۶۰ کاراکتر) درباره محتوای آن صفحه وب ارائه میدهد. این توضیحات اغلب (اما نه همیشه) توسط موتورهای جستجو در قطعه (Snippet) نتایج جستجو، زیر عنوان آبی رنگ صفحه (Title Tag) نمایش داده میشود. مهم: متا توضیحات یک فاکتور رتبهبندی مستقیم نیست (یعنی گوگل از کلمات کلیدی درون آن مستقیماً برای رتبهبندی استفاده نمیکند). با این حال، نوشتن یک متا توضیحات جذاب، مرتبط و قانعکننده که شامل کلمات کلیدی مورد جستجوی کاربر باشد، میتواند به شدت بر نرخ کلیک (CTR) از نتایج جستجو تأثیر مثبت بگذارد، زیرا کاربران را ترغیب میکند که روی لینک شما کلیک کنند. اگر متا توضیحات نوشته نشود یا گوگل آن را برای کوئری کاربر مناسب نداند، ممکن است خودش بخشی از متن صفحه را به عنوان توضیحات نمایش دهد.Meta Keywords Tag (تگ متا کلمات کلیدی): یک تگ HTML (
<meta name="keywords" content="...">
) که در گذشته برای لیست کردن کلمات کلیدی مرتبط با محتوای یک صفحه وب استفاده میشد. مهم: گوگل از سال ۲۰۰۹ رسماً اعلام کرده که از این تگ به عنوان سیگنال رتبهبندی استفاده نمیکند و امروزه تقریباً هیچ موتور جستجوی معتبری به آن اهمیتی نمیدهد. استفاده از متا تگ کلمات کلیدی نه تنها بیفایده است، بلکه حتی میتواند به رقبا کمک کند تا کلمات کلیدی مورد هدف شما را به راحتی شناسایی کنند. بنابراین، استفاده از آن توصیه نمیشود.Meta Tags (تگهای متا): قطعههایی از کد HTML که در بخش
<head>
یک صفحه وب قرار میگیرند و اطلاعاتی درباره خود صفحه (فراداده یا Metadata) را به مرورگرها، موتورهای جستجو و سایر سرویسهای وب ارائه میدهند. این اطلاعات معمولاً مستقیماً در محتوای قابل مشاهده صفحه برای کاربر نمایش داده نمیشوند. مهمترین تگهای متا برای سئو عبارتند از:تگ عنوان (
<title>
) - اگرچه از نظر فنی یک تگ متا نیست، اما اغلب در این دسته قرار میگیرد.متا توضیحات (
<meta name="description">
).متا روبوتس (
<meta name="robots">
) - برای کنترل ایندکس و فالو کردن.متا Viewport (
<meta name="viewport">
) - برای کنترل نحوه نمایش در دستگاههای موبایل (مهم برای Responsive Design).متا Charset (
<meta charset="UTF-8">
) - برای تعیین رمزگذاری کاراکتر صفحه.
Metadata (فراداده): دادههایی که اطلاعاتی درباره دادههای دیگر ارائه میدهند. در زمینه وب و سئو، فراداده میتواند به اطلاعات موجود در تگهای متا HTML، هدرهای HTTP، دادههای ساختاریافته (Schema)، اطلاعات EXIF در فایلهای تصویری، یا اطلاعات موجود در فایلهای دیگر (مانند PDF) اشاره داشته باشد. فراداده به ماشینها (مانند موتورهای جستجو) کمک میکند تا محتوا و زمینه آن را بهتر درک کنند.
Metric (معیار / سنجه): یک مقدار کمی و قابل اندازهگیری که برای ردیابی، نظارت و ارزیابی عملکرد، پیشرفت یا وضعیت یک فرآیند، سیستم یا فعالیت خاص استفاده میشود. در سئو، معیارهای زیادی برای اندازهگیری جنبههای مختلف عملکرد وجود دارد، مانند ترافیک ارگانیک، رتبه کلمات کلیدی، CTR، نرخ پرش/تعامل، نرخ تبدیل، زمان ماندگاری، اعتبار دامنه/صفحه، تعداد بکلینکها، سرعت سایت و غیره. انتخاب و پیگیری معیارهای مناسب (که به KPIها مرتبط باشند) برای سنجش موفقیت و هدایت استراتژی سئو ضروری است.
Microdata (میکرودیتا): یکی از سه سینتکس اصلی (به همراه JSON-LD و RDFa) برای جاسازی دادههای ساختاریافته (Structured Data) با استفاده از واژگان Schema.org مستقیماً در درون کدهای HTML موجود صفحه. میکرودیتا از مجموعهای از صفات HTML (Attributes) مانند
itemscope
(برای تعریف یک آیتم)،itemtype
(برای مشخص کردن نوع آیتم با استفاده از URL از Schema.org) وitemprop
(برای تعریف ویژگیهای آیتم) استفاده میکند. اگرچه هنوز توسط موتورهای جستجو پشتیبانی میشود، اما پیادهسازی آن میتواند کد HTML را شلوغتر کند و امروزه گوگل استفاده از JSON-LD را ترجیح میدهد.Minification (کوچکسازی / مینیفای کردن): فرآیند حذف کاراکترهای غیرضروری از کدهای منبع (Source Code) فایلهای متنی مانند HTML، CSS و JavaScript، بدون تغییر در عملکرد یا منطق کد. این کاراکترهای غیرضروری شامل فاصلههای خالی (Whitespace)، خطوط جدید (Newlines)، توضیحات کد (Comments) و گاهی اوقات کوتاه کردن نام متغیرها میشود. هدف از کوچکسازی، کاهش حجم فایلها است که منجر به کاهش زمان دانلود آنها توسط مرورگر، بهبود سرعت بارگذاری صفحه و صرفهجویی در پهنای باند میشود. کوچکسازی فایلهای CSS و JS یک اقدام استاندارد در بهینهسازی عملکرد وب (Web Performance Optimization) و سئوی تکنیکال است.
Mobile-First Indexing (ایندکسسازی اول-موبایل): رویکردی که گوگل به تدریج از سال ۲۰۱۶ شروع به پیادهسازی آن کرد و اکنون برای اکثر وبسایتها فعال است. در این رویکرد، گوگل عمدتاً از نسخه موبایل محتوای یک صفحه وب برای ایندکس کردن و رتبهبندی آن استفاده میکند (در مقابل رویکرد قبلی که نسخه دسکتاپ مبنا بود). این تغییر به دلیل افزایش چشمگیر استفاده از اینترنت از طریق دستگاههای موبایل صورت گرفت. این بدان معناست که:
محتوا و لینکهایی که فقط در نسخه دسکتاپ وجود دارند و در نسخه موبایل پنهان یا حذف شدهاند، ممکن است توسط گوگل نادیده گرفته شوند.
تجربه کاربری و عملکرد فنی نسخه موبایل (شامل سرعت، سازگاری، Core Web Vitals) اهمیت بسیار بالایی برای رتبهبندی پیدا کرده است.
داشتن یک وبسایت سازگار با موبایل (Mobile-Friendly) که محتوای یکسانی را در هر دو نسخه ارائه دهد (مانند طراحی واکنشگرا - Responsive Design) بهترین روش برای تطبیق با ایندکسسازی اول-موبایل است.
Mobile-Friendly (سازگار با موبایل / موبایلپسند): وبسایتی که به گونهای طراحی و پیادهسازی شده است که به درستی در صفحه نمایشهای کوچک دستگاههای موبایل (مانند گوشیهای هوشمند و تبلتها) نمایش داده شود و استفاده از آن برای کاربران موبایل آسان و راحت باشد. ویژگیهای کلیدی یک سایت موبایلپسند عبارتند از:
استفاده از طراحی واکنشگرا (Responsive Design) یا روشهای تطبیقی دیگر.
متن با اندازه خوانا بدون نیاز به زوم کردن.
محتوا به طور کامل در عرض صفحه جا شود (بدون نیاز به اسکرول افقی).
لینکها و دکمهها به اندازه کافی بزرگ و با فاصله مناسب باشند تا به راحتی قابل لمس باشند.
عدم استفاده از نرمافزارهای ناسازگار با موبایل (مانند فلش که منسوخ شده). سازگاری با موبایل یک فاکتور رتبهبندی مهم برای گوگل در نتایج جستجوی موبایل است و بخشی از سیگنال تجربه صفحه (Page Experience) محسوب میشود. میتوان سازگاری با موبایل را با ابزار Mobile-Friendly Test گوگل یا در Google Search Console بررسی کرد.
Mobilegeddon (موبایلگدون - نام غیررسمی): نامی که توسط جامعه سئو به بهروزرسانی الگوریتمی گوگل در آوریل ۲۰۱۵ داده شد. این بهروزرسانی به طور خاص برای افزایش رتبه صفحات سازگار با موبایل (Mobile-Friendly) در نتایج جستجوی انجام شده روی دستگاههای موبایل طراحی شده بود و به سایتهایی که برای موبایل بهینه نشده بودند، هشدار میداد. این یکی از اولین گامهای مهم گوگل در جهت تأکید بر اهمیت تجربه کاربری موبایل بود.
MozRank: یک معیار اختصاصی از ابزار سئو Moz که محبوبیت لینک یک صفحه وب را بر اساس کمیت و کیفیت لینکهایی که به آن اشاره میکنند، اندازهگیری میکند. MozRank مشابه مفهوم اصلی PageRank گوگل است و امتیازی لگاریتمی بین ۰ تا ۱۰ دارد.
MozTrust: یک معیار اختصاصی دیگر از Moz که سعی در اندازهگیری میزان "اعتماد" (Trust) به یک صفحه وب دارد. این معیار بر اساس فاصله لینکهای صفحه از مجموعهای از "سایتهای بذر" (Seed Sites) بسیار معتبر و قابل اعتماد (مانند وبسایتهای دانشگاهی یا دولتی) محاسبه میشود. ایده این است که لینکها از منابع قابل اعتماد، سیگنال اعتماد را منتقل میکنند.
MUM (Multitask Unified Model - مدل یکپارچه چندوظیفهای): یک فناوری هوش مصنوعی پیشرفتهتر که توسط گوگل در سال ۲۰۲۱ معرفی شد و بر پایه معماری Transformer (مانند BERT) ساخته شده، اما گفته میشود ۱۰۰۰ برابر قدرتمندتر است و میتواند به صورت چندوظیفهای و چندوجهی عمل کند. MUM برای درک عمیقتر و جامعتر اطلاعات و پاسخ به کوئریهای بسیار پیچیده کاربران طراحی شده است. قابلیتهای کلیدی MUM شامل:
درک اطلاعات از منابع مختلف (متن، تصویر، ویدئو).
درک اطلاعات به ۷۵ زبان مختلف و انتقال دانش بین آنها.
انجام همزمان چندین وظیفه (مانند درک مفهوم، تولید پاسخ، بررسی صحت). انتظار میرود MUM تأثیرات قابل توجهی بر آینده جستجو و نحوه ارائه اطلاعات توسط گوگل داشته باشد و به سمت پاسخهای ترکیبی و مفهومیتر حرکت کند.
N-gram: در پردازش زبان طبیعی (NLP) و تحلیل متن، یک N-gram دنبالهای پیوسته از 'n' آیتم (معمولاً کلمات، اما میتواند حروف یا سیلابها هم باشد) از یک متن یا گفتار است. به عنوان مثال، در جمله "سئوی کلاه سفید بهترین است"، بیگرامها (2-grams) شامل "سئوی کلاه"، "کلاه سفید"، "سفید بهترین"، "بهترین است" هستند و تریگرامها (3-grams) شامل "سئوی کلاه سفید"، "کلاه سفید بهترین"، "سفید بهترین است" میباشند. تحلیل N-gram ها به موتورهای جستجو کمک میکند تا الگوهای زبانی، عبارات رایج، و روابط بین کلمات را درک کنند و میتوانند در مدلسازی زبان، تطبیق کوئری با محتوا، و تشخیص اسپم کاربرد داشته باشند.
NAP (Name, Address, Phone Number - نام، آدرس، شماره تلفن): سه قطعه اطلاعات کلیدی و هویتی برای یک کسبوکار محلی. ثبات، دقت و یکپارچگی کامل اطلاعات NAP در سراسر وب – شامل وبسایت کسبوکار، پروفایل کسبوکار گوگل (GBP)، دایرکتوریهای آنلاین، شبکههای اجتماعی و هرگونه سیتیشن (Citation) دیگر – برای سئوی محلی (Local SEO) بسیار حیاتی است. هرگونه تناقض یا نادرستی در NAP میتواند باعث سردرگمی موتورهای جستجو و کاربران شود و به اعتبار و رتبهبندی محلی کسبوکار آسیب بزند.
Natural Link (لینک طبیعی): لینکی که بدون هیچگونه اقدام مصنوعی، پرداخت، تبانی، درخواست مستقیم یا انتظار جبران از طرف مالک سایت دریافتکننده، توسط یک وبسایت دیگر ایجاد میشود. این لینکها معمولاً به صورت ارادی و به دلیل تشخیص کیفیت، ارزش، یا مرتبط بودن محتوای صفحه مقصد توسط مالک سایت لینکدهنده، ایجاد میشوند. لینکهای طبیعی ارزشمندترین نوع بکلینک برای سئو هستند زیرا نشاندهنده تأیید واقعی و مبتنی بر شایستگی هستند. مترادف: Editorial Link.
Navigational Query (کوئری ناوبری / هدایتی): نوعی از کوئری جستجو که در آن قصد اصلی کاربر، رسیدن به یک وبسایت، برند یا صفحه خاص است که از قبل آن را میشناسد (مثلاً "ورود به جیمیل"، "وبسایت دیجیکالا"، "صفحه تماس با ما ایرانخودرو"). برای این نوع کوئریها، کاربر معمولاً انتظار دارد وبسایت یا صفحه مورد نظرش در رتبه اول نتایج ظاهر شود.
Near Me Searches (جستجوهای نزدیک من): نوع خاصی از کوئریهای جستجوی محلی که به طور صریح از عباراتی مانند "نزدیک من"، "در این اطراف"، "همین نزدیکی" استفاده میکنند (مثلاً "پیتزا فروشی نزدیک من") یا به طور ضمنی بر اساس موقعیت مکانی فعلی کاربر انجام میشوند (مثلاً جستجوی "کافی شاپ" در اپلیکیشن نقشه گوگل روی موبایل). این جستجوها نشاندهنده قصد محلی بسیار قوی و اغلب نیاز فوری کاربر هستند و اهمیت بهینهسازی برای سئوی محلی را برجسته میکنند.
Negative Keywords (کلمات کلیدی منفی): اصطلاحی که عمدتاً در تبلیغات کلیکی (PPC) مانند Google Ads استفاده میشود. کلمات کلیدی منفی، کلمات یا عباراتی هستند که تبلیغدهنده مشخص میکند تا اگر در کوئری جستجوی کاربر وجود داشتند، تبلیغ او نمایش داده نشود. این کار به جلوگیری از نمایش تبلیغات برای جستجوهای نامرتبط، بهبود نرخ کلیک (CTR) و کاهش هزینههای اضافی کمک میکند. اگرچه مستقیماً در سئو کاربرد ندارد، اما تحلیل کوئریهایی که منجر به کلیکهای نامرتبط در PPC شدهاند (و به عنوان منفی اضافه میشوند) میتواند به درک بهتر قصد کاربر و اصلاح استراتژی کلمات کلیدی ارگانیک نیز کمک کند.
Negative SEO (سئوی منفی): مجموعهای از اقدامات مخرب، غیراخلاقی و کلاه سیاه که توسط یک شخص یا رقیب با هدف آسیب رساندن عمدی به رتبه و اعتبار یک وبسایت دیگر در نتایج جستجوی موتورهای جستجو انجام میشود. روشهای سئوی منفی میتواند شامل موارد زیر باشد:
ایجاد تعداد زیادی بکلینک اسپم و بیکیفیت به سایت هدف (با استفاده از رباتها، PBNها، یا سایتهای هک شده).
هک کردن سایت هدف و تزریق بدافزار یا محتوای اسپم.
کپی کردن و توزیع محتوای سایت هدف در سطح وب برای ایجاد مشکلات محتوای تکراری.
ارسال گزارشهای نادرست یا جعلی (مانند گزارش DMCA) علیه سایت هدف.
ایجاد نظرات منفی و جعلی در پلتفرمهای نقد و بررسی.
هدایت ترافیک رباتی با نرخ پرش بالا به سایت هدف (تأثیر این مورد مشکوک است). گوگل ادعا میکند الگوریتمهایش در شناسایی و نادیده گرفتن بسیاری از حملات سئوی منفی (به خصوص لینکهای اسپم) بهتر شدهاند، اما همچنان نظارت بر پروفایل بکلینک و استفاده محتاطانه از ابزار Disavow در موارد شدید، توصیه میشود.
Niche (نیچ / گوشه بازار / حوزه تخصصی): یک بخش کوچک، مشخص و تخصصی از یک بازار بزرگتر که دارای نیازها، ترجیحات یا هویت متفاوتی است که آن را از بازار عمومی متمایز میکند. بازاریابی نیچ (Niche Marketing) و سئوی نیچ بر تمرکز بر روی این بخشهای خاص بازار و ارائه محصولات، خدمات یا محتوای بسیار مرتبط و تخصصی به آنها استوار است. رقابت در نیچها معمولاً کمتر از بازارهای گسترده است و امکان ایجاد اعتبار و وفاداری قویتر وجود دارد.
Nofollow Attribute (
rel="nofollow"
): صفتی (Attribute) که میتوان به تگ لینک HTML (<a>
) اضافه کرد (<a href="example.com" rel="nofollow">Link</a>
).nofollow
در ابتدا (سال ۲۰۰۵) توسط گوگل معرفی شد تا به وبمسترها راهی برای جلوگیری از انتقال PageRank و اعتبار لینک به صفحات مقصد، به خصوص برای لینکهای غیرقابل اعتماد (مانند لینکهای موجود در کامنتهای وبلاگ) یا لینکهای پولی، بدهد و به مقابله با اسپم لینک کمک کند.مهم: در سال ۲۰۱۹، گوگل اعلام کرد کهnofollow
(و همچنین صفات جدیدترugc
وsponsored
) را دیگر نه به عنوان یک "دستور" (Directive) قطعی، بلکه به عنوان یک "اشاره" (Hint) در نظر میگیرد. این بدان معناست که گوگل ممکن است تصمیم بگیرد که این لینکها را برای اهداف رتبهبندی دنبال کند یا اعتبار آنها را منتقل کند، یا نکند، بسته به زمینهها و سیگنالهای دیگر. با این حال، همچنان استفاده ازnofollow
(یاugc
وsponsored
در موارد مناسب) برای لینکهای پولی، تبلیغاتی، و لینکهای موجود در محتوای تولید شده توسط کاربر (مانند کامنتها و فرومها) به عنوان بهترین روش توصیه میشود.Noindex Tag (تگ noindex): یک مقدار (Value) که میتوان در متا تگ روبوتس (
<meta name="robots" content="noindex">
) یا در هدر HTTP از طریقX-Robots-Tag: noindex
استفاده کرد. این دستور به خزندههای موتورهای جستجو به صراحت میگوید که این صفحه خاص را در ایندکس خود وارد نکنند و در نتایج جستجو نمایش ندهند. استفاده ازnoindex
برای صفحاتی که نباید در نتایج جستجو ظاهر شوند، مانند صفحات نتایج جستجوی داخلی سایت، صفحات مدیریت یا ورود، صفحات تشکر پس از فرم، صفحات با محتوای بسیار کمارزش یا تکراری که قابل کنونیکال شدن نیستند، یا صفحاتی که در دست ساخت هستند، ضروری است. مهم:noindex
از ایندکس شدن جلوگیری میکند، اما لزوماً از خزیده شدن جلوگیری نمیکند (مگر اینکه باnofollow
ترکیب شود یا صفحه درrobots.txt
نیز مسدود باشد).Noise Words (کلمات نویز / کلمات اضافی): (مشابه Stop Words). کلمات بسیار رایج در یک زبان (مانند حروف اضافه، حروف ربط، ضمایر) که به تنهایی بار معنایی کمی دارند و موتورهای جستجو ممکن است در پردازش کوئریها و محتوا به آنها وزن کمتری بدهند یا آنها را نادیده بگیرند تا بر کلمات کلیدی مهمتر تمرکز کنند. با پیشرفت NLP، توانایی موتورهای جستجو در درک نقش این کلمات در جمله افزایش یافته است.
OBL (Outbound Links - لینکهای خروجی): تعداد کل لینکهای خروجی (External Links) در یک صفحه وب که به دامنههای دیگر اشاره میکنند. در گذشته تصور میشد که تعداد زیاد OBL در یک صفحه میتواند باعث "نشت" PageRank و کاهش اعتبار آن صفحه شود. اما امروزه، تمرکز بیشتر بر کیفیت و مرتبط بودن لینکهای خروجی است تا صرفاً تعداد آنها. لینک دادن به منابع معتبر و مرتبط میتواند برای کاربر مفید باشد و حتی ممکن است به عنوان یک سیگنال مثبت کیفیت توسط موتورهای جستجو تلقی شود. با این حال، لینک دادن بیرویه به سایتهای بیکیفیت یا اسپم قطعاً مضر است.
Off-Page SEO (سئوی خارجی / آفپیج): مجموعهای از تمام اقدامات و استراتژیهایی که خارج از وبسایت شما انجام میشود تا اعتبار (Authority)، اعتماد (Trust)، مرتبط بودن (Relevance) و محبوبیت آن را در چشم موتورهای جستجو و کاربران افزایش دهد و در نتیجه به بهبود رتبهبندی آن کمک کند. مهمترین و شناختهشدهترین بخش سئوی خارجی، لینکسازی (Link Building) است، یعنی کسب بکلینکهای با کیفیت از وبسایتهای دیگر. اما سئوی خارجی شامل فعالیتهای دیگری نیز میشود، مانند:
بازاریابی محتوا (Content Marketing) برای ترویج و کسب لینک.
بازاریابی شبکههای اجتماعی (Social Media Marketing) برای افزایش دیدهشدن و تعامل.
ایجاد سیتیشنهای محلی (Local Citations) برای سئوی محلی.
روابط عمومی دیجیتال (Digital PR) و کسب اشارات رسانهای (Media Mentions).
برندسازی (Branding) و مدیریت اعتبار آنلاین (Online Reputation Management).
بازاریابی اینفلوئنسری (Influencer Marketing). هدف کلی سئوی خارجی، ساختن سیگنالهای خارجی است که نشان دهد وبسایت شما یک منبع معتبر، قابل اعتماد و محبوب در حوزه فعالیت خود است.
On-Page SEO (سئوی داخلی / آنپیج): مجموعهای از تمام اقدامات بهینهسازی که مستقیماً روی صفحات وبسایت شما (هم در سطح محتوا و هم در سطح کد HTML) انجام میشود تا آن صفحات برای موتورهای جستجو و کاربران قابل فهمتر، مرتبطتر و با کیفیتتر شوند. هدف سئوی داخلی، کمک به موتورهای جستجو برای درک موضوع و محتوای هر صفحه و تطبیق آن با کوئریهای مرتبط کاربران است. عناصر کلیدی سئوی داخلی عبارتند از:
تحقیق و هدفگذاری کلمات کلیدی مناسب برای هر صفحه.
بهینهسازی تگ عنوان (Title Tag).
بهینهسازی متا توضیحات (Meta Description).
استفاده صحیح از تگهای هدینگ (H1-H6).
تولید و بهینهسازی محتوای با کیفیت، جامع، منحصر به فرد و مطابق با قصد کاربر (Search Intent).
بهینهسازی تصاویر (Alt Text, File Size).
بهینهسازی ساختار URL.
لینکسازی داخلی (Internal Linking) مؤثر.
بهبود خوانایی و تجربه کاربری محتوا.
پیادهسازی دادههای ساختاریافته (Schema Markup).
اطمینان از سرعت بارگذاری مناسب صفحه. سئوی داخلی پایهای است که سئوی خارجی و فنی بر روی آن بنا میشوند.
Open Graph Protocol (پروتکل اوپن گراف): مجموعهای از متا تگهای خاص (با پیشوند
og:
) که توسط فیسبوک معرفی شد و اکنون توسط بسیاری از پلتفرمهای اجتماعی دیگر (مانند لینکدین، توییتر تا حدی) پشتیبانی میشود. این تگها به شما امکان میدهند کنترل کنید که چگونه محتوای صفحه وب شما (شامل عنوان، توضیحات، تصویر شاخص، URL) هنگام اشتراکگذاری در این پلتفرمها نمایش داده شود. استفاده از تگهای Open Graph (مانندog:title
,og:description
,og:image
,og:url
,og:type
) به ایجاد پیشنمایشهای جذاب و دقیق کمک میکند که میتواند نرخ کلیک و تعامل در شبکههای اجتماعی را افزایش دهد.Organic Search Results (نتایج جستجوی ارگانیک / طبیعی): لیستهای اصلی و غیر پولی (رایگان) که در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP) در پاسخ به کوئری کاربر نمایش داده میشوند. این نتایج بر اساس الگوریتمهای پیچیده موتور جستجو و بر مبنای عواملی مانند مرتبط بودن، اعتبار، کیفیت محتوا و تجربه کاربری رتبهبندی میشوند. نتایج ارگانیک متمایز از نتایج پولی (Paid Search Results یا تبلیغات PPC) هستند که معمولاً با برچسب "تبلیغ" یا "Ad" مشخص میشوند. هدف اصلی سئو (SEO)، بهبود دیدهشدن و رتبهبندی در نتایج جستجوی ارگانیک است.
Orphan Page (صفحه یتیم): صفحهای در وبسایت که هیچ لینک داخلی از هیچ صفحه دیگری در همان وبسایت به آن اشاره نمیکند. در نتیجه، این صفحات برای کاربران (مگر اینکه URL مستقیم را داشته باشند) و برای خزندههای موتور جستجو به سختی قابل کشف هستند. صفحات یتیم معمولاً اعتبار لینک کمی دریافت میکنند و احتمال ایندکس شدن و رتبهبندی آنها پایین است. شناسایی صفحات یتیم (معمولاً با استفاده از ابزارهای خزش سایت و مقایسه با نقشه سایت) و ایجاد لینکهای داخلی مناسب به آنها در صورت لزوم، بخشی از ممیزی و بهینهسازی سایت است.
Outbound Link (لینک خروجی): (رجوع شود به External Link).
Outreach (ارتباطگیری / اطلاعرسانی): در زمینه سئو و بازاریابی محتوا، به فرآیند فعالانه برقراری ارتباط با افراد، وبلاگنویسان، روزنامهنگاران، سردبیران، اینفلوئنسرها، یا مالکان وبسایتهای دیگر اشاره دارد. اهداف Outreach میتواند شامل موارد زیر باشد:
ترویج محتوای عالی تولید شده برای کسب بکلینک یا اشتراکگذاری.
پیشنهاد برای وبلاگنویسی مهمان (Guest Blogging).
ایجاد روابط و همکاریهای استراتژیک.
درخواست اصلاح لینکهای شکسته یا افزودن لینک به اشارات بدون لینک. Outreach مؤثر نیازمند تحقیق، شخصیسازی پیام، و ارائه ارزش به طرف مقابل است.
Page Authority (PA - اعتبار صفحه): امتیازی (معمولاً بین ۱ تا ۱۰۰) مشابه اعتبار دامنه (DA) که توسط ابزار سئو Moz توسعه داده شده و قدرت و پتانسیل رتبهبندی یک صفحه وب خاص را بر اساس کیفیت و کمیت لینکهایی که مستقیماً به آن صفحه اشاره میکنند، پیشبینی میکند. مانند DA، این امتیاز نیز یک معیار شخص ثالث و نسبی است و مستقیماً توسط گوگل استفاده نمیشود، اما میتواند برای مقایسه قدرت صفحات رقیب برای یک کلمه کلیدی خاص مفید باشد.
Page Experience (تجربه صفحه): مجموعهای از سیگنالها که گوگل برای سنجش کیفیت کلی تجربه کاربری (User Experience - UX) یک صفحه وب از دیدگاه فنی و کاربردی استفاده میکند. گوگل اعلام کرده که تجربه صفحه به عنوان بخشی از الگوریتم رتبهبندی در نظر گرفته میشود. سیگنالهای اصلی تشکیلدهنده Page Experience عبارتند از:
Core Web Vitals (LCP, INP, CLS): معیارهای مربوط به سرعت بارگذاری، تعاملپذیری و پایداری بصری.
Mobile-Friendliness: سازگاری صفحه با دستگاههای موبایل.
HTTPS: استفاده از اتصال امن.
No Intrusive Interstitials: عدم استفاده از تبلیغات بینابینی مزاحم که محتوا را میپوشانند. هدف گوگل تشویق وبسایتها به ارائه تجربهای روان، سریع، امن و بدون مزاحمت برای کاربران است.
Page Load Time (زمان بارگذاری صفحه): کل مدت زمانی که طول میکشد تا تمام محتوای یک صفحه وب (شامل HTML, CSS, JS, تصاویر و سایر منابع) به طور کامل در مرورگر کاربر دانلود، پردازش و رندر شده و برای تعامل آماده شود. Page Load Time یک عامل مهم در تجربه کاربری است و به طور غیرمستقیم (از طریق تأثیر بر معیارهایی مانند Core Web Vitals و نرخ پرش) میتواند بر سئو تأثیر بگذارد.
Page Speed / Site Speed (سرعت صفحه / سرعت سایت): مفهومی کلی که به سرعت عملکرد یک وبسایت یا یک صفحه وب خاص اشاره دارد. سرعت سایت شامل معیارهای مختلفی میشود، از جمله زمان بارگذاری صفحه (Page Load Time)، زمان تا اولین بایت (Time To First Byte - TTFB)، و معیارهای Core Web Vitals (LCP, INP, CLS). سرعت سایت یک فاکتور رتبهبندی تأیید شده توسط گوگل (به خصوص در موبایل) است و تأثیر مستقیمی بر تجربه کاربری، نرخ تعامل و نرخ تبدیل دارد. بهینهسازی سرعت سایت (Web Performance Optimization) یک بخش مهم از سئوی تکنیکال است. ابزارهایی مانند Google PageSpeed Insights، Lighthouse و GTmetrix برای اندازهگیری و شناسایی فرصتهای بهبود سرعت استفاده میشوند.
PageRank (PR - پیجرنک): الگوریتمی که در ابتدا توسط لری پیج و سرگئی برین (موسسان گوگل) در دانشگاه استنفورد توسعه داده شد و اساس اولیه موتور جستجوی گوگل را تشکیل داد. PageRank اهمیت و اعتبار یک صفحه وب را بر اساس کمیت و کیفیت لینکهایی که از صفحات دیگر به آن اشاره میکنند، محاسبه میکند. ایده اصلی این است که یک لینک از صفحه A به صفحه B به عنوان یک "رأی" از طرف A به B تلقی میشود و این رأیها به صورت بازگشتی در سراسر وب توزیع میشوند. صفحاتی که لینکهای بیشتری از صفحات مهمتر دریافت میکنند، PageRank بالاتری خواهند داشت.مهم: گوگل از سالها پیش نمایش عمومی مقادیر PageRank (که عددی بین ۰ تا ۱۰ بود) را متوقف کرده است. اگرچه الگوریتم PageRank اولیه بسیار تکامل یافته و اکنون تنها یکی از صدها سیگنال رتبهبندی گوگل است، اما مفهوم بنیادین انتقال اعتبار از طریق لینکها (که امروزه بیشتر به آن Link Equity گفته میشود) همچنان یکی از پایههای اصلی رتبهبندی گوگل و دلیل اهمیت لینکسازی در سئو است.
Pagination (صفحهبندی): روشی برای تقسیم محتوای طولانی (مانند لیست محصولات در یک دستهبندی، نتایج جستجوی داخلی، آرشیو وبلاگ، یا یک مقاله بسیار طولانی) به چندین صفحه جداگانه و متوالی. صفحهبندی با استفاده از لینکهایی مانند "صفحه ۱، ۲، ۳..." یا "بعدی/قبلی" پیادهسازی میشود. از نظر سئو، پیادهسازی صحیح صفحهبندی مهم است تا:
خزندهها بتوانند تمام صفحات را کشف کنند (از لینکهای استاندارد
<a href>
استفاده شود).مشکلات محتوای تکراری ایجاد نشود (ممکن است نیاز به بررسی
rel="canonical"
باشد، اگرچه استفاده ازrel="next"/"prev"
دیگر توسط گوگل به عنوان سیگنال ایندکسسازی استفاده نمیشود اما همچنان میتواند برای کشف مفید باشد).تجربه کاربری مناسبی فراهم شود. در برخی موارد، استفاده از دکمه "بارگذاری بیشتر" (Load More) یا اسکرول بینهایت (Infinite Scroll) به جای صفحهبندی سنتی ترجیح داده میشود، اما آنها نیز نیازمند ملاحظات فنی سئو هستند.
Paid Search Results / PPC Ads (نتایج جستجوی پولی / تبلیغات کلیکی): تبلیغاتی که در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP)، معمولاً در موقعیتهای برجستهای مانند بالا یا پایین نتایج ارگانیک، نمایش داده میشوند و با برچسب "تبلیغ" (Ad) یا مشابه آن مشخص میشوند. تبلیغدهندگان برای نمایش تبلیغات خود در این جایگاهها، از طریق پلتفرمهایی مانند Google Ads (برای گوگل) یا Microsoft Advertising (برای بینگ)، بر اساس مدلهای مختلفی مانند پرداخت به ازای کلیک (Pay-Per-Click - PPC) هزینه پرداخت میکنند. نتایج جستجوی پولی بخشی از بازاریابی موتورهای جستجو (SEM) هستند اما از سئو (که بر نتایج ارگانیک تمرکز دارد) متمایز هستند، اگرچه این دو میتوانند مکمل یکدیگر باشند.
Panda Algorithm Update (بهروزرسانی الگوریتم پاندا): یک بهروزرسانی الگوریتمی مهم و تأثیرگذار که اولین بار در فوریه ۲۰۱۱ توسط گوگل معرفی شد. هدف اصلی پاندا، شناسایی و کاهش رتبه وبسایتهایی بود که محتوای کمکیفیت (Low-quality content)، کمعمق (Thin content)، تکراری (Duplicate content)، یا محتوای تولید شده به صورت خودکار (Auto-generated content) داشتند یا تجربه کاربری ضعیفی ارائه میدادند. پاندا به تدریج به بخشی از الگوریتم هسته گوگل تبدیل شد و به طور مستمر بر کیفیت محتوا نظارت میکند.
Penguin Algorithm Update (بهروزرسانی الگوریتم پنگوئن): یک بهروزرسانی الگوریتمی مهم دیگر که اولین بار در آوریل ۲۰۱۲ توسط گوگل معرفی شد. هدف اصلی پنگوئن، مقابله با تکنیکهای لینکسازی اسپم و دستکاریکننده (Link Schemes) بود که برای افزایش مصنوعی رتبهبندی استفاده میشدند. پنگوئن به طور خاص پروفایل بکلینک سایتها را بررسی میکرد و سایتهایی را که الگوهای لینکسازی غیرطبیعی داشتند (مانند خرید لینک انبوه، استفاده از مزارع لینک، تبادل لینک افراطی، یا انکر تکست بیشازحد بهینهشده) جریمه میکرد. پنگوئن نیز اکنون بخشی از الگوریتم هسته گوگل است و به صورت آنی (Real-time) عمل میکند، یعنی تأثیرات آن بر سایتها میتواند با هر بار خزش و ارزیابی مجدد، اعمال یا برداشته شود.
Partial Match Anchor Text (انکر تکست تطابق جزئی): انکر تکستی که شامل کلمه کلیدی اصلی مورد نظر است، اما کلمات دیگری نیز در کنار آن وجود دارد. مثال: به جای انکر تکست "سئو چیست؟"، از "این راهنمای کامل درباره سئو چیست" استفاده شود. انکر تکست تطابق جزئی نسبت به تطابق دقیق (Exact Match) طبیعیتر به نظر میرسد و همچنان سیگنال مرتبط بودن را به موتور جستجو ارسال میکند. استفاده از ترکیبی از انکر تکستهای تطابق جزئی و سایر انواع، بخشی از یک پروفایل لینک طبیعی است.
Payload (پیلود / بار مفید): در شبکههای کامپیوتری و وب، به بخش اصلی دادههای منتقل شده در یک پیام یا بسته (Packet) اشاره دارد، جدا از اطلاعات کنترلی یا هدرها. به عنوان مثال، در یک درخواست HTTP برای یک صفحه وب، پیلود پاسخ سرور، خود کد HTML، CSS، JS یا محتوای تصویر است. اندازه پیلود تأثیر مستقیمی بر زمان دانلود و سرعت بارگذاری دارد.
Penalty (جریمه / پنالتی): تأثیر منفی بر رتبه، دیدهشدن یا ایندکس شدن یک وبسایت در نتایج جستجوی موتور جستجو که به دلیل نقض دستورالعملهای کیفیت آن موتور جستجو اعمال میشود. جریمهها میتوانند به دو صورت اصلی باشند:
جریمه الگوریتمی (Algorithmic Penalty): به صورت خودکار توسط بهروزرسانیهای الگوریتم (مانند پاندا، پنگوئن، Helpful Content) بر اساس شناسایی الگوهای نقضکننده اعمال میشود.
جریمه دستی (Manual Action / Penalty): توسط یک بازبین انسانی در تیم کیفیت جستجو به دلیل نقض آشکار و اغلب عمدی دستورالعملها اعمال میشود و در Search Console اطلاعرسانی میگردد. جریمهها میتوانند منجر به افت رتبه برای کلمات کلیدی خاص، افت کلی ترافیک، یا حتی حذف کامل سایت از ایندکس شوند. رفع جریمه نیازمند شناسایی علت، اصلاح مشکل و (در مورد جریمه دستی) ارسال درخواست بازبینی است.
Penguin Algorithm Update: (تکرار برای کامل بودن - رجوع شود به تعریف قبلی).
People Also Ask (PAA - مردم همچنین میپرسند): یک ویژگی پویا در صفحه نتایج جستجوی گوگل (SERP) که معمولاً به صورت یک کادر حاوی لیستی از سوالات مرتبط با کوئری اصلی کاربر نمایش داده میشود. با کلیک روی هر سوال، یک پاسخ کوتاه (معمولاً استخراج شده از یکی از صفحات وب رتبهبندی شده، مشابه Featured Snippet) به همراه لینکی به صفحه منبع باز میشود و اغلب سوالات مرتبط بیشتری نیز ظاهر میشوند. بخش PAA میتواند منبعی ارزشمند برای موارد زیر باشد:
درک عمیقتر سوالات و نیازهای اطلاعاتی کاربران پیرامون یک موضوع.
یافتن ایدههای جدید برای تولید محتوا یا بهبود محتوای موجود.
شناسایی فرصتهایی برای کسب رتبه در خود کادر PAA.
Phantom Update (بهروزرسانی فانتوم / شبح - نام غیررسمی): اصطلاحی که توسط جامعه سئو برای توصیف برخی بهروزرسانیهای الگوریتمی نامشخص و تأیید نشده گوگل (به خصوص یکی در حدود بهار ۲۰۱۵) استفاده شد که به نظر میرسید بر روی "سیگنالهای کیفیت" کلی سایتها تمرکز داشتند و باعث نوسانات رتبهبندی برای سایتهایی میشدند که لزوماً مشکلات واضحی در زمینه محتوای کمکیفیت (پاندا) یا لینکهای اسپم (پنگوئن) نداشتند. تصور میشد این بهروزرسانیها ممکن است به سیگنالهای مرتبط با تعامل کاربر، اعتبار برند، یا کیفیت فنی عمیقتر مرتبط باشند.
Phrase Match (تطابق عبارتی): نوعی از تطابق کلمات کلیدی که عمدتاً در تنظیمات کمپینهای تبلیغات کلیکی (PPC) مانند Google Ads استفاده میشود. در تطابق عبارتی، تبلیغ شما ممکن است برای جستجوهایی نمایش داده شود که شامل معنای عبارت کلیدی شما باشند. این میتواند شامل خود عبارت، یا نسخههای نزدیک به آن با کلمات اضافی قبل یا بعد باشد، اما معنای اصلی باید حفظ شود. این نوع تطابق نسبت به تطابق دقیق (Exact Match) گستردهتر و نسبت به تطابق گسترده (Broad Match) محدودتر است.
Pillar Page: (رجوع شود به Content Hub).
Piracy / DMCA Takedown (دزدی محتوا / نقض کپیرایت / حذف DMCA):
Piracy (دزدی محتوا): تکثیر، توزیع یا استفاده غیرمجاز از محتوای دارای حق کپیرایت (مانند نرمافزار، فیلم، موسیقی، متن).
DMCA (Digital Millennium Copyright Act - قانون کپیرایت هزاره دیجیتال): قانونی در ایالات متحده که به دارندگان حق کپیرایت اجازه میدهد درخواست حذف محتوای ناقض کپیرایت خود را از پلتفرمهای آنلاین (از جمله موتورهای جستجو) بدهند (DMCA Takedown Notice). گوگل الگوریتمهایی دارد (گاهی به آن Pirate Update اشاره میشود) که سیگنالهای مربوط به نقض کپیرایت (مانند تعداد درخواستهای معتبر DMCA Takedown علیه یک سایت) را در نظر گرفته و ممکن است رتبه سایتهایی را که به طور مکرر درگیر دزدی محتوا هستند، کاهش دهد.
Pogo-sticking (پوگو استیکینگ / پرش بین نتایج): رفتاری که در آن کاربر روی یک نتیجه در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP) کلیک میکند، وارد صفحه مقصد میشود، اما به سرعت (معمولاً در عرض چند ثانیه) تشخیص میدهد که آن صفحه نیاز او را برآورده نمیکند یا کیفیت پایینی دارد، و بلافاصله با دکمه "بازگشت" مرورگر به همان SERP باز میگردد تا روی نتیجه دیگری کلیک کند. پوگو استیکینگ مکرر برای یک نتیجه خاص میتواند به عنوان یک سیگنال منفی قوی برای موتور جستجو تلقی شود که آن صفحه احتمالاً مرتبط یا رضایتبخش نیست و ممکن است (به طور غیرمستقیم) بر رتبهبندی آن تأثیر منفی بگذارد. (متمایز از Bounce Rate که لزوماً شامل بازگشت سریع به SERP نیست).
Position / Rank (موقعیت / رتبه): جایگاه عددی یک URL خاص در لیست نتایج جستجوی ارگانیک برای یک کلمه کلیدی یا کوئری مشخص. رتبه ۱ (Position 1) به معنای اولین نتیجه ارگانیک در صفحه است. رتبهبندی معمولاً پویا است و میتواند بر اساس عوامل مختلفی مانند موقعیت مکانی کاربر، تاریخچه جستجو، و بهروزرسانیهای الگوریتمی تغییر کند. ردیابی رتبه برای کلمات کلیدی مهم یکی از معیارهای رایج سئو است، اما نباید تنها معیار موفقیت باشد.
Position Zero (رتبه صفر): (رجوع شود به Featured Snippet).
PPC (Pay-Per-Click - پرداخت به ازای کلیک): یک مدل رایج قیمتگذاری در تبلیغات آنلاین که در آن تبلیغدهنده تنها زمانی هزینه پرداخت میکند که کاربری روی تبلیغ او کلیک کند و به وبسایت یا صفحه فرود او هدایت شود (و نه صرفاً برای نمایش تبلیغ - Impression). پلتفرمهای اصلی تبلیغات PPC در جستجو شامل Google Ads و Microsoft Advertising هستند. PPC بخشی از بازاریابی موتورهای جستجو (SEM) است.
PPC Cannibalization (همنوعخواری PPC): وضعیتی در تبلیغات کلیکی که در آن چندین تبلیغ یا گروه تبلیغاتی مختلف از یک حساب تبلیغاتی برای یک کلمه کلیدی یا کوئری جستجوی یکسان با یکدیگر رقابت میکنند. این امر میتواند منجر به افزایش غیرضروری هزینه به ازای کلیک (CPC) و کاهش کارایی کلی کمپین شود. مدیریت دقیق ساختار حساب، کلمات کلیدی و کلمات کلیدی منفی برای جلوگیری از این مشکل ضروری است.
Prerendering (پیشرندر کردن): یکی از راهکارهای سئوی جاوا اسکریپت (JavaScript SEO) که در آن نسخه HTML کامل و ایستا (رندر شده) از صفحات وبسایتی که به شدت به جاوا اسکریپت سمت کلاینت متکی هستند، از قبل (معمولاً در زمان ساخت یا Deploy) ایجاد و بر روی سرور ذخیره میشود. سپس، هنگامی که یک خزنده موتور جستجو (یا گاهی اوقات اولین بازدید کاربر برای بارگذاری سریعتر) صفحه را درخواست میکند، این نسخه HTML ایستا و از پیش رندر شده به آن ارائه میشود. این کار تضمین میکند که محتوای اصلی بدون نیاز به اجرای JS توسط کلاینت، قابل دسترس و ایندکس شدن است. Prerendering برای سایتهای استاتیک یا سایتهایی که محتوای آنها به ندرت تغییر میکند، مناسب است.
Private Blog Network (PBN - شبکه وبلاگ خصوصی): شبکهای از وبسایتها (اغلب وبلاگها) که به ظاهر مستقل هستند اما در واقع توسط یک شخص یا گروه کنترل میشوند و هدف اصلی آنها ساختن بکلینکهای مصنوعی و کنترلشده به یک یا چند وبسایت اصلی (که به آنها "سایتهای پولی" یا Money Sites گفته میشود) برای دستکاری رتبهبندی آنها در موتورهای جستجو است. PBNها معمولاً بر روی دامنههای منقضی شده (Expired Domains) که قبلاً اعتبار و بکلینک داشتهاند، ساخته میشوند و تلاش میشود ردپای مالکیت مشترک آنها پنهان بماند. استفاده از PBN یک تکنیک کلاه سیاه پرخطر و نقض صریح دستورالعملهای گوگل است و در صورت شناسایی میتواند منجر به جریمههای بسیار شدید برای هم PBN و هم سایتهای دریافتکننده لینک شود.
Product Schema (اسکیمای محصول): نوع خاصی از دادههای ساختاریافته (Structured Data) با استفاده از واژگان Schema.org (به خصوص
Product
,Offer
,AggregateRating
,Review
) که برای نشانهگذاری اطلاعات مربوط به محصولات در صفحات وب (معمولاً صفحات محصول در سایتهای تجارت الکترونیک) استفاده میشود. پیادهسازی صحیح اسکیمای محصول به موتورهای جستجو کمک میکند تا جزئیات کلیدی محصول مانند نام، تصویر، توضیحات، برند، قیمت، موجودی، وضعیت کالا، امتیاز و تعداد نقدها را به طور دقیق درک کنند. این اطلاعات میتوانند برای نمایش نتایج غنی (Rich Snippets) جذاب در SERP (مانند نمایش قیمت، موجودی و ستارههای امتیاز) و همچنین در Google Shopping و Google Images استفاده شوند که میتواند دیدهشدن و CTR را به طور قابل توجهی افزایش دهد. اسکیمای محصول برای سئوی تجارت الکترونیک (E-commerce SEO) بسیار مهم است.Progressive Web App (PWA - اپلیکیشن وب پیشرونده): نوعی اپلیکیشن نرمافزاری که از طریق وب و با استفاده از فناوریهای استاندارد وب (HTML, CSS, JavaScript) ارائه میشود، اما قابلیتها و تجربهای مشابه اپلیکیشنهای بومی (Native Apps) را ارائه میدهد. ویژگیهای کلیدی PWAها شامل قابلیت نصب بر روی صفحه اصلی دستگاه (Add to Home Screen)، امکان کار به صورت آفلاین یا در شرایط شبکه ضعیف (با استفاده از Service Workers)، قابلیت ارسال پوش نوتیفیکیشن (Push Notifications) و عملکرد سریع و روان است. از نظر سئو، PWAها باید مانند هر وبسایت دیگری قابل کشف، خزش و ایندکس شدن باشند. اطمینان از اینکه محتوای اصلی از طریق URLهای منحصر به فرد قابل دسترسی است و از تکنیکهای مناسب JavaScript SEO (مانند SSR یا Prerendering) در صورت نیاز استفاده میشود، برای سئوی PWAها ضروری است.
Prominence (برجستگی / شهرت):
در سئوی محلی: یکی از سه فاکتور اصلی رتبهبندی در Local Pack (در کنار Relevance و Distance). برجستگی به میزان شناختهشدگی و معروفیت یک کسبوکار در دنیای واقعی و آنلاین اشاره دارد. سیگنالهای برجستگی میتوانند شامل تعداد و کیفیت بکلینکها به وبسایت، تعداد و امتیاز نقد و بررسیهای آنلاین، حجم سیتیشنهای NAP، میزان جستجوی نام برند، و پوشش رسانهای باشند. کسبوکارهای معروفتر احتمال بیشتری برای رتبهبندی بهتر در جستجوی محلی دارند.
در محتوا (Keyword Prominence): (رجوع شود به Keyword Prominence).
Proximity (نزدیکی):
در سئوی محلی: به فاصله فیزیکی بین موقعیت مکانی کاربر (یا مکانی که در کوئری مشخص شده) و موقعیت فیزیکی کسبوکار اشاره دارد. نزدیکی یکی از مهمترین فاکتورهای رتبهبندی در نتایج جستجوی محلی (به خصوص در Local Pack و نتایج نقشه) است. موتورهای جستجو سعی میکنند مرتبطترین کسبوکارها را که به کاربر نزدیکتر هستند، نمایش دهند.
در محتوا (Keyword Proximity): (رجوع شود به Keyword Proximity).
PushState API (History API): یک ویژگی در جاوا اسکریپت مرورگرها که به توسعهدهندگان وب امکان میدهد URL نمایش داده شده در نوار آدرس مرورگر را بدون نیاز به بارگذاری مجدد کل صفحه، تغییر دهند و همچنین حالتهای مختلف برنامه را به تاریخچه مرورگر (Browser History) اضافه کنند. PushState API برای ساخت اپلیکیشنهای تکصفحهای (Single Page Applications - SPAs) و پیادهسازی ویژگیهایی مانند اسکرول بینهایت یا فیلترهای AJAX به روشی سئوپسند بسیار مهم است، زیرا به هر "حالت" یا "نمای" محتوایی یک URL منحصر به فرد، قابل اشتراکگذاری و قابل بوکمارک شدن اختصاص میدهد که میتواند توسط خزندههای موتور جستجو نیز ایندکس شود.
QDF (Query Deserves Freshness - کوئری نیازمند تازگی): بخشی از الگوریتم رتبهبندی گوگل که برای شناسایی کوئریهایی طراحی شده است که کاربران برای آنها احتمالاً به دنبال اطلاعات بسیار جدید و بهروز هستند. هنگامی که یک کوئری به عنوان نیازمند تازگی تشخیص داده میشود (مثلاً جستجو درباره یک رویداد خبری داغ، یک برنامه تلویزیونی در حال پخش، یا نتایج ورزشی اخیر)، الگوریتم QDF به محتوای منتشر شده یا بهروز شده اخیر، امتیاز و اولویت بیشتری در رتبهبندی میدهد. میزان تأثیر QDF بسته به موضوع و زمان متفاوت است.
QRG (Quality Rater Guidelines - دستورالعملهای ارزیابان کیفیت): یک سند عمومی و بسیار مفصل (بیش از ۱۶۰ صفحه) که توسط گوگل منتشر شده و به ارزیابان کیفیت جستجوی انسانی (Search Quality Raters) که با گوگل همکاری میکنند، آموزش میدهد که چگونه کیفیت صفحات وب و نتایج جستجو را بر اساس مجموعهای از معیارها و استانداردها ارزیابی کنند. اگرچه ارزیابیهای این افراد مستقیماً رتبه هیچ سایتی را تغییر نمیدهد، اما بازخورد آنها به گوگل کمک میکند تا الگوریتمهای خود را بهبود بخشد. مطالعه QRG برای متخصصان سئو بسیار ارزشمند است زیرا بینش عمیقی درباره آنچه گوگل به عنوان یک صفحه وب با کیفیت بالا یا پایین در نظر میگیرد، ارائه میدهد. مفاهیم کلیدی در QRG شامل E-E-A-T، YMYL، درک هدف صفحه (Page Purpose)، ارزیابی کیفیت محتوای اصلی (Main Content)، و سنجش اعتبار و شهرت وبسایت و نویسنده است.
Query / Search Query (کوئری / عبارت جستجو): کلمه یا عبارتی که کاربر در کادر جستجوی یک موتور جستجو وارد میکند تا اطلاعاتی را پیدا کند. کوئریها میتوانند کوتاه یا بلند، ساده یا پیچیده، و با انواع مختلفی از قصد کاربر (Search Intent) باشند. درک کوئریهایی که مخاطبان هدف استفاده میکنند، اساس تحقیق کلمات کلیدی و سئو است.
RankBrain (رنکبرین): نام یک سیستم هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین (Machine Learning) که بخشی از الگوریتم اصلی رتبهبندی گوگل (Hummingbird) است و در سال ۲۰۱۵ معرفی شد. RankBrain به گوگل کمک میکند تا معنی کوئریهای جستجو، به خصوص کوئریهای جدید، مبهم، طولانی یا محاورهای که قبلاً هرگز ندیده است (حدود ۱۵٪ از کل جستجوهای روزانه)، را بهتر تفسیر کند و مرتبطترین نتایج موجود در ایندکس را برای آنها شناسایی و رتبهبندی کند. RankBrain به طور مداوم از طریق تحلیل دادههای جستجو یاد میگیرد و بهبود مییابد و به عنوان یکی از مهمترین سیگنالهای رتبهبندی گوگل (در کنار محتوا و لینکها) در نظر گرفته میشود.
Ranking Factor (فاکتور رتبهبندی / عامل رتبهبندی): یکی از ویژگیها یا سیگنالهای متعددی که الگوریتم موتور جستجو برای ارزیابی و تعیین ترتیب (رتبه) صفحات وب در نتایج جستجوی ارگانیک برای یک کوئری خاص در نظر میگیرد. صدها فاکتور رتبهبندی مختلف وجود دارد که اهمیت و وزن هر کدام میتواند بسته به نوع کوئری، زمینه جستجو و زمان متفاوت باشد و دائماً توسط موتور جستجو در حال تنظیم و تغییر است. برخی از مهمترین فاکتورهای رتبهبندی شناخته شده یا مورد بحث عبارتند از:
کیفیت و مرتبط بودن محتوا (Content Quality & Relevance).
کیفیت و کمیت بکلینکها (Backlinks).
سیگنالهای تجربه صفحه (Page Experience Signals) شامل Core Web Vitals و Mobile-Friendliness.
استفاده از HTTPS.
مرتبط بودن موضوعی (Topical Relevance) و اعتبار دامنه/صفحه (Authority).
درک قصد کاربر (Search Intent Satisfaction).
تازگی محتوا (Freshness) برای کوئریهای خاص.
سیگنالهای مرتبط با E-E-A-T. سئو شامل بهینهسازی وبسایت و محتوای آن بر اساس درک این فاکتورها است.
RDFa (Resource Description Framework in Attributes): یکی دیگر از سینتکسهای استاندارد W3C (به همراه JSON-LD و Microdata) برای جاسازی دادههای ساختاریافته (معمولاً با واژگان Schema.org) مستقیماً در درون کدهای HTML صفحه. RDFa از مجموعهای از صفات HTML مانند
vocab
(برای تعریف واژگان مورد استفاده)،typeof
(برای مشخص کردن نوع موجودیت) وproperty
(برای تعریف ویژگیهای موجودیت) استفاده میکند. مانند Microdata، پیادهسازی آن میتواند کد HTML را کمی پیچیدهتر کند و JSON-LD معمولاً گزینه ترجیحی است.Reciprocal Link (لینک متقابل / تبادل لینک): وضعیتی که در آن دو وبسایت A و B به یکدیگر لینک میدهند (یعنی A به B لینک میدهد و B نیز به A لینک میدهد). تبادل لینک گاهبهگاه بین سایتهای مرتبط و با کیفیت میتواند طبیعی باشد. اما ایجاد تعداد زیادی لینک متقابل به صورت سیستماتیک و صرفاً با هدف دستکاری رتبهبندی (مثلاً از طریق برنامههای تبادل لینک یا درخواستهای انبوه) توسط گوگل به عنوان یک طرح لینک (Link Scheme) و نقض دستورالعملها تلقی شده و میتواند منجر به جریمه شود.
Redirect (ریدایرکت / تغییر مسیر): فرآیندی که در آن سرور وب، یک درخواست برای یک URL (مبدأ) را به صورت خودکار به URL دیگری (مقصد) هدایت میکند. ریدایرکتها برای موارد مختلفی استفاده میشوند، مانند:
هدایت کاربران و موتورهای جستجو از یک صفحه قدیمی به صفحه جدید پس از تغییر ساختار سایت یا حذف صفحه.
تجمیع سیگنالهای رتبهبندی در یک نسخه کنونیکال از URL (مثلاً هدایت نسخه HTTP به HTTPS یا نسخه non-www به www).
هدایت کاربران به نسخه مناسب زبان یا دستگاه.
ردیابی کلیکها (گاهی در تبلیغات). انواع اصلی ریدایرکتها بر اساس کد وضعیت HTTP که سرور برمیگرداند، عبارتند از:
301 Redirect (تغییر مسیر دائمی): به مرورگرها و موتورهای جستجو میگوید که صفحه برای همیشه به آدرس جدید منتقل شده است. این نوع ریدایرکت بیشتر اعتبار لینک (Link Equity) را به URL جدید منتقل میکند و بهترین گزینه برای انتقال دائمی محتوا است.
302 Found / 307 Temporary Redirect (تغییر مسیر موقت): به مرورگرها و موتورهای جستجو میگوید که انتقال موقت است و URL اصلی باید همچنان در ایندکس باقی بماند و اعتبار لینک کمتری (یا هیچ) به URL جدید منتقل نمیشود. باید فقط برای انتقالهای واقعاً موقتی (مانند زمان تعمیرات سایت یا تست A/B) استفاده شود. استفاده نادرست از ریدایرکت 302 به جای 301 میتواند به سئو آسیب بزند.
Meta Refresh: روشی قدیمیتر و کندتر برای ریدایرکت که با استفاده از تگ
<meta http-equiv="refresh">
در HTML انجام میشود و معمولاً برای سئو توصیه نمیشود زیرا ممکن است اعتبار لینک را به خوبی منتقل نکند و تجربه کاربری ضعیفی ایجاد کند.
Referrer / Referring Domain (ارجاعدهنده / دامنه ارجاعدهنده): منبعی که یک بازدیدکننده را به وبسایت شما هدایت کرده است. در گزارشهای گوگل آنالیتیکس، "Referral Traffic" به بازدیدکنندگانی اشاره دارد که از طریق کلیک روی لینکی در یک وبسایت دیگر (دامنه ارجاعدهنده) وارد سایت شما شدهاند. تحلیل دامنههای ارجاعدهنده میتواند نشان دهد کدام وبسایتها بیشترین ترافیک را به شما ارسال میکنند و ممکن است فرصتهای لینکسازی یا همکاری را آشکار کند.
Reinclusion Request / Reconsideration Request (درخواست بازبینی / گنجاندن مجدد): فرآیندی که در آن مالک وبسایتی که یک اقدام دستی (Manual Action) از گوگل دریافت کرده، پس از شناسایی و رفع کامل مشکلاتی که منجر به جریمه شدهاند (مانند حذف لینکهای اسپم، بهبود محتوای بیکیفیت)، درخواستی رسمی و مستند را از طریق Google Search Console به تیم کیفیت جستجوی گوگل ارسال میکند. در این درخواست، مالک سایت توضیح میدهد که چه مشکلاتی وجود داشته، چه اقداماتی برای رفع آنها انجام داده و چرا معتقد است که سایتش اکنون مطابق با دستورالعملهای وبمستر گوگل است و باید جریمه آن لغو شود. بررسی این درخواستها توسط بازبینان انسانی انجام میشود و ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد.
Rel="sponsored" Attribute: صفتی که میتوان به تگ لینک HTML (
<a>
) اضافه کرد (<a href="advertiser.com" rel="sponsored">Ad</a>
) تا به طور مشخص به موتورهای جستجو اعلام کند که این لینک بخشی از یک توافق تجاری، تبلیغاتی، یا حمایت مالی است که برای ایجاد آن هزینه پرداخت شده است. گوگل توصیه میکند که تمام لینکهای پولی یا تبلیغاتی که ممکن است بر رتبهبندی تأثیر بگذارند، باید با این صفت (یا باnofollow
) نشانهگذاری شوند تا از نقض دستورالعملهای مربوط به طرحهای لینک جلوگیری شود.Rel="ugc" Attribute (User-Generated Content): صفتی که میتوان به تگ لینک HTML (
<a>
) اضافه کرد (<a href="user-link.com" rel="ugc">User Comment</a>
) تا به موتورهای جستجو نشان دهد که این لینک در محتوایی قرار دارد که توسط کاربران سایت ایجاد شده است، نه توسط خود مالک سایت. مثالهای رایج شامل لینکهای موجود در بخش نظرات وبلاگها، پستهای کاربران در فرومها، یا سایر محتوای تولید شده توسط کاربر (User-Generated Content - UGC) است. گوگل استفاده از این صفت را برای چنین لینکهایی توصیه میکند تا به شناسایی بهتر ماهیت آنها کمک کند (اگرچهnofollow
نیز همچنان قابل قبول است).Relevance (مرتبط بودن / ربط): میزان تناسب و ارتباط محتوای یک صفحه وب با موضوع یا قصد پشت کوئری جستجوی کاربر. مرتبط بودن یکی از اصلیترین و بنیادیترین فاکتورهای رتبهبندی در موتورهای جستجو است. الگوریتمها سعی میکنند صفحاتی را پیدا و رتبهبندی کنند که به بهترین و کاملترین شکل به نیاز اطلاعاتی یا هدف کاربر پاسخ میدهند. سئو شامل بهینهسازی محتوا و سیگنالهای دیگر (مانند لینکها) برای نشان دادن و افزایش مرتبط بودن برای کوئریهای هدف است.
متوجه شدم! عذرخواهی میکنم بابت تکرار. تمرکزم روی ادامه دقیق تعریف Rendering خواهد بود و سپس موارد جدید را اضافه خواهم کرد تا از تکرار جلوگیری شود و پوشش حداکثری را داشته باشیم.
Rendering (رندر کردن / ترسیم): فرآیندی که طی آن مرورگر وب (یا ربات موتور جستجو با استفاده از یک موتور رندرینگ مشابه مرورگر، مانند Web Rendering Service - WRS گوگل که مبتنی بر نسخه جدید کروم است) کدهای HTML، CSS و به خصوص JavaScript یک صفحه وب را پردازش و اجرا میکند تا نسخه بصری و قابل تعامل نهایی صفحه را که کاربر میبیند (یا ربات "میبیند") ایجاد کند. رندرینگ شامل مراحل مختلفی مانند ساخت DOM (Document Object Model)، اعمال استایلهای CSS (ساخت CSSOM)، ترکیب DOM و CSSOM برای ساخت Render Tree، محاسبه چیدمان (Layout)، و در نهایت "ترسیم" (Painting) پیکسلها روی صفحه است. برای سئو، به خصوص برای وبسایتهایی که به شدت به JavaScript برای نمایش محتوای اصلی یا لینکهای مهم متکی هستند (مانند Single Page Applications - SPAs)، درک فرآیند رندرینگ توسط موتورهای جستجو حیاتی است. اگر Googlebot نتواند به درستی JS را رندر کند یا محتوای مهم پس از رندرینگ اولیه ظاهر نشود، ممکن است آن محتوا ایندکس نشود یا به درستی ارزیابی نگردد. راهکارهایی مانند Server-Side Rendering (SSR)، Static Site Generation (SSG)، Dynamic Rendering، و Prerendering برای کمک به این فرآیند استفاده میشوند. ابزار URL Inspection در Google Search Console به وبمسترها اجازه میدهد ببینند Googlebot چگونه یک صفحه را رندر میکند.
Reputation Management (Online Reputation Management - ORM - مدیریت اعتبار آنلاین): فرآیند نظارت، تأثیرگذاری، و کنترل بر شهرت و تصویر یک فرد، برند، یا کسبوکار در فضای آنلاین. این شامل ردیابی اشارات (Mentions)، مدیریت نقد و بررسیهای آنلاین (Online Reviews)، پاسخ به بازخوردها (چه مثبت و چه منفی)، ترویج محتوای مثبت، و تلاش برای کاهش دیدهشدن یا حذف محتوای منفی یا نادرست است. اگرچه ORM مستقیماً یک تکنیک سئو نیست، اما با سئو همپوشانی دارد زیرا نتایج جستجوی گوگل اغلب اولین جایی است که افراد برای تحقیق درباره یک برند یا شخص به آن مراجعه میکنند. داشتن نتایج جستجوی مثبت برای نام برند (Branded SERPs) برای اعتبار بسیار مهم است.
Resource Hints (اشارهگرهای منابع): مجموعهای از دستورالعملهای HTML (مانند
<link rel="dns-prefetch">
,<link rel="preconnect">
,<link rel="prefetch">
,<link rel="preload">
) که به مرورگر اجازه میدهند تا پیشبینی کند کدام منابع (مانند فایلهای CSS, JS، فونتها، یا اتصالات به دامنههای دیگر) در آینده نزدیک مورد نیاز خواهند بود و میتواند شروع به واکشی یا برقراری اتصال با آنها در پسزمینه کند. استفاده صحیح از Resource Hints میتواند به طور قابل توجهی زمان بارگذاری محسوس صفحه و معیارهای Core Web Vitals را با کاهش تأخیر در واکشی منابع حیاتی بهبود بخشد.Responsive Web Design (RWD - طراحی وب واکنشگرا / ریسپانسیو): رویکردی در طراحی و توسعه وب که هدف آن ایجاد وبسایتها و صفحاتی است که طرحبندی (Layout) و ظاهر خود را به طور خودکار و روان با اندازه صفحه نمایش، پلتفرم و جهتگیری (Orientation) دستگاه کاربر (مانند دسکتاپ، لپتاپ، تبلت، موبایل) تطبیق میدهند. RWD معمولاً با استفاده از تکنیکهایی مانند Flexible Grids (شبکههای انعطافپذیر)، Flexible Images (تصاویر انعطافپذیر) و Media Queries در CSS پیادهسازی میشود. طراحی واکنشگرا روش توصیه شده گوگل برای ساخت سایتهای سازگار با موبایل (Mobile-Friendly) است زیرا یک URL و یک مجموعه محتوای واحد را برای همه دستگاهها حفظ میکند که مدیریت و سئوی آن را آسانتر میکند.
Return Visitor (بازدیدکننده بازگشتی): کاربری که قبلاً حداقل یک بار از وبسایت شما بازدید کرده و مجدداً به آن بازمیگردد. تعداد بازدیدکنندگان بازگشتی و نرخ بازگشت آنها (Return Visitor Rate) میتواند نشاندهنده وفاداری کاربر، جذابیت محتوا، و کیفیت کلی تجربه کاربری سایت باشد.
Review Schema (اسکیمای نقد و بررسی): نوع خاصی از دادههای ساختاریافته (با استفاده از واژگان Schema.org مانند
Review
,AggregateRating
) که برای نشانهگذاری نقدها و امتیازات مربوط به یک آیتم خاص (مانند محصول، کسبوکار محلی، کتاب، فیلم، دستور غذا) در یک صفحه وب استفاده میشود. پیادهسازی صحیح اسکیمای نقد و بررسی به موتورهای جستجو کمک میکند تا این اطلاعات را درک کرده و ممکن است آنها را به صورت نتایج غنی (Rich Snippets) جذاب، مانند نمایش ستارههای امتیاز و تعداد نقدها، در SERP نمایش دهد. این کار میتواند به افزایش دیدهشدن و نرخ کلیک کمک کند، اما مهم است که نقدها واقعی و مطابق با دستورالعملهای گوگل باشند (مثلاً نقدها نباید توسط خود کسبوکار ایجاد شوند).Rich Snippet / Rich Result (قطعه غنی / نتیجه غنی): نتایج جستجوی پیشرفته و بصریتری در گوگل که اطلاعات اضافی و جذابی فراتر از لینک آبی استاندارد، URL و توضیحات متنی نمایش میدهند. این اطلاعات اضافی از دادههای ساختاریافته (Structured Data / Schema Markup) که در کد HTML صفحه جاسازی شدهاند، استخراج میشوند. مثالهای رایج از Rich Snippets شامل نمایش ستارههای امتیازدهی برای محصولات یا نقدها، قیمت و موجودی محصول، زمان پخت و کالری برای دستورهای غذا، تاریخ و مکان رویدادها، و اطلاعات مربوط به سوالات متداول (FAQ Schema) است. Rich Snippetها میتوانند دیدهشدن (Visibility) یک نتیجه را در SERP افزایش داده و به طور بالقوه نرخ کلیک (CTR) آن را بهبود بخشند.
Robots Meta Tag (متا تگ روبوتس): یک تگ متا HTML (
<meta name="robots" content="...">
) که در بخش<head>
یک صفحه وب قرار میگیرد و دستورالعملهای خاصی را برای خزندههای موتور جستجو (Web Crawlers) در مورد نحوه برخورد با آن صفحه خاص ارائه میدهد. رایجترین مقادیر (Values) برای صفتcontent
عبارتند از:index
: به رباتها اجازه میدهد صفحه را ایندکس کنند (این مقدار پیشفرض است و معمولاً نیازی به ذکر صریح آن نیست).noindex
: به رباتها میگوید صفحه را ایندکس نکنند.follow
: به رباتها اجازه میدهد لینکهای موجود در صفحه را دنبال کنند (این نیز پیشفرض است).nofollow
: به رباتها میگوید لینکهای موجود در صفحه را دنبال نکنند.none
: معادلnoindex, nofollow
.all
: معادلindex, follow
(پیشفرض).noarchive
: از نمایش نسخه کش شده صفحه در نتایج جستجو جلوگیری میکند.nosnippet
: از نمایش قطعه متنی (Snippet) یا پیشنمایش ویدئو برای این صفحه در نتایج جستجو جلوگیری میکند.max-snippet:[number]
: حداکثر طول قطعه متنی را (بر حسب کاراکتر) مشخص میکند.max-image-preview:[setting]
: اندازه پیشنمایش تصویر را مشخص میکند (none
,standard
,large
).max-video-preview:[number]
: حداکثر مدت زمان پیشنمایش ویدئو را (بر حسب ثانیه) مشخص میکند. میتوان چندین مقدار را با کاما از هم جدا کرد (مثلاً<meta name="robots" content="noindex, follow">
). همچنین میتوان با استفاده از نام ربات خاص (مثلاً<meta name="googlebot" content="noindex">
) دستورالعملهای متفاوتی برای رباتهای مختلف ارائه داد.
Robots.txt: فایلی متنی ساده با نام
robots.txt
که باید در دایرکتوری ریشه (Root Directory) یک وبسایت قرار گیرد (یعنی از طریق آدرسyourdomain.com/robots.txt
قابل دسترس باشد). این فایل به خزندههای موتورهای جستجو (مانند Googlebot, Bingbot) با استفاده از مجموعهای از دستورالعملها (Directives) میگوید که به کدام بخشها، صفحات، یا فایلهای وبسایت نباید دسترسی پیدا کنند یا آنها را بخزند (Crawl). دستورات اصلی درrobots.txt
عبارتند از:User-agent:
: نام رباتی که دستور بعدی برای آن اعمال میشود (مثلاًUser-agent: Googlebot
یاUser-agent: *
برای همه رباتها).Disallow:
: مسیر یا الگویی از URLهایی که ربات مشخص شده نباید بخزد (مثلاًDisallow: /private/
یاDisallow: /*.pdf$
).Allow:
: (کمتر رایج اما گاهی مفید) مسیر یا الگویی که حتی اگر در یک دستورDisallow
وسیعتر قرار گرفته باشد، ربات اجازه خزش آن را دارد.Sitemap:
: (مستقل از دستورات دیگر) برای مشخص کردن مکان یک یا چند نقشه سایت XML.مهم:robots.txt
یک استاندارد داوطلبانه است (رباتهای معتبر از آن پیروی میکنند، اما رباتهای مخرب ممکن است نادیده بگیرند). همچنین،robots.txt
تنها از خزیده شدن جلوگیری میکند و لزوماً از ایندکس شدن جلوگیری نمیکند. اگر صفحهای که درrobots.txt
مسدود شده، از جای دیگری در وب (مثلاً یک سایت دیگر) لینک داشته باشد، گوگل ممکن است همچنان آن URL را بدون خزیدن محتوایش، ایندکس کند (معمولاً با عنوان URL و بدون توضیحات). برای جلوگیری قطعی از ایندکس شدن، باید از متا تگnoindex
یا هدرX-Robots-Tag: noindex
استفاده کرد.
ROI (Return on Investment - بازگشت سرمایهگذاری): یک معیار مالی برای سنجش سودآوری یا کارایی یک سرمایهگذاری. ROI به صورت درصد محاسبه میشود و نشان میدهد که چه مقدار سود خالص (نسبت به هزینه اولیه سرمایهگذاری) به دست آمده است. فرمول کلی: ROI = ((سود خالص از سرمایهگذاری - هزینه سرمایهگذاری) / هزینه سرمایهگذاری) × ۱۰۰. در زمینه سئو، محاسبه دقیق ROI میتواند چالشبرانگیز باشد زیرا هزینهها (مانند تولید محتوا، ابزارها، نیروی انسانی) و منافع (مانند افزایش ترافیک ارگانیک، بهبود نرخ تبدیل، افزایش آگاهی از برند) ممکن است به طور مستقیم و فوری قابل اندازهگیری نباشند یا در طول زمان محقق شوند. با این حال، تلاش برای تخمین و ردیابی ROI سئو برای توجیه بودجه، اثبات ارزش و هدایت استراتژی ضروری است.
RSS Feed (Really Simple Syndication / Rich Site Summary - خوراک RSS): یک فرمت استاندارد مبتنی بر XML برای انتشار محتوای بهروز شده مکرر (مانند پستهای جدید وبلاگ، اخبار، یا پادکستها). کاربران میتوانند با استفاده از یک نرمافزار خوراکخوان (Feed Reader) یا سرویسهای آنلاین، در خوراک RSS یک وبسایت مشترک شوند و به طور خودکار آخرین بهروزرسانیهای محتوا را بدون نیاز به مراجعه مستقیم به سایت دریافت کنند. اگرچه محبوبیت RSS نسبت به گذشته (به دلیل ظهور شبکههای اجتماعی) کاهش یافته، اما همچنان برای توزیع محتوا و اطلاعرسانی به مخاطبان وفادار مفید است.
Sandbox (سندباکس / جعبه شنی - تئوری): یک تئوری قدیمی و بحثبرانگیز در دنیای سئو (که هیچگاه توسط گوگل رسماً تأیید نشده) مبنی بر اینکه گوگل ممکن است وبسایتهای کاملاً جدید یا وبسایتهایی که به طور ناگهانی تغییرات قابل توجهی در پروفایل بکلینک خود تجربه میکنند (مثلاً افزایش شدید و سریع لینکها) را برای یک دوره زمانی اولیه (مثلاً چند هفته تا چند ماه) در یک نوع "فیلتر" یا "دوره آزمایشی" قرار دهد. در این دوره، رتبهبندی سایت برای کلمات کلیدی رقابتی ممکن است به طور موقت محدود شود، حتی اگر سایت از نظر فنی و محتوایی بهینه باشد. هدف احتمالی این "سندباکس" میتواند ارزیابی اعتبار، کیفیت و طبیعی بودن رشد سایت قبل از دادن رتبههای بالا باشد. وجود قطعی "سندباکس" مورد تردید است و بسیاری از متخصصان معتقدند که سایتهای جدید به طور طبیعی برای کسب اعتبار و اعتماد در نزد گوگل به زمان نیاز دارند و این لزوماً یک فیلتر جداگانه نیست.
Saturation (اشباع / نفوذ در ایندکس): در زمینه سئو، به میزان یا درصدی از صفحات یک وبسایت که توسط موتور جستجو ایندکس شدهاند، اشاره دارد. اشباع ۱۰۰٪ به این معنی است که تمام صفحات قابل ایندکس سایت (که با
noindex
یاrobots.txt
مسدود نشدهاند) در ایندکس موتور جستجو وجود دارند. میتوان وضعیت ایندکس شدن را از طریق گزارش Coverage در Google Search Console بررسی کرد.Scarcity (کمیابی): یک اصل روانشناختی در بازاریابی که بیان میکند افراد تمایل بیشتری به خواستن یا ارزش قائل شدن برای چیزهایی دارند که محدود، کمیاب، یا در حال اتمام هستند. استفاده از تکنیکهای کمیابی (مانند "فقط ۲ عدد باقی مانده"، "پیشنهاد فقط تا امشب معتبر است") میتواند به افزایش فوریت و نرخ تبدیل کمک کند. در سئو، این مفهوم مستقیماً کاربرد ندارد، اما در بهینهسازی نرخ تبدیل (CRO) صفحات فرود اهمیت دارد.
Schema Markup / Structured Data (نشانهگذاری اسکیما / دادههای ساختاریافته): یک فرمت استاندارد و واژگان مشترک (ارائه شده توسط Schema.org، که حاصل همکاری گوگل، بینگ، یاهو و یاندکس است) برای نشانهگذاری و توصیف محتوای صفحات وب به روشی که برای موتورهای جستجو به راحتی قابل فهم و پردازش باشد. Schema Markup به HTML صفحه اضافه میشود (معمولاً با استفاده از سینتکس JSON-LD، Microdata، یا RDFa) و به موتورهای جستجو کمک میکند تا "موجودیتها" (Entities) و ویژگیهای آنها را در محتوا شناسایی و درک کنند (مثلاً یک محصول، یک مقاله، یک رویداد، یک شخص، یک سازمان، یک دستور غذا، یک نقد و بررسی). استفاده صحیح از Schema Markup میتواند مزایای زیر را داشته باشد:
بهبود درک محتوا توسط موتورهای جستجو.
افزایش شانس نمایش نتایج غنی (Rich Snippets) جذاب در SERP (مانند ستارههای امتیاز، قیمت، تاریخ رویداد).
کمک به نمایش اطلاعات در پنل دانش (Knowledge Panel).
پشتیبانی از ویژگیهای جستجوی صوتی (Voice Search). انواع مختلفی از Schema برای موضوعات مختلف وجود دارد (مثلاً
Article
,Product
,Recipe
,Event
,LocalBusiness
,FAQPage
,HowTo
).
Screaming Frog SEO Spider (نام ابزار): یک نرمافزار دسکتاپ (برای ویندوز، مک و لینوکس) بسیار محبوب و قدرتمند که به عنوان یک خزنده وب (Web Crawler) عمل میکند و وبسایتها را مشابه خزندههای موتور جستجو میخزد تا اطلاعات جامعی درباره جنبههای مختلف سئوی فنی و آنپیج آنها جمعآوری کند. Screaming Frog برای انجام ممیزیهای سئو (SEO Audits)، شناسایی مشکلات فنی (مانند لینکهای شکسته، ریدایرکتهای نادرست، محتوای تکراری، مشکلات تگ عنوان و متا)، تحلیل ساختار سایت، و استخراج دادههای مختلف از صفحات بسیار مفید است.
Scrape / Scraping (اسکرپ کردن / خراشیدن داده / دادهکاوی وب): فرآیند استفاده از رباتها، اسکریپتها یا نرمافزارهای خودکار برای استخراج (Extract) محتوا یا دادهها از یک یا چند وبسایت. Scraperها میتوانند برای اهداف مختلفی استفاده شوند، از جمله:
جمعآوری داده برای تحلیل رقبا یا تحقیق بازار (مثلاً قیمت محصولات، کلمات کلیدی).
ایجاد پایگاه داده از اطلاعات عمومی.
نظارت بر تغییرات در وبسایتها.مهم: کپی کردن کامل و انتشار مجدد محتوای یک وبسایت دیگر بدون اجازه (که به آن Content Scraping یا Plagiarism گفته میشود) یک عمل غیراخلاقی، نقض حق کپیرایت و مضر برای سئو است و میتواند منجر به جریمه شدن سایت اسکرپ کننده توسط الگوریتمهایی مانند Panda شود.
Scroll Depth (عمق اسکرول): معیاری که اندازهگیری میکند کاربران تا چه حد (معمولاً به صورت درصد یا نقاط مشخص) در یک صفحه وب به پایین اسکرول میکنند. ردیابی عمق اسکرول (معمولاً با استفاده از Google Tag Manager و Google Analytics) میتواند به درک اینکه کدام بخشهای محتوا بیشتر دیده میشوند و آیا کاربران به بخشهای مهم پایینی صفحه (مانند CTAها) میرسند یا نه، کمک کند. این معیار میتواند نشاندهنده میزان تعامل کاربر با محتوا باشد.
Search Algorithm (الگوریتم جستجو): (رجوع شود به Algorithm).
Search Console: (رجوع شود به Google Search Console).
Search Engine (موتور جستجو): یک سیستم نرمافزاری پیچیده (مانند گوگل، بینگ، داکداکگو، یاندکس) که برای جستجو، یافتن، سازماندهی و رتبهبندی اطلاعات موجود در شبکه جهانی وب (World Wide Web) طراحی شده است. موتورهای جستجو معمولاً از سه بخش اصلی تشکیل شدهاند:
خزنده (Crawler/Spider/Bot): برای کشف و دانلود محتوای صفحات وب.
ایندکسر (Indexer): برای پردازش، ذخیره و سازماندهی اطلاعات جمعآوری شده در یک پایگاه داده عظیم (ایندکس).
پردازشگر کوئری و الگوریتم رتبهبندی (Query Processor & Ranking Algorithm): برای درک کوئری کاربر و بازیابی و رتبهبندی مرتبطترین نتایج از ایندکس.
Search Engine Marketing (SEM - بازاریابی موتورهای جستجو): یک مفهوم گسترده و جامع در بازاریابی دیجیتال که شامل تمام فعالیتها و استراتژیهایی است که برای افزایش دیدهشدن و ترافیک یک وبسایت از طریق صفحات نتایج موتور جستجو (SERP) انجام میشود. SEM معمولاً به دو بخش اصلی تقسیم میشود:
بهینهسازی برای موتورهای جستجو (Search Engine Optimization - SEO): تمرکز بر کسب ترافیک ارگانیک (رایگان) از طریق بهبود رتبهبندی در نتایج طبیعی.
تبلیغات پولی در موتورهای جستجو (Paid Search Advertising / Pay-Per-Click - PPC): تمرکز بر کسب ترافیک از طریق خرید تبلیغات که در SERP نمایش داده میشوند (مانند Google Ads). گاهی اوقات SEM به طور خاص فقط به بخش PPC اشاره دارد، اما تعریف جامعتر هر دو را شامل میشود.
Search Engine Optimization (SEO - بهینهسازی برای موتورهای جستجو): فرآیند پیچیده، چندوجهی و مستمر بهبود کیفیت و کمیت ترافیک وبسایت از طریق نتایج جستجوی ارگانیک (غیر پولی یا طبیعی) موتورهای جستجو. هدف اصلی سئو، افزایش دیدهشدن (Visibility) یک وبسایت برای کوئریهای جستجوی مرتبط با کسبوکار، محصولات، خدمات یا محتوای آن، و در نتیجه جذب مخاطبان هدفمند و واجد شرایط است. سئو به طور کلی به سه حوزه اصلی تقسیم میشود:
سئوی فنی (Technical SEO): بهینهسازی جنبههای فنی سایت برای بهبود قابلیت خزش، ایندکس شدن، رندرینگ، سرعت و امنیت.
سئوی داخلی یا آنپیج (On-Page SEO): بهینهسازی محتوا و عناصر HTML هر صفحه برای مرتبط بودن با کلمات کلیدی و قصد کاربر.
سئوی خارجی یا آفپیج (Off-Page SEO): ایجاد اعتبار، اعتماد و شهرت برای وبسایت از طریق سیگنالهای خارجی، به خصوص بکلینکها.
Search Engine Results Page (SERP - صفحه نتایج موتور جستجو): صفحهای که توسط یک موتور جستجو در پاسخ به کوئری (عبارت جستجو) وارد شده توسط کاربر، نمایش داده میشود. SERPها معمولاً شامل ترکیبی از انواع مختلف نتایج هستند، از جمله:
نتایج جستجوی ارگانیک (Organic Search Results).
نتایج جستجوی پولی یا تبلیغات (Paid Search Results / PPC Ads).
و انواع مختلف ویژگیهای SERP (SERP Features) مانند Featured Snippets، People Also Ask (PAA)، پنل دانش (Knowledge Panel)، نتایج محلی (Local Pack)، نتایج تصویری (Image Packs)، نتایج ویدئویی (Video Carousels)، اخبار برتر (Top Stories)، نتایج خرید (Shopping Results) و غیره. چیدمان و ظاهر SERPها پویا است و میتواند بسته به نوع کوئری، دستگاه کاربر، موقعیت مکانی و سایر عوامل تغییر کند.
Search Intent / User Intent (قصد کاربر از جستجو / نیت کاربر): هدف یا دلیل اصلی و واقعی که کاربر یک کلمه کلیدی یا کوئری خاص را در موتور جستجو وارد میکند. درک صحیح قصد کاربر برای تولید محتوای مناسب و بهینهسازی صفحات برای آن کلمات کلیدی، یکی از مهمترین جنبههای سئوی مدرن است. انواع اصلی قصد کاربر عبارتند از:
Informational (اطلاعاتی): کاربر به دنبال کسب اطلاعات، یادگیری، یا یافتن پاسخ یک سوال است (مثلاً "ارتفاع برج ایفل چقدر است؟").
Navigational (ناوبری / هدایتی): کاربر قصد دارد مستقیماً به یک وبسایت، برند یا صفحه خاص که از قبل میشناسد، برود (مثلاً "ورود به فیسبوک").
Transactional (تراکنشی / معاملاتی): کاربر قصد مشخصی برای انجام یک عمل یا معامله دارد، مانند خرید یک محصول، دانلود یک فایل، یا ثبتنام در یک سرویس (مثلاً "خرید آیفون ۱۵ پرو").
Commercial Investigation (تحقیق تجاری / بررسی تجاری): کاربر در مرحله تحقیق و مقایسه محصولات، خدمات یا برندهای مختلف قبل از اتخاذ تصمیم نهایی برای خرید یا اقدام است (مثلاً "بهترین گوشیهای اندرویدی ۲۰۲۴" یا "مقایسه لپتاپ دل و اچپی"). گاهی اوقات یک کوئری میتواند ترکیبی از این قصدها را داشته باشد یا قصد آن مبهم باشد. گوگل سعی میکند محتوایی را رتبهبندی کند که به بهترین شکل با قصد کاربر مطابقت داشته باشد.
Search Operator / Search Parameter (عملگر جستجو / پارامتر جستجو): دستورات، کلمات کلیدی خاص، یا کاراکترهای ویژهای که میتوان به کوئری جستجو در یک موتور جستجو اضافه کرد تا نتایج را محدودتر، دقیقتر و کنترلشدهتر کند. این عملگرها برای تحقیقات سئو، ممیزی سایت، تحلیل رقبا، و یافتن اطلاعات خاص بسیار مفید هستند. برخی از رایجترین عملگرهای جستجوی گوگل عبارتند از:
site:yourdomain.com
: نتایج را فقط به صفحات سایت مشخص شده محدود میکند. (مثلاًsite:example.com seo
تمام صفحات سایت example.com را که حاوی کلمه "seo" هستند، نشان میدهد)."exact phrase"
(با استفاده از کوتیشن): دقیقاً همان عبارت را جستجو میکند.-keyword
(با استفاده از خط تیره): نتایجی را که حاوی کلمه مشخص شده هستند، حذف میکند.OR
(با حروف بزرگ) یا|
(خط عمودی): نتایجی را که حاوی یکی از کلمات (یا هر دو) هستند، نشان میدهد.AND
(با حروف بزرگ): (معمولاً نیازی نیست چون گوگل به طور پیشفرض از AND استفاده میکند) نتایجی را که حاوی تمام کلمات هستند، نشان میدهد.*
(ستاره): به عنوان یک جانشین (Wildcard) برای یک یا چند کلمه در عبارت عمل میکند.intitle:keyword
: نتایجی را که کلمه کلیدی در تگ عنوان آنها وجود دارد، نشان میدهد.inurl:keyword
: نتایجی را که کلمه کلیدی در URL آنها وجود دارد، نشان میدهد.filetype:pdf
: نتایجی را که از نوع فایل مشخص شده (مثلاً PDF) هستند، نشان میدهد.related:yourdomain.com
: وبسایتهایی را که گوگل از نظر موضوعی مرتبط با سایت مشخص شده میداند، نشان میدهد.cache:yourdomain.com/page-url
: آخرین نسخه کش شده (ذخیره شده) صفحه توسط گوگل را نمایش میدهد.
Search Query Refinement (پالایش عبارت جستجو): فرآیندی که در آن کاربر عبارت جستجوی اولیه خود را با افزودن، حذف یا تغییر کلمات، اصلاح و دقیقتر میکند تا نتایج مرتبطتری به دست آورد. موتورهای جستجو نیز گاهی با ارائه پیشنهاداتی (مانند "جستجوهای مرتبط" یا بخش "People Also Ask") به کاربران در پالایش کوئریهایشان کمک میکنند.
Search Volume (حجم جستجو / میزان جستجو): میانگین تعداد دفعاتی که یک کلمه کلیدی یا عبارت جستجوی خاص در یک دوره زمانی مشخص (معمولاً به صورت ماهانه) در یک موتور جستجوی معین (مانند گوگل) و در یک منطقه جغرافیایی مشخص (مانند یک کشور یا در سطح جهانی) جستجو میشود. حجم جستجو یکی از معیارهای مهم در فرآیند تحقیق کلمات کلیدی (Keyword Research) است و به تخمین پتانسیل ترافیک یک کلمه کلیدی کمک میکند. ابزارهای سئو مانند Google Keyword Planner, Ahrefs, SEMrush, Moz Keyword Explorer دادههای مربوط به حجم جستجو را ارائه میدهند.
Seed Keywords (کلمات کلیدی بذر / کلمات کلیدی پایه): کلمات کلیدی اصلی، کوتاه، عمومی و گستردهای (معمولاً یک یا دو کلمهای) که به عنوان نقطه شروع و پایه برای فرآیند تحقیق کلمات کلیدی استفاده میشوند. این کلمات معمولاً موضوعات اصلی و گسترده کسبوکار یا وبسایت را توصیف میکنند. با وارد کردن کلمات کلیدی بذر در ابزارهای تحقیق کلمات کلیدی، میتوان تعداد زیادی از کلمات کلیدی مرتبط، طولانیتر (Long-Tail Keywords) و مشخصتر را برای تحلیل و هدفگذاری پیدا کرد.
Semantic HTML (HTML معنایی): استفاده از تگهای HTML بر اساس معنی و هدف محتوایی که در بر میگیرند، به جای استفاده صرف از تگها برای اهداف ظاهری و قالببندی. تگهای معنایی مانند
<article>
,<aside>
,<details>
,<figcaption>
,<figure>
,<footer>
,<header>
,<main>
,<mark>
,<nav>
,<section>
,<summary>
,<time>
به مرورگرها، موتورهای جستجو و فناوریهای کمکی (مانند صفحهخوانها) کمک میکنند تا ساختار و مفهوم محتوای صفحه را بهتر درک کنند. استفاده از HTML معنایی برای دسترسیپذیری (Accessibility) و سئو (بهبود درک محتوا توسط رباتها) مفید است.Semantics / Semantic Search (معناشناسی / جستجوی معنایی):
Semantics (معناشناسی): شاخهای از زبانشناسی که به مطالعه معنی کلمات، عبارات و جملات میپردازد.
Semantic Search (جستجوی معنایی): رویکردی در موتورهای جستجو که تلاش میکند فراتر از تطبیق دقیق کلمات کلیدی در کوئری کاربر با کلمات کلیدی در محتوای وب، به درک معنی و قصد واقعی پشت کوئری کاربر و همچنین مفهوم و زمینه محتوای صفحات وب بپردازد. جستجوی معنایی با استفاده از فناوریها و مفاهیمی مانند پردازش زبان طبیعی (NLP)، یادگیری ماشین (ML)، گراف دانش (Knowledge Graph)، موجودیتها (Entities)، و الگوریتمهایی مانند Hummingbird, RankBrain, BERT و MUM انجام میشود. هدف آن ارائه نتایج بسیار مرتبطتر، دقیقتر و جامعتر به کاربران است.
SEO Audit (ممیزی سئو / حسابرسی سئو): فرآیند بررسی جامع، سیستماتیک و عمیق یک وبسایت برای شناسایی نقاط قوت، نقاط ضعف، مشکلات فنی و فرصتهای بهبود در تمامی جنبههای مرتبط با سئو. یک ممیزی سئو کامل معمولاً شامل بررسی موارد زیر است:
سئوی فنی: قابلیت خزش و ایندکس شدن، ساختار سایت، سرعت و عملکرد، سازگاری با موبایل، امنیت (HTTPS)، مدیریت ریدایرکتها، دادههای ساختاریافته، فایل
robots.txt
و نقشه سایت XML.سئوی داخلی (آنپیج): کیفیت و مرتبط بودن محتوا، بهینهسازی تگهای عنوان و متا، استفاده از هدینگها، بهینهسازی تصاویر، ساختار URL، لینکسازی داخلی.
سئوی خارجی (آفپیج): تحلیل پروفایل بکلینک (کمیت، کیفیت، انکر تکستها)، شناسایی لینکهای سمی، تحلیل رقبا.
تجربه کاربری (UX): ناوبری سایت، خوانایی محتوا، Core Web Vitals.
تحلیل رقبا: شناسایی استراتژیها و عملکرد رقبای اصلی. نتایج ممیزی سئو به تدوین یک استراتژی و نقشه راه (Roadmap) عملی برای بهبود عملکرد سئوی وبسایت کمک میکند.
SEO Siloing (سیلوسازی سئو / ساختار سیلو): یک استراتژی پیشرفته در معماری اطلاعات و لینکسازی داخلی وبسایت که هدف آن سازماندهی محتوای سایت به صورت دستهبندیهای موضوعی مشخص و مجزا (سیلوها) است. در این ساختار، صفحات درون هر سیلو به شدت به یکدیگر لینک داخلی میدهند اما لینکدهی بین سیلوهای مختلف محدودتر و کنترلشدهتر است. ایده اصلی این است که با تمرکز لینکهای داخلی و محتوای مرتبط در یک حوزه موضوعی خاص، اعتبار موضوعی (Topical Authority) آن سیلو برای موتورهای جستجو تقویت شود و به بهبود رتبهبندی برای کلمات کلیدی مرتبط با آن موضوع کمک کند. پیادهسازی صحیح سیلوسازی نیازمند برنامهریزی دقیق ساختار URL، دستهبندی محتوا و استراتژی لینکسازی داخلی است.
SERP: (تکرار برای کامل بودن - رجوع شود به Search Engine Results Page).
SERP Features (ویژگیهای SERP): هر نتیجه یا عنصری در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP) که یک نتیجه ارگانیک استاندارد و سنتی (شامل فقط عنوان آبی، URL سبز و توضیحات متنی سیاه) نیست. گوگل به طور فزایندهای انواع مختلفی از ویژگیها را در SERP نمایش میدهد تا پاسخهای سریعتر، جامعتر و متنوعتری به کاربران ارائه دهد. مثالهای رایج از ویژگیهای SERP عبارتند از:
تبلیغات پولی (Ads / PPC Results).
قطعه ویژه (Featured Snippet).
بسته محلی (Local Pack / Snack Pack).
پنل دانش (Knowledge Panel / Knowledge Card).
بخش "مردم همچنین میپرسند" (People Also Ask - PAA).
بسته تصویری (Image Pack).
نتایج ویدئویی (Video Carousel / Video Results).
اخبار برتر (Top Stories / News Box).
نتایج خرید (Shopping Results / Product Listing Ads).
توییتها (Twitter Cards).
نتایج سوالات متداول (FAQ Snippets).
نتایج دستورالعمل (How-to Snippets).
Sitelinks (لینکهای سایت). به دست آوردن جایگاه در برخی از این ویژگیها میتواند فرصت بسیار خوبی برای افزایش دیدهشدن و ترافیک باشد، حتی اگر به معنای رتبه ۱ ارگانیک نباشد.
Server (سرور / کارساز): یک کامپیوتر (یا مجموعهای از کامپیوترها) قدرتمند و همیشه متصل به اینترنت که نرمافزارها و فایلهای یک یا چند وبسایت را ذخیره کرده و در پاسخ به درخواستهای دریافتی از کلاینتها (مانند مرورگرهای وب کاربران یا رباتهای موتور جستجو) از طریق شبکه (معمولاً اینترنت)، آن فایلها و دادهها را ارسال میکند. عملکرد، سرعت، پایداری و امنیت سرور نقش مهمی در تجربه کاربری و سئوی یک وبسایت دارد.
Server Logs: (تکرار برای کامل بودن - رجوع شود به Log File).
Server-Side Rendering (SSR - رندرینگ سمت سرور): یک تکنیک رایج در سئوی جاوا اسکریپت (JavaScript SEO) که در آن محتوای HTML کامل یک صفحه وب (که ممکن است با استفاده از فریمورکهای جاوا اسکریپت مانند React, Angular, Vue.js ساخته شده باشد) به جای رندر شدن در مرورگر کلاینت، بر روی سرور رندر شده و سپس نسخه HTML ایستا و کامل به مرورگر یا ربات موتور جستجو ارسال میشود. این کار تضمین میکند که محتوای اصلی و لینکها بلافاصله و بدون نیاز به اجرای جاوا اسکریپت توسط کلاینت، در دسترس هستند که برای خزش و ایندکس شدن سریع و صحیح توسط موتورهای جستجو بسیار مفید است. SSR همچنین میتواند به بهبود زمان اولین ترسیم محتوا (First Contentful Paint - FCP) و در نتیجه تجربه کاربری کمک کند.
Session (جلسه / نشست): در زمینه تحلیل وب (مانند گوگل آنالیتیکس)، یک جلسه مجموعهای از تعاملات (مانند بازدید از صفحات، رویدادها، تبدیلها) است که یک کاربر با وبسایت شما در یک بازه زمانی مشخص انجام میدهد. یک جلسه معمولاً با ورود کاربر به سایت شروع شده و پس از یک دوره عدم فعالیت (معمولاً ۳۰ دقیقه به طور پیشفرض در گوگل آنالیتیکس، اما قابل تنظیم است) یا با خروج صریح کاربر از سایت (بستن مرورگر)، یا در نیمهشب به طور خودکار، پایان مییابد. یک کاربر میتواند چندین جلسه در طول زمان داشته باشد. معیارهایی مانند "میانگین مدت زمان جلسه" (Average Session Duration) و "صفحات بازدید شده در هر جلسه" (Pages per Session) برای سنجش میزان تعامل کاربر استفاده میشوند.
Share of Voice (SOV - سهم از صدا / سهم از بازار): معیاری در بازاریابی که نشان میدهد برند یا وبسایت شما در مقایسه با رقبای اصلی خود، چه درصدی از کل دیدهشدن، توجه یا گفتگو را در یک بازار، کانال یا برای مجموعهای از کلمات کلیدی خاص به خود اختصاص داده است. در زمینه سئو، SOV میتواند به صورت میزان دیدهشدن برند شما در نتایج جستجوی ارگانیک برای کلمات کلیدی مهم و هدف، نسبت به رقبایتان اندازهگیری شود (مثلاً با استفاده از رتبه و حجم جستجوی کلمات کلیدی). افزایش SOV به معنای تسلط بیشتر بر بازار و افزایش آگاهی از برند است.
Sitelinks (لینکهای سایت): لینکهای ناوبری اضافی که گاهی اوقات توسط گوگل در زیر نتیجه اصلی و استاندارد یک وبسایت در صفحه نتایج جستجو (SERP) نمایش داده میشوند. این لینکها به صفحات مهم، محبوب یا مرتبط دیگری در همان وبسایت (مانند صفحه "درباره ما"، "تماس با ما"، "محصولات"، یا دستهبندیهای اصلی) اشاره میکنند و به کاربران کمک میکنند تا سریعتر و مستقیمتر به بخش مورد نظر خود در سایت دسترسی پیدا کنند. گوگل به صورت خودکار و بر اساس الگوریتمهایش تصمیم میگیرد که چه زمانی و کدام لینکها را به عنوان Sitelink نمایش دهد؛ وبمسترها کنترل مستقیمی بر آنها ندارند، اما داشتن یک ساختار سایت واضح، ناوبری منطقی و لینکسازی داخلی خوب میتواند به ایجاد Sitelinkهای مفید کمک کند. Sitelinkها میتوانند در قالبهای مختلفی (مثلاً ۲، ۴ یا ۶ لینک) ظاهر شوند و فضای بیشتری از SERP را به خود اختصاص دهند که میتواند نرخ کلیک (CTR) را افزایش دهد.
Sitelinks Search Box (کادر جستجوی لینکهای سایت): یک کادر جستجوی ویژه که گاهی اوقات توسط گوگل در زیر نتیجه اصلی یک وبسایت در SERP (معمولاً برای جستجوهای ناوبری برند) نمایش داده میشود و به کاربران امکان میدهد مستقیماً از صفحه نتایج گوگل، در داخل همان وبسایت جستجو کنند. اگر وبسایت شما دارای قابلیت جستجوی داخلی کارآمد باشد، میتوانید با پیادهسازی دادههای ساختاریافته
WebSite
با خاصیتpotentialAction
از نوعSearchAction
، به گوگل کمک کنید تا این کادر جستجو را برای سایت شما فعال کند و نتایج جستجوی کاربر را به موتور جستجوی داخلی سایت شما هدایت کند.Sitemap (نقشه سایت): فایلی که لیستی از URLهای مهم یک وبسایت را که مالک سایت میخواهد توسط موتورهای جستجو کشف، خزیده و ایندکس شوند، ارائه میدهد. نقشه سایت به موتورهای جستجو کمک میکند تا ساختار سایت را بهتر درک کنند و صفحات جدید، بهروز شده یا عمیق (که ممکن است از طریق خزش عادی به سختی پیدا شوند) را راحتتر پیدا کنند. رایجترین نوع نقشه سایت، نقشه سایت XML (XML Sitemap) است که به طور خاص برای موتورهای جستجو طراحی شده و معمولاً شامل URLها، تاریخ آخرین تغییر، فرکانس تغییرات پیشنهادی و اولویت نسبی هر صفحه است. توصیه میشود نقشه سایت XML را از طریق Google Search Console (و ابزارهای مشابه برای سایر موتورهای جستجو) به موتور جستجو ارسال کنید. انواع دیگری از نقشههای سایت نیز وجود دارند:
نقشه سایت HTML (HTML Sitemap): صفحهای در وبسایت که برای کاربران طراحی شده و لیستی از لینکهای مهم به بخشهای مختلف سایت را به صورت سلسلهمراتبی نمایش میدهد تا به ناوبری کمک کند.
نقشه سایت تصاویر (Image Sitemap): برای کمک به گوگل در کشف و ایندکس کردن تصاویر سایت.
نقشه سایت ویدئو (Video Sitemap): برای ارائه اطلاعات درباره محتوای ویدئویی سایت.
نقشه سایت اخبار (News Sitemap): برای سایتهای خبری که میخواهند در Google News ظاهر شوند.
Snippet (قطعه / اسنیپت): خلاصهای از یک صفحه وب که در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP) برای هر نتیجه نمایش داده میشود. یک اسنیپت استاندارد در گوگل معمولاً شامل سه بخش اصلی است:
تگ عنوان (Title Tag): لینک آبی رنگ و قابل کلیک که عنوان صفحه را نشان میدهد.
URL: آدرس وب صفحه (گاهی اوقات به صورت مسیر بردکرامب نمایش داده میشود).
متا توضیحات (Meta Description) یا توضیحات تولید شده توسط گوگل: یک متن کوتاه (معمولاً تا ۱۶۰ کاراکتر) که محتوای صفحه را خلاصه میکند. (همچنین رجوع شود به Rich Snippet و Featured Snippet برای انواع پیشرفتهتر اسنیپت).
Social Bookmarking (بوکمارکگذاری اجتماعی): سرویسهای آنلاینی که به کاربران امکان میدهند لینکهای مورد علاقه خود (بوکمارکها) را ذخیره، سازماندهی، برچسبگذاری و با دیگران به اشتراک بگذارند. در گذشته، ثبت لینک در سایتهای بوکمارکگذاری اجتماعی به عنوان یک تکنیک لینکسازی (معمولاً کلاه خاکستری یا سیاه) استفاده میشد، اما امروزه ارزش سئوی مستقیم این لینکها بسیار کم یا صفر است، مگر اینکه از سایتهای بسیار معتبر و مرتبط باشند و ترافیک واقعی ایجاد کنند.
Social Engineering (مهندسی اجتماعی): در امنیت اطلاعات، به استفاده از فریب و دستکاری روانشناختی افراد برای به دست آوردن اطلاعات محرمانه، دسترسی غیرمجاز به سیستمها، یا وادار کردن آنها به انجام اعمالی که به نفع مهاجم است، اشاره دارد. این مفهوم مستقیماً با سئو مرتبط نیست، اما میتواند در زمینه امنیت وبسایت (مثلاً جلوگیری از حملات فیشینگ علیه مدیران سایت) اهمیت داشته باشد.
Social Media Marketing (SMM - بازاریابی شبکههای اجتماعی): استفاده از پلتفرمهای شبکههای اجتماعی (مانند فیسبوک، اینستاگرام، توییتر/X، لینکدین، پینترست، تیکتاک) برای ساختن برند، افزایش آگاهی، تعامل با مخاطبان، هدایت ترافیک به وبسایت، و در نهایت رسیدن به اهداف بازاریابی و تجاری.
Social Signal (سیگنال اجتماعی): معیارها و تعاملاتی که از فعالیت در پلتفرمهای شبکههای اجتماعی نشأت میگیرند، مانند تعداد لایکها، اشتراکگذاریها (Shares)، کامنتها، منشنها، و تعداد دنبالکنندگان یا مشترکین. در مورد تأثیر مستقیم سیگنالهای اجتماعی بر رتبهبندی سئو بحثهای زیادی وجود دارد و گوگل بارها اعلام کرده که آنها را به عنوان یک فاکتور رتبهبندی مستقیم (مانند بکلینکها) در نظر نمیگیرد. با این حال، فعالیت قوی و مؤثر در شبکههای اجتماعی میتواند به طور غیرمستقیم به سئو کمک کند از طریق:
افزایش دیدهشدن و ترویج محتوا، که میتواند منجر به کسب بکلینکهای طبیعی شود.
هدایت ترافیک ارجاعی به وبسایت.
افزایش آگاهی از برند و جستجوهای مرتبط با نام برند (Branded Searches).
ایجاد جامعه و تعامل با مخاطبان.
Soft 404 (خطای ۴۰۴ نرم): وضعیتی که در آن یک سرور وب، برای یک URL که محتوای آن در دسترس نیست (و باید کد وضعیت HTTP 404 Not Found یا 410 Gone را برگرداند)، به جای آن کد وضعیت موفقیتآمیز
200 OK
را برمیگرداند، اما محتوای نمایش داده شده در صفحه، یک پیام "یافت نشد" عمومی، یک صفحه خالی، یا محتوای بسیار کمارزش و نامرتبط است. این وضعیت میتواند موتورهای جستجو را سردرگم کند زیرا آنها صفحه را به عنوان یک صفحه معتبر (به دلیل کد 200) میبینند اما محتوای آن ارزشی ندارد. Soft 404 ها میتوانند بودجه خزش را هدر دهند و باید با برگرداندن کد وضعیت 404 یا 410 صحیح برای URL های ناموجود، اصلاح شوند. Google Search Console معمولاً خطاهای Soft 404 را در گزارش Coverage شناسایی و گزارش میکند.Spam / Webspam (اسپم / هرزنامه وب): هرگونه تکنیک، محتوا یا رفتاری که با هدف فریب کاربران یا دستکاری الگوریتمهای رتبهبندی موتورهای جستجو برای کسب رتبه یا ترافیک غیرمنصفانه انجام میشود و به طور واضح دستورالعملهای کیفیت موتور جستجو (مانند Google Webmaster Guidelines) را نقض میکند. اسپم شامل طیف وسیعی از فعالیتهای کلاه سیاه (Black Hat SEO) میشود، از جمله: کیورد استافینگ، محتوای پنهان، کلاکینگ، لینکهای اسپم (خریداری شده، از PBNها، در کامنتها)، محتوای تولید شده خودکار، صفحات دروازه (Doorway Pages)، سایتهای اسکرپ شده، و بدافزار. موتورهای جستجو به طور مداوم در حال مبارزه با اسپم از طریق الگوریتمها و اقدامات دستی هستند.
Spam Score (امتیاز اسپم): معیاری که توسط برخی ابزارهای سئو (مانند Moz) برای تخمین احتمال اینکه یک وبسایت یا یک بکلینک خاص، اسپم یا با کیفیت پایین باشد، ارائه میشود. این امتیاز معمولاً بر اساس تحلیل مجموعهای از سیگنالها و الگوهای مرتبط با رفتار اسپم محاسبه میشود. باید توجه داشت که این امتیازها توسط خود موتورهای جستجو استفاده نمیشوند و فقط به عنوان یک راهنما یا شاخص هشدار دهنده باید در نظر گرفته شوند.
Spider / Crawler / Bot: (تکرار برای کامل بودن - رجوع شود به Bot).
Spider Trap (تله عنکبوت / تله خزنده): (رجوع شود به Crawl Trap).
Split Testing: (رجوع شود به A/B Testing).
SSL Certificate (گواهی SSL): یک فایل داده دیجیتال کوچک که توسط یک مرجع صدور گواهی معتبر (Certificate Authority - CA) صادر میشود و هویت یک وبسایت (یا به طور دقیقتر، سرور وب آن) را تأیید کرده و امکان برقراری یک اتصال امن و رمزگذاری شده بین مرورگر کاربر و سرور وبسایت را با استفاده از پروتکل SSL/TLS (Secure Sockets Layer / Transport Layer Security) فراهم میکند. داشتن یک گواهی SSL معتبر و نصب صحیح آن بر روی سرور برای فعال کردن پروتکل HTTPS (که آدرس سایت با
https://
شروع میشود) ضروری است. HTTPS ارتباطات را رمزگذاری میکند، از حریم خصوصی و امنیت دادههای کاربران محافظت میکند، اعتماد را افزایش میدهد و یک سیگنال رتبهبندی جزئی برای گوگل است.Staging Server / Development Server (سرور مرحلهبندی / سرور توسعه): یک سرور وب خصوصی یا محیطی جدا از سرور اصلی و عمومی (Production Server) که برای توسعه، تست، و بررسی تغییرات جدید در وبسایت (مانند طراحی جدید، ویژگیهای جدید، یا بهروزرسانیهای عمده) قبل از انتشار آنها برای عموم استفاده میشود. سرور مرحلهبندی باید از ایندکس شدن توسط موتورهای جستجو محافظت شود (معمولاً با استفاده از احراز هویت، مسدود کردن IP رباتها، یا تگ
noindex
) تا از ایجاد محتوای تکراری یا ایندکس شدن نسخههای ناقص جلوگیری شود.Static Content (محتوای ایستا): محتوای وبسایت (مانند فایلهای HTML، CSS، JavaScript، تصاویر) که پس از ایجاد، تغییر نمیکند و برای همه کاربرانی که آن را درخواست میکنند، به یک شکل ارائه میشود، مگر اینکه به صورت دستی بهروز شود. وبسایتهای ایستا (Static Websites) معمولاً سریعتر بارگذاری میشوند و مدیریت آنها سادهتر است. (در مقابل Dynamic Content).
Static Site Generator (SSG - تولیدکننده سایت ایستا): ابزاری که فایلهای HTML، CSS و JavaScript ایستا را از قالبها و دادههای منبع (مانند فایلهای Markdown) در زمان ساخت (Build Time) تولید میکند. وبسایتهای ساخته شده با SSG ها (مانند Jekyll, Hugo, Gatsby, Next.js در حالت ایستا) معمولاً بسیار سریع، امن و مقیاسپذیر هستند زیرا نیازی به پردازش سمت سرور در زمان درخواست کاربر ندارند. این میتواند برای سئو و عملکرد مفید باشد.
Status Codes (HTTP Status Codes - کدهای وضعیت HTTP): کدهای عددی سه رقمی استانداردی که توسط سرور وب در خط اول پاسخ HTTP به یک درخواست کلاینت (مانند مرورگر یا ربات) برگردانده میشود و نتیجه یا وضعیت آن درخواست را نشان میدهد. درک کدهای وضعیت برای سئوی تکنیکال و اشکالزدایی بسیار مهم است. کدهای وضعیت به پنج دسته اصلی تقسیم میشوند:
1xx (اطلاعاتی - Informational): درخواست دریافت شده و فرآیند ادامه دارد. (مثلاً
100 Continue
).2xx (موفقیتآمیز - Successful): درخواست با موفقیت دریافت، درک و پذیرفته شده است.
200 OK
: درخواست موفقیتآمیز بوده و محتوای درخواستی (مانند صفحه HTML) در بدنه پاسخ ارسال شده است. این کد وضعیت ایدهآل برای صفحات سالم است.
3xx (تغییر مسیر - Redirection): نیاز به اقدام بیشتری از طرف کلاینت برای تکمیل درخواست وجود دارد (معمولاً هدایت به URL دیگر).
301 Moved Permanently
: منبع برای همیشه به URL جدیدی در هدرLocation
منتقل شده است. (بهترین برای سئو در انتقال دائمی).302 Found
( قبلاًTemporary Redirect
): منبع به طور موقت به URL دیگری در هدرLocation
منتقل شده است. (باید فقط برای انتقالهای واقعاً موقتی استفاده شود).304 Not Modified
: (برای کش کردن) منبع از آخرین درخواست تغییر نکرده و کلاینت میتواند از نسخه کش شده خود استفاده کند.307 Temporary Redirect
: مشابه302
اما تضمین میکند که متد HTTP (مانند GET یا POST) در درخواست بعدی تغییر نمیکند.308 Permanent Redirect
: مشابه301
اما تضمین میکند که متد HTTP در درخواست بعدی تغییر نمیکند.
4xx (خطای کلاینت - Client Error): به نظر میرسد درخواست دارای مشکل یا خطایی از طرف کلاینت است.
400 Bad Request
: درخواست نامعتبر یا قابل درک نیست.401 Unauthorized
: نیاز به احراز هویت دارد.403 Forbidden
: سرور درخواست را درک کرده اما از انجام آن امتناع میکند (دسترسی مجاز نیست).404 Not Found
: سرور نتوانسته منبع درخواستی (URL) را پیدا کند. (باید برای صفحات حذف شده یا ناموجود استفاده شود).410 Gone
: منبع درخواستی برای همیشه حذف شده و دیگر در دسترس نخواهد بود. (قویتر از 404 برای صفحاتی که عمداً حذف شدهاند).429 Too Many Requests
: کاربر در یک بازه زمانی مشخص، درخواستهای زیادی ارسال کرده است (Rate Limiting).
5xx (خطای سرور - Server Error): سرور در انجام یک درخواست به ظاهر معتبر، با خطا مواجه شده است.
500 Internal Server Error
: یک خطای عمومی و غیرمنتظره در سرور رخ داده است.503 Service Unavailable
: سرور به طور موقت قادر به پردازش درخواست نیست (مثلاً به دلیل بار زیاد یا در حال تعمیرات بودن).
Stop Words (کلمات توقف / واژگان ایستا): کلمات بسیار رایج و متداول در یک زبان (مانند حروف اضافه "در"، "به"، "از"، حروف ربط "و"، "یا"، "اما"، ضمایر "من"، "تو"، "او"، و افعال کمکی "است"، "بود") که به تنهایی بار معنایی کمی دارند و موتورهای جستجو ممکن است در فرآیند ایندکسسازی و تطبیق کوئری با محتوا، به آنها وزن کمتری بدهند یا در برخی موارد آنها را نادیده بگیرند تا بر کلمات کلیدی مهمتر و معنادارتر تمرکز کنند. با این حال، با پیشرفت الگوریتمهای پردازش زبان طبیعی (NLP) مانند BERT، توانایی موتورهای جستجو در درک نقش این کلمات در ساختار و معنی جمله به طور قابل توجهی افزایش یافته است و دیگر به سادگی حذف نمیشوند، به خصوص اگر برای درک قصد کاربر ضروری باشند. معمولاً نیازی به نگرانی درباره حذف دستی کلمات توقف از محتوا یا URL ها نیست؛ تمرکز باید بر نوشتن طبیعی و روان باشد.
Storytelling (داستانسرایی): هنر استفاده از روایت و داستان برای انتقال پیام، ایجاد ارتباط عاطفی با مخاطب، و به یاد ماندنی کردن اطلاعات. در بازاریابی محتوا و سئو، داستانسرایی میتواند به جذابتر کردن محتوا، افزایش تعامل کاربر، و ساختن هویت برند کمک کند.
Structured Data: (تکرار برای کامل بودن - رجوع شود به Schema Markup).
Subdomain (زیردامنه / سابدامین): بخشی از یک نام دامنه بزرگتر که به صورت پیشوندی قبل از نام دامنه اصلی (Root Domain) و جدا شده با نقطه قرار میگیرد. به عنوان مثال، در URL
blog.example.com
،blog
یک زیردامنه از دامنه اصلیexample.com
است. زیردامنهها اغلب برای سازماندهی بخشهای بزرگ و متمایز یک وبسایت (مانند وبلاگ، فروشگاه، بخش پشتیبانی، یا نسخههای زبانی مختلف) استفاده میشوند. از نظر سئو، گوگل معمولاً زیردامنهها را تا حدی به عنوان موجودیتهای جدا و مستقل از دامنه اصلی در نظر میگیرد. این بدان معناست که اعتبار و سیگنالهای رتبهبندی ممکن است به طور کامل بین دامنه اصلی و زیردامنههای آن به اشتراک گذاشته نشود (برخلاف زیرپوشهها). تصمیم برای استفاده از زیردامنه یا زیرپوشه (Subfolder) برای بخشهای مختلف سایت یک بحث استراتژیک مهم در سئو است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای اکثر موارد، به خصوص برای محتوای کاملاً مرتبط، استفاده از زیرپوشهها (example.com/blog/
) به دلیل تجمیع اعتبار در دامنه اصلی، معمولاً ترجیح داده میشود.Subfolder / Subdirectory (زیرپوشه / زیرشاخه): بخشی از ساختار URL یک وبسایت که بعد از نام دامنه اصلی (و قبل از نام فایل یا پارامترها) قرار میگیرد و با اسلش (
/
) از بخش قبلی جدا میشود. به عنوان مثال، در URLexample.com/services/seo-consulting
،/services/
و/seo-consulting/
زیرپوشههایی هستند که به سازماندهی محتوا در یک ساختار سلسلهمراتبی کمک میکنند. از نظر سئو، استفاده از زیرپوشهها برای سازماندهی محتوای مرتبط در یک وبسایت معمولاً به استفاده از زیردامنهها ترجیح داده میشود، زیرا تمام محتوا و اعتبار لینک مرتبط با آن تحت یک دامنه اصلی واحد قرار میگیرد و این میتواند به تقویت اعتبار کلی دامنه کمک کند. ساختار URL مبتنی بر زیرپوشه همچنین میتواند به موتورهای جستجو در درک بهتر ساختار و موضوعات سایت یاری رساند.Submission (ثبت سایت / ارسال): در گذشته، یکی از روشهای اولیه برای اطلاعرسانی به موتورهای جستجو درباره وجود یک وبسایت جدید، ارسال دستی URL آن از طریق فرمهای "Add URL" یا "Submit Site" بود. امروزه، این روش تقریباً منسوخ شده و موتورهای جستجو (به خصوص گوگل) به طور خودکار وب را از طریق دنبال کردن لینکها میخزند و صفحات جدید را کشف میکنند. بهترین راه برای اطمینان از کشف و ایندکس شدن سایت جدید، ایجاد چند بکلینک با کیفیت از سایتهای دیگر، و ارسال نقشه سایت XML از طریق Google Search Console است. ثبت سایت در دایرکتوریهای عمومی نیز دیگر ارزش چندانی ندارد، مگر دایرکتوریهای بسیار معتبر و تخصصی یا محلی.
Syndicated Content (محتوای سندیکایی / محتوای توزیع شده): محتوایی از یک وبسایت که با اجازه مالک آن، به طور کامل یا جزئی در وبسایت یا پلتفرم دیگری مجدداً منتشر میشود. سندیکای محتوا میتواند راهی برای دستیابی به مخاطبان جدیدتر و افزایش دیدهشدن باشد، اما اگر به درستی مدیریت نشود، میتواند منجر به مشکلات محتوای تکراری (Duplicate Content) برای سئو شود. برای جلوگیری از این مشکلات، توصیه میشود که:
پلتفرمی که محتوا را بازنشر میکند، از تگ کنونیکال (
rel="canonical"
) استفاده کرده و به URL اصلی محتوا در سایت شما اشاره کند تا گوگل بفهمد کدام نسخه منبع اصلی است.یا، اگر کنونیکال ممکن نیست، از تگ
noindex
در نسخه بازنشر شده استفاده شود.همچنین میتوان لینک واضحی به مقاله اصلی در سایت مبدأ قرار داد.
Taxonomy (ردهبندی / طبقهبندی / تاکسونومی): در زمینه مدیریت محتوا و وبسایت، به روش سازماندهی، دستهبندی و برچسبگذاری محتوا برای ایجاد یک ساختار منطقی و قابل فهم اشاره دارد. در سیستمهای مدیریت محتوا مانند وردپرس، رایجترین تاکسونومیها "دستهها" (Categories) برای طبقهبندی سلسلهمراتبی و گسترده موضوعات، و "برچسبها" (Tags) برای توصیف جزئیات یا کلمات کلیدی خاصتر در هر پست هستند. یک ساختار طبقهبندی خوب و حسابشده به کاربران در یافتن آسان محتوای مرتبط کمک میکند و همچنین به موتورهای جستجو در درک بهتر ساختار، موضوعات و روابط بین محتوا در سایت یاری میرساند. صفحات آرشیو تاکسونومی (مانند صفحات دستهبندی یا برچسب) باید به درستی بهینهسازی شوند (مثلاً با ارائه محتوای مقدماتی منحصر به فرد یا مدیریت صحیح ایندکس شدن آنها).
Technical SEO (سئوی تکنیکال / فنی): یکی از سه رکن اصلی سئو (در کنار سئوی داخلی/آنپیج و سئوی خارجی/آفپیج) که بر بهینهسازی جنبههای زیرساختی و فنی یک وبسایت تمرکز دارد تا اطمینان حاصل شود که موتورهای جستجو میتوانند به راحتی، به طور مؤثر و بدون مشکل، سایت را کشف (Discover)، بخزند (Crawl)، رندر (Render)، درک (Understand) و ایندکس (Index) کنند. سئوی تکنیکال همچنین شامل بهبود تجربه کاربری از دیدگاه فنی (مانند سرعت و امنیت) میشود. حوزههای کلیدی سئوی تکنیکال عبارتند از:
قابلیت خزش و ایندکس شدن: مدیریت فایل
robots.txt
، نقشه سایت XML، تگهای متا روبوتس (noindex
,nofollow
)، کدهای وضعیت HTTP، ساختار URL، مدیریت پارامترهای URL، رفع خطاهای 404 و Soft 404.سرعت و عملکرد سایت: بهینهسازی Core Web Vitals (LCP, INP, CLS)، کاهش زمان بارگذاری صفحه، کوچکسازی (Minification) فایلهای CSS/JS، فشردهسازی تصاویر، استفاده از کش مرورگر و CDN، بهینهسازی سرور.
سازگاری با موبایل (Mobile-Friendliness): اطمینان از طراحی واکنشگرا (Responsive Design) و تجربه کاربری خوب در دستگاههای موبایل.
ساختار سایت و ناوبری: معماری اطلاعات منطقی، لینکسازی داخلی مؤثر، عمق کلیک مناسب.
امنیت: پیادهسازی HTTPS و رفع مشکلات امنیتی.
دادههای ساختاریافته (Structured Data / Schema Markup): پیادهسازی صحیح برای بهبود درک محتوا توسط رباتها.
سئوی جاوا اسکریپت (JavaScript SEO): اطمینان از اینکه محتوای رندر شده با JS قابل دسترس است (با استفاده از SSR, Dynamic Rendering و غیره).
سئوی بینالمللی (International SEO): پیادهسازی صحیح
hreflang
و سایر ملاحظات برای سایتهای چندزبانه/چندمنطقهای.تحلیل لاگ فایل (Log File Analysis): برای درک رفتار خزندهها. سئوی تکنیکال پایهای محکم برای موفقیت سایر فعالیتهای سئو فراهم میکند.
Term Frequency-Inverse Document Frequency (TF-IDF): یک آمار عددی در بازیابی اطلاعات و پردازش زبان طبیعی که برای سنجش اهمیت یک کلمه (Term) در یک سند (Document) نسبت به مجموعهای از اسناد (Corpus) استفاده میشود. TF-IDF از دو بخش تشکیل شده است:
Term Frequency (TF): تعداد تکرار یک کلمه در یک سند خاص.
Inverse Document Frequency (IDF): لگاریتم معکوس نسبت تعداد کل اسناد به تعداد اسنادی که حاوی آن کلمه هستند. IDF به کلماتی که در تعداد کمی از اسناد ظاهر میشوند (و بنابراین احتمالاً مشخصکننده و مهمتر هستند) وزن بیشتری میدهد و به کلمات رایج (که در بسیاری از اسناد هستند) وزن کمتری میدهد. مقدار TF-IDF برای یک کلمه در یک سند، حاصلضرب TF و IDF آن است. هرچه TF-IDF بالاتر باشد، آن کلمه در آن سند خاص (نسبت به کل مجموعه) مهمتر تلقی میشود. اگرچه موتورهای جستجوی مدرن از الگوریتمهای بسیار پیچیدهتری نسبت به TF-IDF ساده استفاده میکنند، اما این مفهوم همچنان میتواند برای درک اهمیت نسبی کلمات کلیدی در محتوا و تحلیل رقبا مفید باشد.
Thin Content (محتوای ضعیف / کمعمق / لاغر): صفحاتی در یک وبسایت که محتوای بسیار کمی دارند، یا محتوای آنها ارزش کمی برای کاربر ایجاد میکند، یا محتوای آنها به طور قابل توجهی تکراری از صفحات دیگر (در همان سایت یا سایتهای دیگر) است. مثالهای رایج از محتوای ضعیف عبارتند از:
صفحات با تنها چند جمله متن یا بدون محتوای منحصر به فرد.
صفحات دروازه (Doorway Pages) که صرفاً برای هدایت کاربر به جای دیگر ایجاد شدهاند.
محتوای تولید شده به صورت خودکار و بیکیفیت.
صفحات آرشیو (مانند صفحات دستهبندی یا برچسب) که هیچ محتوای مقدماتی یا ارزش افزودهای ندارند و فقط لیستی از لینکها هستند.
صفحات با محتوای تکراری یا بسیار مشابه از منابع دیگر (Affiliate sites without added value). محتوای ضعیف میتواند توسط الگوریتمهایی مانند Google Panda شناسایی شده و منجر به کاهش رتبه سایت یا حتی جریمه شود، زیرا تجربه کاربری ضعیفی ارائه میدهد و به هدف گوگل برای ارائه نتایج با کیفیت بالا آسیب میزند. شناسایی و بهبود یا حذف (و ریدایرکت) محتوای ضعیف بخشی از نگهداری و بهینهسازی سایت است.
Throttling (تنظیم سرعت / کنترل نرخ): در زمینه خزش وب، به فرآیندی اشاره دارد که در آن خزندههای موتور جستجو (مانند Googlebot) به طور خودکار سرعت و فرکانس درخواستهای خود به یک سرور وب را تنظیم میکنند تا از وارد کردن بار بیش از حد به سرور و اختلال در عملکرد آن برای کاربران واقعی جلوگیری کنند. Googlebot سرعت خزش را بر اساس عواملی مانند پاسخدهی سرور (کم بودن خطا و تأخیر)، محدودیتهای مشخص شده توسط وبمستر در Search Console (اگرچه این قابلیت اکنون محدودتر شده)، و اهمیت و تازگی محتوای سایت تنظیم میکند.
Time on Page (زمان ماندگاری در صفحه / مدت زمان حضور در صفحه): معیاری در ابزارهای تحلیل وب (مانند گوگل آنالیتیکس) که میانگین مدت زمانی را نشان میدهد که کاربران پس از ورود به یک صفحه خاص، در همان صفحه سپری کردهاند قبل از اینکه به صفحه دیگری در همان وبسایت بروند یا جلسه آنها به دلیل عدم فعالیت یا خروج از سایت پایان یابد. مهم: Time on Page با Dwell Time (که شامل بازگشت به SERP است) متفاوت است. همچنین، برای محاسبه Time on Page، کاربر باید حداقل به یک صفحه دیگر در سایت برود؛ اگر کاربر فقط یک صفحه را ببیند و سپس سایت را ترک کند (Bounce)، زمان ماندگاری در آن صفحه به عنوان صفر (یا نامشخص) در نظر گرفته میشود. زمان ماندگاری بالاتر در صفحه میتواند (نه همیشه) نشاندهنده جذابیت، مفید بودن و درگیرکننده بودن محتوای آن صفحه برای کاربران باشد.
Time To First Byte (TTFB - زمان تا اولین بایت): معیاری برای اندازهگیری سرعت پاسخدهی سرور وب. TTFB مدت زمانی است که از لحظه ارسال درخواست HTTP توسط کلاینت (مانند مرورگر) تا لحظه دریافت اولین بایت از پاسخ از سرور طول میکشد. این زمان شامل مراحل مختلفی مانند DNS Lookup (اگر لازم باشد)، برقراری اتصال TCP، ارسال درخواست، پردازش درخواست توسط سرور، و شروع ارسال پاسخ است. TTFB پایین (معمولاً زیر ۲۰۰-۵۰۰ میلیثانیه خوب تلقی میشود) نشاندهنده سرور سریع و بهینه است. اگرچه TTFB به تنهایی کل تجربه بارگذاری صفحه را نشان نمیدهد (چون پس از آن باید بقیه محتوا دانلود و رندر شود)، اما یک TTFB بالا میتواند به طور قابل توجهی بر سرعت کلی سایت و Core Web Vitals تأثیر منفی بگذارد.
Title Tag (تگ عنوان): یک عنصر HTML ضروری (
<title>عنوان صفحه در اینجا</title>
) که در بخش<head>
هر صفحه وب قرار میگیرد و عنوان توصیفی و منحصر به فرد آن صفحه را مشخص میکند. تگ عنوان در سه مکان اصلی برای کاربران و موتورهای جستجو نمایش داده میشود:در تب مرورگر وب: عنوانی که در بالای پنجره یا تب مرورگر برای آن صفحه نمایش داده میشود.
در صفحه نتایج موتور جستجو (SERP): به عنوان تیتر اصلی، آبی رنگ و قابل کلیک برای هر نتیجه ارگانیک.
هنگام اشتراکگذاری صفحه در شبکههای اجتماعی یا بوکمارک کردن: اغلب به عنوان عنوان پیشفرض برای لینک استفاده میشود. تگ عنوان یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین عناصر سئوی داخلی (On-Page) است زیرا به شدت بر نرخ کلیک (CTR) از SERP تأثیر میگذارد و همچنین سیگنال مهمی برای موتورهای جستجو درباره موضوع اصلی صفحه ارائه میدهد. بهترین شیوهها برای نوشتن تگ عنوان عبارتند از:
منحصر به فرد بودن: هر صفحه باید تگ عنوان منحصر به فرد خود را داشته باشد.
توصیفی و دقیق بودن: به طور واضح محتوای صفحه را خلاصه کند.
شامل کلمات کلیدی اصلی: مهمترین کلمه کلیدی (یا عبارت کلیدی) صفحه را (ترجیحاً در ابتدا) به صورت طبیعی در بر گیرد.
طول مناسب: معمولاً بین ۵۰ تا ۶۰ کاراکتر (یا حدود ۵۱۲ پیکسل عرض) توصیه میشود تا از بریده شدن (Truncation) در SERP جلوگیری شود.
جذاب و قانعکننده بودن: کاربر را به کلیک ترغیب کند.
اجتناب از کیورد استافینگ: از تکرار بیش از حد کلمات کلیدی خودداری شود.
(اختیاری اما اغلب مفید) شامل نام برند در انتها (مخصوصاً برای صفحه اصلی یا صفحات مهم).
TLD (Top-Level Domain - دامنه سطح بالا): آخرین بخش نام دامنه اینترنتی که پس از آخرین نقطه (
.
) قرار میگیرد. TLDها توسط سازمان ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) مدیریت میشوند. انواع اصلی TLDها عبارتند از:gTLD (Generic Top-Level Domains - دامنههای سطح بالای عمومی): مانند
.com
,.org
,.net
,.info
,.biz
. در سالهای اخیر تعداد زیادی gTLD جدید نیز معرفی شدهاند (مانند.app
,.blog
,.shop
,.xyz
).ccTLD (Country Code Top-Level Domains - دامنههای سطح بالای کد کشوری): دامنههای دو حرفی که به یک کشور یا منطقه جغرافیایی خاص اختصاص داده شدهاند (مانند
.ir
برای ایران،.uk
برای بریتانیا،.de
برای آلمان،.us
برای ایالات متحده). ccTLDها سیگنال قوی برای هدفگذاری جغرافیایی هستند.sTLD (Sponsored Top-Level Domains - دامنههای سطح بالای حمایتشده): TLDهایی که توسط یک سازمان یا جامعه خاص حمایت و مدیریت میشوند و معمولاً برای مقاصد خاصی هستند (مانند
.edu
برای موسسات آموزشی،.gov
برای سازمانهای دولتی،.mil
برای ارتش آمریکا). انتخاب TLD مناسب میتواند بر برندینگ و گاهی (در مورد ccTLDها) بر سئوی بینالمللی تأثیر بگذارد.
Top-Heavy Layout (چیدمان بالا سنگین / چیدمان تبلیغات سنگین): به طرحبندی (Layout) یک صفحه وب اشاره دارد که در آن بخش قابل توجهی از فضای بالای صفحه (Above the Fold)، به خصوص در دستگاههای موبایل، با تبلیغات، بنرها یا عناصر غیرمحتوایی دیگر اشغال شده است، به طوری که محتوای اصلی و مفید صفحه به پایین رانده شده و کاربر برای دیدن آن باید اسکرول کند. گوگل الگوریتمی دارد (گاهی به آن Page Layout Algorithm یا Top Heavy Update گفته میشود) که ممکن است رتبه سایتهایی را که تجربه کاربری ضعیفی به دلیل تبلیغات بیش از حد در بالای صفحه ارائه میدهند، کاهش دهد. هدف، تشویق به ارائه محتوای مفید به کاربر بدون ایجاد مزاحمت با تبلیغات افراطی است.
Topic Cluster (خوشه موضوعی / کلاستر موضوعی): یک استراتژی پیشرفته در معماری محتوا و لینکسازی داخلی که هدف آن پوشش جامع و عمیق یک موضوع گسترده (Pillar Topic) از طریق مجموعهای از صفحات محتوایی مرتبط است. مدل Topic Cluster معمولاً از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
صفحه ستون (Pillar Page / Hub Page): یک صفحه اصلی و بسیار جامع که نمای کلی و گستردهای از موضوع اصلی را پوشش میدهد و به عنوان مرجع مرکزی عمل میکند. این صفحه برای کلمات کلیدی اصلی و رقابتی مرتبط با آن موضوع هدفگذاری میشود.
محتوای خوشه (Cluster Content / Spoke Pages): مجموعهای از صفحات یا مقالات جزئیتر که هر کدام بر روی یک زیرموضوع یا جنبه خاص و عمیقتر از موضوع اصلی (که در صفحه ستون معرفی شده) تمرکز میکنند. این صفحات برای کلمات کلیدی طولانیتر (Long-Tail Keywords) و مشخصتر مرتبط با آن زیرموضوع هدفگذاری میشوند.
لینکهای داخلی (Internal Links): تمام صفحات محتوای خوشه باید به صفحه ستون اصلی لینک داخلی بدهند، و صفحه ستون نیز باید به تمام صفحات محتوای خوشه مرتبط با خود لینک دهد. این ساختار لینکدهی متقابل و متمرکز، به موتورهای جستجو کمک میکند تا ارتباط معنایی قوی بین این صفحات را درک کرده و اعتبار موضوعی (Topical Authority) سایت را در آن حوزه خاص تشخیص دهند. استفاده از مدل Topic Cluster میتواند به بهبود رتبهبندی برای کل موضوع، سازماندهی بهتر محتوا، و ارائه تجربه کاربری جامعتر کمک کند.
Topical Authority (اعتبار موضوعی / مرجعیت موضوعی): میزان تخصص، عمق دانش، و شناختهشدگی یک وبسایت (یا یک نویسنده) به عنوان یک منبع معتبر و قابل اعتماد در یک حوزه موضوعی خاص در چشم کاربران و موتورهای جستجو. اعتبار موضوعی صرفاً با داشتن یک صفحه خوب به دست نمیآید، بلکه نتیجه پوشش جامع و با کیفیت آن موضوع از طریق چندین قطعه محتوای مرتبط و عمیق (مانند مدل Topic Cluster) و کسب سیگنالهای خارجی (مانند بکلینکها از منابع مرتبط) است. وبسایتهایی که اعتبار موضوعی بالایی در یک نیچ خاص دارند، احتمال بیشتری برای رتبهبندی خوب برای کلمات کلیدی مرتبط با آن نیچ خواهند داشت، حتی اگر برای برخی از آن کلمات کلیدی رقابت زیادی وجود داشته باشد. E-E-A-T نقش مهمی در ساختن اعتبار موضوعی دارد.
Tracking Code / Tracking Pixel (کد رهگیری / پیکسل رهگیری): قطعه کوچکی از کد (معمولاً JavaScript یا یک تصویر شفاف ۱x۱ پیکسلی) که در صفحات وبسایت یا در ایمیلها قرار داده میشود تا اطلاعاتی درباره رفتار کاربران یا عملکرد کمپینها را جمعآوری و به یک سرور تحلیل یا تبلیغات ارسال کند. مثالهای رایج عبارتند از:
کد رهگیری Google Analytics: برای جمعآوری دادههای ترافیک و رفتار کاربر در وبسایت.
پیکسل فیسبوک (Meta Pixel): برای ردیابی تبدیلها، بهینهسازی تبلیغات فیسبوک و ساخت مخاطبان سفارشی.
کدهای رهگیری سایر پلتفرمهای تبلیغاتی یا ابزارهای تحلیل. این کدها برای اندازهگیری، تحلیل و بهینهسازی تلاشهای بازاریابی دیجیتال (از جمله سئو و PPC) ضروری هستند.
Traffic (ترافیک): تعداد کل بازدیدها یا بازدیدکنندگانی که به یک وبسایت در یک دوره زمانی مشخص مراجعه میکنند. ترافیک وبسایت میتواند از منابع مختلفی تأمین شود که در ابزارهای تحلیل وب (مانند Google Analytics) قابل تفکیک هستند:
Organic Traffic (ترافیک ارگانیک / طبیعی): بازدیدکنندگان از نتایج جستجوی رایگان و غیر پولی موتورهای جستجو. (هدف اصلی سئو).
Paid Traffic (ترافیک پولی): بازدیدکنندگان از طریق کلیک روی تبلیغات پولی (مانند Google Ads).
Direct Traffic (ترافیک مستقیم): بازدیدکنندگانی که URL سایت را مستقیماً در نوار آدرس مرورگر تایپ کردهاند، از بوکمارکها استفاده کردهاند، یا منبع ارجاع آنها به درستی شناسایی نشده است.
Referral Traffic (ترافیک ارجاعی): بازدیدکنندگان از طریق کلیک روی لینکهای موجود در وبسایتهای دیگر (به جز موتورهای جستجو و شبکههای اجتماعی اصلی).
Social Traffic (ترافیک اجتماعی): بازدیدکنندگان از طریق لینکهای موجود در پلتفرمهای شبکههای اجتماعی.
Email Traffic (ترافیک ایمیل): بازدیدکنندگان از طریق کلیک روی لینکهای موجود در کمپینهای ایمیل مارکتینگ.
Display Traffic (ترافیک نمایشی): بازدیدکنندگان از طریق کلیک روی تبلیغات بنری یا نمایشی در وبسایتهای دیگر. تحلیل منابع ترافیک به درک اینکه کدام کانالهای بازاریابی مؤثرتر هستند، کمک میکند.
Transactional Query (کوئری تراکنشی / معاملاتی): نوعی از کوئری جستجو که در آن قصد اصلی کاربر، انجام یک عمل یا معامله مشخص است. این عمل میتواند خرید یک محصول، رزرو یک سرویس، دانلود یک فایل، ثبتنام در یک خبرنامه، یا هر نوع تبدیل دیگری باشد. مثالها: "خرید آنلاین بلیط هواپیما تهران به مشهد"، "دانلود آخرین نسخه فتوشاپ"، "ثبتنام در دوره آموزش سئو". صفحات فرود (Landing Pages) و صفحات محصول معمولاً برای هدف قرار دادن کوئریهای تراکنشی بهینه میشوند و باید دارای فراخوان به اقدام (CTA) واضح و فرآیند تبدیل آسان باشند.
TrustRank (تراسترنک): یک الگوریتم (یا مفهوم) تحلیل لینک که برای کمک به موتورهای جستجو در تشخیص و جداسازی صفحات وب معتبر و قابل اعتماد از صفحات اسپم یا بیکیفیت، پیشنهاد شده است (در ابتدا توسط محققان دانشگاه استنفورد و یاهو). ایده اصلی TrustRank این است که با شناسایی دستی مجموعهای کوچک از "سایتهای بذر" (Seed Sites) بسیار معتبر و غیر اسپم، و سپس تحلیل ساختار لینکهای وب، میتوان میزان "اعتماد" را از این سایتهای بذر به سایر سایتهایی که به آنها لینک شدهاند (و به همین ترتیب به صورت بازگشتی) منتشر کرد. صفحاتی که به سایتهای بذر معتبر نزدیکتر هستند (از طریق مسیرهای لینک کوتاه و با کیفیت)، TrustRank بالاتری خواهند داشت. اگرچه گوگل جزئیات الگوریتمهای خود را فاش نمیکند، اما مفهوم کلی انتقال اعتماد از طریق لینکها از منابع معتبر، احتمالاً بخشی از ارزیابی کیفیت و اعتبار سایتها است.
Twitter Cards (کارتهای توییتر): مجموعهای از متا تگهای خاص (با پیشوند
twitter:
) که مشابه پروتکل Open Graph فیسبوک، به شما امکان میدهند کنترل کنید که چگونه محتوای صفحه وب شما هنگام اشتراکگذاری لینک آن در توییتر (اکنون X) نمایش داده شود. با استفاده از تگهای Twitter Card (مانندtwitter:card
برای نوع کارت،twitter:site
برای حساب توییتر سایت،twitter:title
،twitter:description
،twitter:image
) میتوانید پیشنمایشهای غنی و جذابی (شامل عنوان، توضیحات، تصویر و گاهی اطلاعات بیشتر مانند نام نویسنده) برای لینکهای خود در فید توییتر ایجاد کنید که میتواند به افزایش دیدهشدن و تعامل کمک کند.UGC (User-Generated Content - محتوای تولید شده توسط کاربر): هر نوع محتوایی (مانند متن، تصویر، ویدئو، نقد و بررسی، کامنت، پست فروم) که توسط کاربران نهایی یک پلتفرم آنلاین، وبسایت یا سرویس ایجاد و منتشر میشود، به جای اینکه توسط خود مالک یا مدیران آن پلتفرم تولید شده باشد. مثالهای رایج UGC شامل نظرات کاربران در زیر مقالات وبلاگ، نقدهای محصولات در سایتهای فروشگاهی، پستها و پاسخها در فرومهای گفتگو، محتوای بارگذاری شده در شبکههای اجتماعی، و مقالات ویرایش شده توسط کاربران در سایتهایی مانند ویکیپدیا است. UGC میتواند برای سئو هم مزایا (مانند افزایش حجم محتوا، ایجاد سیگنالهای تازگی، پاسخ به کلمات کلیدی طولانی، و ایجاد جامعه) و هم چالشهایی (مانند کنترل کیفیت، مدیریت اسپم، و مسائل مربوط به مسئولیت محتوا) داشته باشد. گوگل استفاده از صفت
rel="ugc"
را برای لینکهای موجود در UGC توصیه میکند.UI (User Interface - رابط کاربری): بخش، ابزارها، و عناصری از یک سیستم (مانند یک وبسایت، اپلیکیشن نرمافزاری، یا دستگاه) که کاربر مستقیماً با آن تعامل میکند تا به اهداف خود برسد. UI شامل جنبههای بصری (مانند طرحبندی، رنگها، تایپوگرافی، آیکونها) و عناصر تعاملی (مانند دکمهها، منوها، فرمها، اسلایدرها) است. طراحی یک UI خوب، بصری، کارآمد و جذاب برای تجربه کاربری (UX) مثبت بسیار مهم است.
Universal Search (جستجوی جهانی / جستجوی یکپارچه): رویکردی که توسط گوگل (و سایر موتورهای جستجو) اتخاذ شده تا انواع مختلفی از نتایج محتوایی (فراتر از لینکهای وب سنتی) را در یک صفحه نتایج جستجوی واحد (SERP) ادغام و نمایش دهد. این به این معنی است که برای یک کوئری خاص، SERP ممکن است نه تنها شامل نتایج ارگانیک وب، بلکه شامل نتایج تصویری، ویدئویی، خبری، نقشه (محلی)، خرید، کتاب، و سایر ویژگیهای خاص نیز باشد که همگی در کنار هم و بر اساس مرتبط بودن با کوئری کاربر ارائه میشوند. هدف جستجوی جهانی، ارائه پاسخهای جامعتر، متنوعتر و سریعتر به نیازهای اطلاعاتی کاربران است.
Unnatural Link (لینک غیرطبیعی): هرگونه هایپرلینکی که با هدف اصلی و عمدی دستکاری رتبهبندی یک وبسایت در موتورهای جستجو ایجاد یا کسب شده باشد و دستورالعملهای گوگل در مورد طرحهای لینک (Link Schemes) را نقض کند. لینکهای غیرطبیعی معمولاً به صورت ارادی و بر اساس شایستگی محتوا ایجاد نمیشوند، بلکه نتیجه تلاشهای مصنوعی برای تأثیرگذاری بر الگوریتم PageRank هستند. مثالهای رایج از لینکهای غیرطبیعی عبارتند از:
لینکهای خریداری شده یا فروخته شده که PageRank را منتقل میکنند (بدون استفاده از
nofollow
یاsponsored
).تبادل لینک بیش از حد و غیرطبیعی ("لینک من را بگذار تا لینک تو را بگذارم").
لینکهای ایجاد شده توسط برنامهها یا سرویسهای خودکار لینکسازی انبوه.
لینکسازی در دایرکتوریها، بوکمارکها، یا مقالات بیکیفیت و اسپم.
استفاده از پست مهمان انبوه با انکر تکستهای دقیق و بهینهشده با کلمه کلیدی.
لینکهای موجود در ویجتها، امضاها، یا فوترهایی که به طور گسترده توزیع شده و هدف آنها لینکسازی است.
لینک از شبکههای وبلاگی خصوصی (PBN). گوگل به طور فعال با لینکهای غیرطبیعی مقابله میکند و سایتهایی را که در ایجاد یا دریافت چنین لینکهایی مشارکت دارند، میتواند با اقدامات دستی یا الگوریتمی جریمه کند.
Unlinked Mention (اشاره بدون لینک / منشن بدون لینک): زمانی که نام یک برند، وبسایت، محصول، یا شخص در یک صفحه وب دیگر ذکر (Mention) میشود، اما این ذکر حاوی هایپرلینک قابل کلیک به وبسایت یا منبع مربوطه نیست. اگرچه لینکهای مستقیم ارزش سئوی بیشتری دارند، اما برخی معتقدند که موتورهای جستجو (به خصوص گوگل) ممکن است اشارات بدون لینک را نیز به عنوان یک سیگنال ضعیف برای سنجش اعتبار، شهرت و مرتبط بودن یک موجودیت در نظر بگیرند، به خصوص اگر از منابع معتبر باشند. یکی از تاکتیکهای لینکسازی (Link Reclamation) تلاش برای تبدیل اشارات بدون لینک به لینکهای واقعی از طریق تماس با مالک سایت مبدأ است.
URL (Uniform Resource Locator - مکانیاب یکنواخت منبع): آدرس منحصر به فرد و استاندارد یک منبع (مانند یک صفحه وب HTML، یک تصویر، یک فایل PDF، یا یک ویدئو) در اینترنت. URL به مرورگرها و سایر کلاینتها میگوید که چگونه و از کجا آن منبع را پیدا و بازیابی کنند. یک URL معمولاً از چندین بخش تشکیل شده است، از جمله:
پروتکل (Scheme/Protocol): مانند
http://
یاhttps://
.(اختیاری) زیردامنه (Subdomain): مانند
www.
یاblog.
.نام دامنه (Domain Name): مانند
example.com
.پورت (Port): (معمولاً پنهان است و از پورت پیشفرض پروتکل استفاده میشود، مثلاً ۸۰ برای HTTP و ۴۴۳ برای HTTPS).
مسیر (Path): ساختار دایرکتوری و نام فایل منبع (مثلاً
/category/page-name.html
).(اختیاری) پارامترهای کوئری (Query Parameters): بعد از علامت سوال
?
برای ارسال دادههای اضافی (مثلاً?id=123&sort=date
).(اختیاری) فرگمنت (Fragment / Anchor): بعد از علامت هشتگ
#
برای اشاره به بخش خاصی در داخل صفحه (مثلاً#section-2
). ساختار URL بهینه برای سئو معمولاً کوتاه، توصیفی، خوانا برای انسان، شامل کلمات کلیدی مرتبط (با استفاده از خط تیره-
برای جدا کردن کلمات به جای آندرلاین_
یا فاصله)، و با حروف کوچک است.
URL Inspection Tool: (تکرار برای کامل بودن - رجوع شود به Fetch as Google).
URL Normalization (نرمالسازی URL): فرآیندی که طی آن URLهای مختلفی که به یک محتوای یکسان یا بسیار مشابه اشاره میکنند، به یک فرم استاندارد و کنونیکال تبدیل یا شناخته میشوند. این کار برای جلوگیری از مشکلات محتوای تکراری و تجمیع سیگنالهای رتبهبندی در یک URL واحد مهم است. مثالهایی از مواردی که نیاز به نرمالسازی URL دارند:
تفاوت در پروتکل (HTTP در مقابل HTTPS).
تفاوت در پیشوند دامنه (www در مقابل non-www).
تفاوت در حروف بزرگ و کوچک (اگر سرور به آنها حساس باشد، اگرچه توصیه میشود URLها با حروف کوچک باشند).
وجود یا عدم وجود اسلش انتهایی (Trailing Slash).
پارامترهای URL که محتوای اصلی را تغییر نمیدهند (مانند شناسههای جلسه یا پارامترهای ردیابی). روشهای نرمالسازی شامل استفاده از ریدایرکت 301 برای هدایت نسخههای غیرکنونیکال به نسخه کنونیکال، و استفاده از تگ
rel="canonical"
است.
URL Parameter (پارامتر URL / پارامتر کوئری): متغیرهایی که به انتهای یک URL، معمولاً پس از یک علامت سوال (
?
)، اضافه میشوند تا اطلاعات اضافی را به سرور وب منتقل کنند یا نحوه نمایش یا عملکرد محتوای صفحه را کنترل کنند. هر پارامتر معمولاً از یک جفت "نام=مقدار" (Name=Value) تشکیل شده و پارامترهای متعدد با علامت آمپرسند (&
) از هم جدا میشوند. مثال:example.com/products?category=shoes&color=blue&sort=price_desc
. پارامترهای URL میتوانند برای اهداف مختلفی استفاده شوند، مانند:فیلتر کردن یا مرتبسازی محتوا (مانند در صفحات دستهبندی محصولات).
صفحهبندی (Pagination).
شناسههای جلسه (Session IDs) - (روش قدیمی و نامناسب برای سئو).
ردیابی کمپینهای بازاریابی (مانند پارامترهای UTM).
پارامترهای جستجوی داخلی سایت. استفاده نادرست یا کنترل نشده از پارامترهای URL میتواند منجر به ایجاد تعداد زیادی URL با محتوای تکراری یا بسیار مشابه شود که میتواند بودجه خزش را هدر دهد و سیگنالهای رتبهبندی را رقیق کند. Google Search Console ابزارهایی برای راهنمایی گوگل در مورد نحوه برخورد با پارامترهای URL خاص ارائه میدهد (اگرچه توصیه میشود تا حد امکان از طریق
robots.txt
یاrel="canonical"
مدیریت شوند).
URL Rewrite (بازنویسی URL): فرآیندی (معمولاً با استفاده از ماژولهایی مانند
mod_rewrite
در سرورهای آپاچی یا تنظیمات مشابه در سایر سرورها) که URLهای داینامیک، طولانی، یا با پارامترهای پیچیده را به URLهای ایستا، کوتاه، خوانا و سئوپسند تبدیل میکند، بدون اینکه محتوای واقعی صفحه تغییر کند. به عنوان مثال، یک URL داینامیک مانندexample.com/products.php?id=123
میتواند بهexample.com/awesome-product-name/
بازنویسی شود. این کار هم برای کاربران (به خاطر سپردن و اشتراکگذاری آسانتر) و هم برای موتورهای جستجو (درک بهتر محتوا از URL) مفید است.Usability (کاربردپذیری / قابلیت استفاده): میزان سهولت، کارایی، کارآمدی، و رضایتی که کاربران هنگام تعامل با یک محصول، سیستم یا سرویس (مانند یک وبسایت یا اپلیکیشن) برای رسیدن به اهداف مشخص خود تجربه میکنند. کاربردپذیری خوب شامل جنبههایی مانند ناوبری واضح و آسان، طراحی بصری منطقی، زمان بارگذاری سریع، خوانایی خوب محتوا، فرمهای ساده، و ارائه بازخورد مناسب به کاربر است. کاربردپذیری بخش مهمی از تجربه کاربری (UX) کلی است و میتواند به طور غیرمستقیم بر سئو تأثیر بگذارد (مثلاً با کاهش نرخ پرش، افزایش زمان ماندگاری، و افزایش نرخ تبدیل).
User Agent (عامل کاربر / نماینده کاربر): یک رشته متنی (String) که نرمافزار کلاینت (مانند مرورگر وب یا ربات موتور جستجو) هنگام ارسال درخواست HTTP به سرور وب، خود را با آن معرفی میکند. رشته User Agent معمولاً شامل اطلاعاتی درباره نام و نسخه نرمافزار، سیستم عامل، و گاهی اوقات نوع دستگاه است. به عنوان مثال، User Agent گوگلبات ممکن است چیزی شبیه به
Mozilla/5.0 (compatible; Googlebot/2.1; +http://www.google.com/bot.html)
باشد. سرورهای وب میتوانند از User Agent برای ارائه محتوای متفاوت به کلاینتهای مختلف (مثلاً نسخه موبایل به مرورگر موبایل) یا برای مسدود کردن رباتهای خاص (از طریقrobots.txt
یا تنظیمات سرور) استفاده کنند. با این حال، User Agent به راحتی قابل جعل است.User Experience (UX - تجربه کاربری): احساسات، نگرشها، برداشتها و واکنشهای کلی یک شخص که در نتیجه استفاده یا انتظار استفاده از یک محصول، سیستم یا سرویس (مانند یک وبسایت) به وجود میآید. UX یک مفهوم گسترده و چندوجهی است که شامل تمام جنبههای تعامل کاربر با شرکت، خدمات و محصولات آن میشود. در زمینه وب، UX شامل عواملی مانند کاربردپذیری (Usability)، طراحی بصری (Visual Design)، معماری اطلاعات (IA)، دسترسیپذیری (Accessibility)، عملکرد و سرعت (Performance)، کیفیت محتوا، و اعتبار و اعتماد است. ارائه یک تجربه کاربری مثبت و رضایتبخش برای موفقیت هر وبسایتی حیاتی است و گوگل نیز به طور فزایندهای بر اهمیت UX در الگوریتمهای رتبهبندی خود تأکید میکند (رجوع شود به Page Experience و Core Web Vitals). سئو و UX باید دست در دست هم برای ایجاد وبسایتهایی کار کنند که هم برای موتورهای جستجو بهینه باشند و هم نیازها و انتظارات کاربران را برآورده کنند.
User Journey / Customer Journey (سفر کاربر / سفر مشتری): مسیر و مجموعهای از مراحل و نقاط تماسی (Touchpoints) که یک کاربر یا مشتری بالقوه از اولین آگاهی از یک برند، محصول یا سرویس تا رسیدن به یک هدف نهایی (مانند خرید، تبدیل، یا وفاداری) طی میکند. درک سفر کاربر به کسبوکارها کمک میکند تا محتوا، پیامها و تجربیات مناسبی را برای هر مرحله از سفر طراحی کنند و نیازهای کاربر را در آن مرحله برآورده سازند. این میتواند شامل مراحل آگاهی (Awareness)، بررسی (Consideration)، تصمیمگیری (Decision)، و پس از خرید (Post-purchase) باشد. سئو میتواند در مراحل اولیه سفر (آگاهی و بررسی) با ارائه محتوای اطلاعاتی و مفید نقش مهمی ایفا کند.
User Signals (سیگنالهای کاربر / سیگنالهای رفتاری کاربر): معیارهایی که نشاندهنده نحوه تعامل و رفتار کاربران با یک وبسایت یا نتایج جستجو هستند. اگرچه تأثیر مستقیم بسیاری از این سیگنالها بر رتبهبندی توسط گوگل تأیید نشده یا مورد بحث است، اما بسیاری از متخصصان سئو معتقدند که گوگل ممکن است از برخی از آنها (یا ترکیبی از آنها) به عنوان شاخصهایی برای سنجش کیفیت، مرتبط بودن و رضایت کاربر استفاده کند. مثالهایی از سیگنالهای کاربر بالقوه عبارتند از:
نرخ کلیک (CTR) از SERP.
زمان ماندگاری در صفحه (Time on Page) و Dwell Time.
نرخ پرش (Bounce Rate) یا نرخ تعامل (Engagement Rate در GA4).
پوگو استیکینگ (Pogo-sticking).
تعداد صفحات بازدید شده در هر جلسه.
تکرار بازدیدها (Return Visits).
تکمیل وظایف یا تبدیلها. صرف نظر از تأثیر مستقیم بر رتبهبندی، بهبود این سیگنالها معمولاً به معنای ارائه تجربه بهتر به کاربران است که خود هدف ارزشمندی است.
UTM Parameters (پارامترهای UTM - Urchin Tracking Module): پنج پارامتر استاندارد (
utm_source
,utm_medium
,utm_campaign
,utm_term
,utm_content
) که میتوان به انتهای URL ها اضافه کرد تا منابع، رسانهها، و کمپینهای بازاریابی که ترافیک را به یک وبسایت هدایت میکنند، با دقت بیشتری در ابزارهای تحلیل وب (مانند Google Analytics) ردیابی شوند. استفاده صحیح از پارامترهای UTM برای اندازهگیری ROI و اثربخشی کمپینهای مختلف (مانند ایمیل، شبکههای اجتماعی، تبلیغات پولی) بسیار مهم است. مهم برای سئو: باید اطمینان حاصل کرد که URLهای حاوی پارامترهای UTM به درستی با استفاده از تگ کنونیکال (rel="canonical"
) به نسخه اصلی URL بدون پارامتر اشاره میکنند تا از ایجاد محتوای تکراری و تقسیم اعتبار لینک جلوگیری شود.VAM (Visibility, Authority, Monetization - دیدهشدن، اعتبار، درآمدزایی): یک چارچوب یا مدل که گاهی برای توصیف اهداف و مراحل کلیدی در بازاریابی دیجیتال و سئو استفاده میشود.
Vanity URL (URL تجملی / URL سفارشی): یک URL کوتاه، به یاد ماندنی، و اغلب برند شده که برای هدایت کاربران به یک صفحه وب طولانیتر یا پیچیدهتر استفاده میشود، معمولاً از طریق ریدایرکت 301. Vanity URLها اغلب در کمپینهای بازاریابی آفلاین (مانند تبلیغات چاپی یا رادیویی) یا در شبکههای اجتماعی استفاده میشوند تا به خاطر سپردن و تایپ کردن آنها برای کاربران آسانتر باشد. مثال:
example.com/offer
به جایexample.com/products/special-offers/summer-sale-2024?promo=xyz
.Vector Space Model (مدل فضای برداری): یک مدل جبری در بازیابی اطلاعات که اسناد و کوئریها را به صورت بردارهایی از شناسهها (معمولاً کلمات یا عبارات) در یک فضای چندبعدی نمایش میدهد. هر بعد در این فضا متناظر با یک کلمه یا عبارت است و مقدار هر بعد در بردار یک سند، نشاندهنده وزن یا اهمیت آن کلمه در آن سند است (مثلاً با استفاده از TF-IDF). سپس میتوان میزان شباهت یا مرتبط بودن بین یک کوئری و یک سند (یا بین دو سند) را با محاسبه فاصله یا زاویه (مانند شباهت کسینوسی - Cosine Similarity) بین بردارهای آنها در این فضا اندازهگیری کرد. مدل فضای برداری یکی از مفاهیم پایهای در الگوریتمهای جستجوی اولیه بود، اگرچه الگوریتمهای مدرن بسیار پیچیدهتر هستند.
Velocity (سرعت): در زمینه سئو، معمولاً به Link Velocity (سرعت کسب لینک) اشاره دارد.
Video Carousel (چرخوفلک ویدئو): یک ویژگی در SERP گوگل که مجموعهای از نتایج ویدئویی مرتبط با کوئری کاربر را به صورت یک ردیف افقی و قابل اسکرول نمایش میدهد. هر نتیجه معمولاً شامل یک تصویر بندانگشتی (Thumbnail) از ویدئو، عنوان، منبع (مانند یوتیوب، ویمئو، یا وبسایت خودتان) و گاهی مدت زمان ویدئو است. بهینهسازی محتوای ویدئویی (Video SEO) برای کسب جایگاه در Video Carousel میتواند ترافیک قابل توجهی را به همراه داشته باشد.
Video SEO (سئوی ویدئو): مجموعه اقداماتی که برای بهینهسازی محتوای ویدئویی انجام میشود تا دیدهشدن، ایندکس شدن و رتبهبندی آن در نتایج جستجوی گوگل (به خصوص در تب "ویدئوها" و در ویژگیهای SERP مانند Video Carousel) و همچنین در پلتفرمهای میزبانی ویدئو مانند یوتیوب (که خود یک موتور جستجوی بزرگ است) افزایش یابد. عناصر کلیدی سئوی ویدئو عبارتند از:
تحقیق کلمات کلیدی برای ویدئو.
بهینهسازی عنوان ویدئو ( جذاب و شامل کلمات کلیدی).
نوشتن توضیحات (Description) کامل و بهینهسازی شده برای ویدئو.
استفاده از تگها (Tags) یا کلمات کلیدی مرتبط.
طراحی یک تصویر بندانگشتی (Thumbnail) جذاب و با کیفیت بالا.
ایجاد و بارگذاری رونوشت (Transcript) یا زیرنویس (Captions/Subtitles) برای ویدئو (مهم برای دسترسیپذیری و کمک به درک محتوا توسط رباتها).
ایجاد نقشه سایت ویدئو (Video Sitemap) و ارسال آن به Google Search Console.
پیادهسازی دادههای ساختاریافته ویدئو (VideoObject Schema Markup) در صفحهای که ویدئو در آن جاسازی شده است.
بهینهسازی صفحه فرود ویدئو در وبسایت (اگر ویدئو در سایت خودتان میزبانی یا جاسازی شده است).
ترویج ویدئو در کانالهای مختلف.
Virtual Assistant (دستیار مجازی / دستیار هوشمند): نرمافزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی (AI) و پردازش زبان طبیعی (NLP) مانند Google Assistant، Amazon Alexa، Apple Siri، و Microsoft Cortana که به کاربران امکان میدهند با استفاده از دستورات صوتی (و گاهی متنی) با دستگاههای خود تعامل کرده، سوال بپرسند، اطلاعات کسب کنند، و وظایف مختلفی را انجام دهند. رشد دستیارهای مجازی منجر به افزایش جستجوی صوتی (Voice Search) شده است و بر نحوه بهینهسازی محتوا برای پاسخ به سوالات محاورهای و ارائه اطلاعات سریع تأثیر گذاشته است.
Visibility (دیدهشدن / قابلیت مشاهده): در سئو، به میزان و گسترهای که یک وبسایت یا برند در نتایج جستجوی ارگانیک برای کلمات کلیدی و کوئریهای مرتبط با کسبوکار خود قابل مشاهده و پیدا شدن است، اشاره دارد. دیدهشدن بالاتر به معنای شانس بیشتر برای جذب ترافیک ارگانیک و دستیابی به مخاطبان هدف است. معیارهایی مانند رتبه کلمات کلیدی، تعداد کلمات کلیدی رتبهبندی شده، سهم از صدا (Share of Voice)، و تعداد نمایشها (Impressions) در SERP برای اندازهگیری و ردیابی دیدهشدن استفاده میشوند.
Voice Search (جستجوی صوتی): استفاده از گفتار و زبان طبیعی برای وارد کردن کوئریهای جستجو در موتورهای جستجو یا دستیارهای مجازی، به جای تایپ کردن آنها. جستجوی صوتی معمولاً با استفاده از گوشیهای هوشمند، اسپیکرهای هوشمند (مانند Google Home, Amazon Echo) یا سایر دستگاههای دارای قابلیت تشخیص صدا انجام میشود. رشد جستجوی صوتی بر سئو تأثیر گذاشته و منجر به تأکید بیشتر بر موارد زیر شده است:
هدف قرار دادن کلمات کلیدی طولانیتر و سوالی (Long-tail and Question-based Keywords) که بیشتر شبیه به زبان محاورهای هستند.
بهینهسازی برای پاسخهای مستقیم و Featured Snippets، زیرا دستیارهای صوتی اغلب فقط یک پاسخ را میخوانند.
اهمیت سئوی محلی (Local SEO) برای جستجوهای صوتی "نزدیک من".
سرعت سایت و سازگاری با موبایل.
استفاده از دادههای ساختاریافته (Schema Markup) برای کمک به درک محتوا.
Web Analytics (تحلیل وب / وب آنالیتیکس): فرآیند جمعآوری، اندازهگیری، تحلیل، و گزارشدهی دادههای مربوط به ترافیک وبسایت و رفتار کاربران با هدف درک و بهینهسازی استفاده از وب و دستیابی به اهداف تجاری. ابزارهای تحلیل وب (مانند Google Analytics) اطلاعات ارزشمندی درباره اینکه کاربران چگونه سایت را پیدا میکنند، چه صفحاتی را بازدید میکنند، چه مدت در سایت میمانند، و چه اقداماتی انجام میدهند، ارائه میدهند. این دادهها برای ارزیابی عملکرد سئو، شناسایی مشکلات و فرصتها، و اتخاذ تصمیمات مبتنی بر داده ضروری هستند.
Web Core Vitals: (تکرار برای کامل بودن - رجوع شود به Core Web Vitals).
Web Rendering Service (WRS - سرویس رندرینگ وب): نام مؤلفه داخلی در سیستم خزش و ایندکسسازی گوگل که مسئول رندر کردن صفحات وب (به خصوص صفحاتی که از JavaScript استفاده میکنند) است تا Googlebot بتواند محتوای نهایی را که کاربر میبیند، مشاهده و پردازش کند. WRS بر پایه نسخه جدید و بهروز مرورگر Google Chrome ساخته شده است، به این معنی که توانایی آن در اجرای JavaScript و درک ویژگیهای مدرن وب بسیار بالا است. با این حال، رندرینگ همچنان یک فرآیند منابعبر است و اطمینان از اینکه محتوای مهم به سرعت و به درستی رندر میشود، برای سئو مهم است.
Web Standards (استانداردهای وب): مجموعهای از مشخصات فنی، دستورالعملها و پروتکلهای رسمی که توسط سازمانهای استانداردسازی بینالمللی (مانند کنسرسیوم وب جهانی - W3C، و کارگروه مهندسی اینترنت - IETF) برای اطمینان از قابلیت همکاری، دسترسیپذیری، و عملکرد صحیح وبسایتها و فناوریهای وب در پلتفرمها و مرورگرهای مختلف، تعریف و ترویج میشوند. پیروی از استانداردهای وب (مانند استفاده از HTML، CSS، و JavaScript معتبر، و رعایت اصول دسترسیپذیری) به ایجاد وبسایتهای با کیفیتتر، پایدارتر و قابل دسترستر کمک میکند که میتواند برای سئو نیز مفید باشد.
Web Vitals: (تکرار برای کامل بودن - رجوع شود به Core Web Vitals). ابتکاری از گوگل برای ارائه راهنمایی یکپارچه و مجموعهای از معیارهای کیفی که برای ارائه یک تجربه کاربری عالی در وب ضروری هستند. Core Web Vitals زیرمجموعهای از Web Vitals هستند که برای همه صفحات وب اعمال میشوند.
Webmaster (وبمستر / مدیر سایت): شخصی که مسئول مدیریت، نگهداری و عملکرد فنی یک وبسایت است. وظایف یک وبمستر میتواند شامل طراحی و توسعه، مدیریت محتوا، نظارت بر سرور، امنیت، بهینهسازی عملکرد، و همچنین جنبههایی از سئو باشد.
Webmaster Guidelines (دستورالعملهای وبمستر / راهنمای وبمستر): مجموعهای از توصیهها، بهترین شیوهها و سیاستهایی که توسط موتورهای جستجو (به خصوص گوگل) منتشر شده و به وبمسترها، توسعهدهندگان و متخصصان سئو کمک میکند تا وبسایتهای خود را به گونهای بسازند، طراحی کنند و مدیریت کنند که برای موتورهای جستجو قابل دسترس، قابل فهم، با کیفیت و مطابق با اصول اخلاقی باشند. این دستورالعملها شامل سه بخش اصلی هستند:
دستورالعملهای فنی: مربوط به کمک به گوگل در یافتن، خزش و ایندکس کردن سایت.
دستورالعملهای محتوایی: مربوط به کمک به گوگل در درک محتوای سایت و ارائه آن به کاربران.
دستورالعملهای کیفیت: مربوط به ایجاد تجربه کاربری مثبت و اجتناب از تکنیکهای فریبنده یا اسپم (مانند محتوای تولید شده خودکار، کلاکینگ، لینکهای اسپم، کیورد استافینگ). پیروی دقیق از دستورالعملهای وبمستر برای موفقیت بلندمدت در سئو و جلوگیری از جریمه شدن توسط گوگل ضروری است.
WebPageTest (نام ابزار): یک ابزار آنلاین رایگان و قدرتمند برای اندازهگیری و تحلیل دقیق عملکرد بارگذاری یک صفحه وب از مکانها و دستگاههای مختلف در سراسر جهان. WebPageTest نتایج بسیار مفصلی شامل نمودارهای آبشاری (Waterfall Charts) از بارگذاری منابع، معیارهای Core Web Vitals، زمانهای مختلف (مانند TTFB، FCP، LCP)، امتیازات عملکرد، و پیشنهاداتی برای بهبود سرعت ارائه میدهد. این ابزار برای توسعهدهندگان و متخصصان سئو که به دنبال بهینهسازی عمیق سرعت سایت هستند، بسیار مفید است.
Website Architecture (معماری وبسایت): (رجوع شود به Information Architecture).
Website Migration (مهاجرت وبسایت / انتقال سایت): فرآیند ایجاد تغییرات اساسی و قابل توجه در یک وبسایت که میتواند بر جنبههایی مانند پلتفرم، ساختار، محتوا، طراحی، یا نام دامنه آن تأثیر بگذارد. انواع رایج مهاجرت وبسایت عبارتند از:
تغییر نام دامنه.
تغییر پروتکل از HTTP به HTTPS.
تغییر سیستم مدیریت محتوا (CMS).
بازطراحی اساسی سایت و تغییر ساختار URL.
ادغام چندین وبسایت در یک وبسایت. مهاجرت وبسایت یک فرآیند پرخطر برای سئو است و اگر به درستی برنامهریزی و اجرا نشود، میتواند منجر به از دست رفتن شدید ترافیک ارگانیک و رتبهبندی شود. مراحل کلیدی در یک مهاجرت سئوپسند شامل برنامهریزی دقیق، نقشه برداری از URLهای قدیمی به جدید، پیادهسازی صحیح ریدایرکتهای 301، بهروزرسانی لینکهای داخلی، ارسال نقشه سایت جدید، و نظارت دقیق بر عملکرد پس از مهاجرت از طریق Google Search Console و ابزارهای تحلیل است.
White Hat SEO (سئوی کلاه سفید): مجموعه تکنیکها، استراتژیها و تاکتیکهای کاملاً اخلاقی، پایدار و مطابق با دستورالعملهای کیفیت موتورهای جستجو (مانند Google Webmaster Guidelines) که برای بهبود دیدهشدن و رتبهبندی یک وبسایت در نتایج جستجوی ارگانیک به کار میروند. سئوی کلاه سفید بر ارائه ارزش واقعی و بلندمدت به کاربران تمرکز دارد از طریق:
تولید محتوای با کیفیت بالا، منحصر به فرد، مرتبط و مفید.
بهبود تجربه کاربری (UX) شامل سرعت، ناوبری، و دسترسیپذیری.
بهینهسازی فنی صحیح سایت برای خزش و ایندکس شدن.
کسب بکلینکهای طبیعی و با کیفیت از طریق ایجاد محتوای عالی و روابط عمومی.
پیروی از اصول اخلاقی و شفافیت. سئوی کلاه سفید بهترین و پایدارترین رویکرد برای موفقیت بلندمدت و بدون ریسک در سئو است و به ساختن یک برند و کسبوکار آنلاین معتبر کمک میکند. (در مقابل Black Hat SEO و Grey Hat SEO).
Widget (ابزارک / ویجت): یک قطعه کد یا برنامه کوچک و مستقل که عملکرد یا محتوای خاصی را به یک وبسایت یا سیستم دیگر اضافه میکند (مانند ویجت آب و هوا، ویجت آخرین توییتها، ویجت فرم تماس). در گذشته، برخی از ویجتها (به خصوص ویجتهای رایگان که توسط اشخاص ثالث ارائه میشدند) حاوی لینکهای پنهان یا بهینهشده با کلمه کلیدی بودند که به وبسایت سازنده ویجت لینک میدادند و به عنوان یک طرح لینک (Link Scheme) برای دستکاری PageRank استفاده میشدند. گوگل نسبت به این نوع لینکهای ویجتی هشدار داده و توصیه میکند که اگر ویجتی به سایت شما لینک میدهد، آن لینک باید
nofollow
باشد.Wildcard (جانشین / نویسه جانشین): یک کاراکتر خاص (معمولاً ستاره
*
یا گاهی علامت سوال?
) که در جستجوها، عبارات منظم (Regular Expressions)، یا الگوهای تطبیق فایل، میتواند جایگزین هر کاراکتر یا رشتهای از کاراکترها شود. به عنوان مثال، در جستجوی گوگل،بهترین * در تهران
میتواند "بهترین رستوران در تهران"، "بهترین هتل در تهران" و غیره را پیدا کند. در فایلrobots.txt
، از*
برای تطبیق با هر دنبالهای از کاراکترها در URLها استفاده میشود (مثلاًDisallow: /images/*.jpg
تمام فایلهای jpg در پوشه images را مسدود میکند).WordPress (وردپرس): محبوبترین و پراستفادهترین سیستم مدیریت محتوا (Content Management System - CMS) در جهان که به صورت متنباز (Open Source) و رایگان ارائه میشود. وردپرس در ابتدا به عنوان یک پلتفرم وبلاگنویسی شروع به کار کرد، اما به سرعت به یک CMS کامل و انعطافپذیر برای ساخت انواع مختلف وبسایتها (از وبلاگهای شخصی و سایتهای شرکتی گرفته تا فروشگاههای آنلاین و پورتالهای بزرگ) تبدیل شد. وردپرس به دلیل رابط کاربری آسان، جامعه کاربری و توسعهدهندگان بسیار بزرگ، و دسترسی به هزاران قالب (Theme) و افزونه (Plugin) رایگان و پولی، شهرت دارد. از نظر سئو، وردپرس به خودی خود پتانسیل خوبی دارد و با استفاده از افزونههای سئوی محبوب (مانند Yoast SEO, Rank Math, All in One SEO Pack) و رعایت بهترین شیوههای سئو، میتوان وبسایتهای وردپرسی را به خوبی برای موتورهای جستجو بهینه کرد.
Word Count (تعداد کلمات): تعداد کل کلمات موجود در یک قطعه متن، مقاله یا صفحه وب. اگرچه در گذشته تصور میشد که طول محتوا (و در نتیجه تعداد کلمات) به طور مستقیم با رتبهبندی بهتر ارتباط دارد، اما امروزه تمرکز بیشتر بر کیفیت، جامعیت، و مرتبط بودن محتوا با قصد کاربر است، نه صرفاً تعداد کلمات. یک مقاله کوتاه اما بسیار دقیق و مفید میتواند از یک مقاله طولانی اما پر از مطالب اضافی و بیربط، عملکرد بهتری داشته باشد. با این حال، برای موضوعات پیچیده یا رقابتی، پوشش عمیق و جامع معمولاً نیازمند محتوای طولانیتر است. هیچ عدد جادویی برای تعداد کلمات ایدهآل وجود ندارد؛ باید به اندازه کافی باشد که موضوع را به طور کامل پوشش دهد و نیاز کاربر را برآورده سازد.
X-Robots-Tag (تگ X-Robots): یک هدر پاسخ HTTP (HTTP Response Header) که به وبمسترها اجازه میدهد دستورالعملهای مربوط به خزش و ایندکس شدن را برای موتورهای جستجو (مشابه متا تگ روبوتس) در سطح هدر HTTP و نه فقط در HTML صفحه، مشخص کنند. X-Robots-Tag به خصوص برای کنترل ایندکس شدن فایلهای غیر HTML (مانند PDF، تصاویر، یا فایلهای ویدئویی) که نمیتوان متا تگ روبوتس را مستقیماً در آنها قرار داد، بسیار مفید است. دستورات قابل استفاده در X-Robots-Tag همان دستورات متا تگ روبوتس هستند (مانند
noindex
,nofollow
,noarchive
). مثال:X-Robots-Tag: noindex, nofollow
.XML (Extensible Markup Language - زبان نشانهگذاری گسترشپذیر): یک زبان نشانهگذاری شبیه به HTML، اما با هدف اصلی ذخیره، انتقال و توصیف دادهها به روشی که هم برای انسان و هم برای ماشین قابل خواندن باشد. XML به کاربران اجازه میدهد تگهای سفارشی خود را برای تعریف ساختار دادهها ایجاد کنند (برخلاف HTML که مجموعه تگهای از پیش تعریف شدهای دارد). در زمینه سئو، مهمترین کاربرد XML در ایجاد نقشه سایت XML (XML Sitemap) است که لیستی از URLهای سایت را در یک فرمت ساختاریافته برای موتورهای جستجو فراهم میکند.
XML Sitemap: (تکرار برای کامل بودن - رجوع شود به Sitemap).
Yandex (یاندکس): بزرگترین موتور جستجو در روسیه و یکی از موتورهای جستجوی محبوب در برخی دیگر از کشورهای اروپای شرقی و آسیای میانه. یاندکس دارای الگوریتمها، ویژگیها و ابزارهای وبمستر (Yandex Webmaster Tools) خاص خود است و سئو برای یاندکس نیازمند درک این تفاوتها و بهینهسازی بر اساس آنها است، اگر بازار هدف شما شامل کاربران این مناطق باشد.
YMYL (Your Money or Your Life - پول شما یا زندگی شما): اصطلاحی که توسط گوگل در دستورالعملهای ارزیابان کیفیت (QRG) برای توصیف دستهای از موضوعات، صفحات وب، یا وبسایتهایی استفاده میشود که محتوای آنها میتواند به طور بالقوه و مستقیم بر سلامت، ایمنی، ثبات مالی، یا رفاه و خوشبختی آینده کاربر تأثیر منفی یا مثبت قابل توجهی بگذارد. مثالهای رایج از موضوعات YMYL عبارتند از:
مشاوره پزشکی و اطلاعات سلامت: تشخیص بیماری، درمان، داروها، سلامت روان.
مشاوره مالی و سرمایهگذاری: وام، بیمه، مالیات، سرمایهگذاری، خرید خانه.
اطلاعات حقوقی و قانونی: مشاوره حقوقی، طلاق، حضانت فرزند.
اخبار و اطلاعات مهم مدنی: رویدادهای مهم، انتخابات، خدمات دولتی.
صفحات خرید آنلاین و تراکنشهای مالی.
گروههای خاصی از مردم: اطلاعات مربوط به نژاد، مذهب، جنسیت، ملیت، و غیره. گوگل استانداردهای کیفیت بسیار بالاتری را برای صفحات YMYL در نظر میگیرد و به خصوص بر اهمیت سیگنالهای E-E-A-T (تجربه، تخصص، اعتبار، اعتماد) برای این نوع محتوا تأکید میکند، زیرا اطلاعات نادرست، ناقص یا غیرقابل اعتماد در این حوزهها میتواند آسیب جدی به کاربران وارد کند. وبسایتهایی که در حوزههای YMYL فعالیت میکنند، باید تلاش ویژهای برای نشان دادن E-E-A-T خود از طریق محتوای دقیق و مستند، اطلاعات شفاف درباره نویسندگان و سازمان، و کسب اعتبار از منابع معتبر داشته باشند.
Yoast SEO (نام افزونه): یکی از محبوبترین، قدیمیترین و پرکاربردترین افزونههای (Plugin) سئو برای سیستم مدیریت محتوای وردپرس. Yoast SEO مجموعهای از ابزارها، ویژگیها و راهنماییها را برای کمک به کاربران در بهینهسازی جنبههای مختلف سئوی داخلی (On-Page) وبسایت وردپرسی خود ارائه میدهد، از جمله:
تحلیل و بهینهسازی کلمات کلیدی و خوانایی محتوا در ویرایشگر پست.
مدیریت تگهای عنوان و متا توضیحات.
ایجاد و مدیریت نقشه سایت XML.
کنترل ایندکس شدن انواع محتوا و تاکسونومیها.
پیادهسازی اولیه دادههای ساختاریافته (Schema Markup).
مدیریت بردکرامبها (Breadcrumbs).
تنظیمات مربوط به اشتراکگذاری در شبکههای اجتماعی (Open Graph و Twitter Cards).
و قابلیتهای پیشرفتهتر در نسخه پولی (Premium). (ابزارهای افزونه سئوی مشابه برای وردپرس شامل Rank Math و All in One SEO Pack هستند).
Zero-Click Search (جستجوی بدون کلیک / جستجوی کلیک صفر): یک جستجوی انجام شده در موتور جستجو که در آن نیاز اطلاعاتی کاربر مستقیماً در خود صفحه نتایج جستجو (SERP) برآورده میشود و کاربر برای یافتن پاسخ خود، نیازی به کلیک کردن روی هیچ یک از نتایج ارگانیک یا پولی ندارد. این اتفاق معمولاً زمانی رخ میدهد که گوگل پاسخ سوال کاربر را مستقیماً از طریق یکی از ویژگیهای SERP مانند Featured Snippet، پنل دانش، پاسخهای سریع (Quick Answers)، ماشین حساب، یا اطلاعات آب و هوا نمایش میدهد. افزایش جستجوهای بدون کلیک یک روند نگرانکننده برای برخی از وبمسترها و تولیدکنندگان محتوا است زیرا میتواند منجر به کاهش ترافیک ارگانیک شود، حتی اگر محتوای آنها منبع اصلی پاسخ نمایش داده شده توسط گوگل باشد. با این حال، حضور در این ویژگیها همچنان میتواند برای افزایش آگاهی از برند و دیده شدن مفید باشد. استراتژیها برای مقابله با این پدیده شامل تلاش برای کسب جایگاه در خود این ویژگیها، یا تمرکز بر روی کلمات کلیدی و موضوعاتی است که نیاز به پاسخهای عمیقتر و جامعتری دارند که نمیتوان آنها را در SERP خلاصه کرد.
این واژهنامه سعی در پوشش حداکثری اصطلاحات رایج و تخصصی سئو داشته است. دنیای سئو دائماً در حال تحول است و ممکن است اصطلاحات جدیدی ظهور کنند یا اهمیت برخی اصطلاحات تغییر کند. یادگیری مستمر و بهروز ماندن در این حوزه ضروری است.
Last updated